+Ιωάννου Γ. Νιώτη*
Πάνω από την Καλαμπάκα με τον αρχαιοπρεπή ναό, που μόνος αυτός σε όλη την Ελλάδα έχει στο κέντρο του τον Ιερό Άμβωνα και το χωμένο στο πράσινο μαγευτικό Καστράκι, ορθώνονται σαν γιγάντιοι φρουροί οι πανύψηλοι και θεαματικότατοι βράχοι των Μετεώρων.
Όσοι είχαν την υπομονή να τους μετρήσουν λέγουν πως περνούν τη χιλιάδα.Έχουν χίλια δυό σχήματα και όλοι μαζί αποτελούν σωστό βράχοδασος !
Πώς και πότε σχηματίστηκαν; “Εκ της συσσωματώσεως ετερογενών μορίων” λέγουν μερικοί, οι περισσότεροι όμως υποστηρίζουν ότι εις παλαιοτάτην γεωλογικήν εποχήν κάθ’ ην η Θεσσαλία ολοκληρος ητο μεγάλη Λίμνη συνήχοντο μεταξύ των και απετέλουν βραχώδη ακτή.”
Την ηλικίαν τους δε, την ανεβάζουν σε 60 εκατομμύρια χρόνια!
Τους αντικρίζεις και γεμίζει η ψυχή σου από θάμβος και έκσταση. Είναι το “θαύμα της ανατολής”, άλλες “πυραμίδες της Αιγύπτου” τα θαυμαστά και Θεόκτιστα Μετέωρα σε ένα από τους πανύψηλους και απότομους τούτους βράχους στην” Πέτρα του Βαρλαάμ” την “ησυχαστικήν και πλατείαν” και με “αέρας καλούς” είναι σαν αετοφωλιά χτισμένο το μοναστήρι του Βαρλαάμ.
“Ερχόμενος στου Βαρλαάμ θωρώ το ύψος πώχει κι από τον φόβον μ’ έλεγα, δεν ανεβαίνω, όχι” έλεγε με το δίκιο του ο επίσκοπος Ράσκας Γεράσιμος που εφοβείτο ν ανέβει στο μοναστήρι!
Ήτο δυσκολότατο τότε το ανέβασμα και πολύ ριψοκίνδυνο.
Χρησιμοποιούσαν τεσσερις αλληλοδιάδοχες ανεμόσκαλες με 25 περίπου βαθμίδες η καθεμία!
Αργότερα που το ανέβασμα γινόταν με το δίχτυ δεν ήτο λιγότερο επίφοβο.
Ατένιζες εντρομος την άβυσσο που σαν στόμα πελώριου θηρίου, ήταν έτοιμη να σε καταβροχθίσει, άκουες και το παλαμάρι πάνω από το κεφάλι σου να τρίζει και να αγκομαχά!
Σήμερα με τη λαξευμένη σκάλα ανεβαίνει κανείς αν όχι ξεκούραστος, τουλάχιστον ασφαλισμένα.
Κατά την αντοχή και τη σβελτάδα του ο καθένας, ανεβαίνει κάποτε τα 195 σκαλιά! Φανταστείτε ένα τετράγωνο.Η πόρτα προς τα ανατολικά, δεξιά το νοσοκομείο, πιο κει το παρεκκλήσι των Αγίων Αναργύρων, δίπλα το Καθολικό, στο βάθος ο πύργος, συνέχεια η τράπεζα, ο ναΐσκος των τριών Ιεραρχών, νότια τα κελιά και στο κέντρο ο ξενώνας.
Η παμπάλαια χονδρή σιδερένια πόρτα, μας βάζει στο μοναστήρι. Περνούμε μία μικρή στοά, πάνω από την οποία είναι ένας “εργάτης” απομεινάρι ανέμης για το ανέβασμα και βρισκόμαστε στο γεμάτο δέντρα, τριανταφυλλιές και λουλούδια προαύλιο.
Αρχίζει η αποζημίωση για τον κόπο του ανεβάσματος.
Μεμιάς κυκλώνεσαι από μία μεγαλειώδη θέα! Σαν να στέκεσαι στη γέφυρα ενός πελώριου υπερωκεανίου!
Μπροστά σου θάλασσα ατελείωτη, ο έυφορώτατος Θεσσαλικός κάμπος, αντίκρυ στο βάθος δύο, τρεις, αμέτρητες σειρές βουνοκορφές με τα λαμπαδένια ελάτια!
Κάτω μια πλατιά ασημένια φιδωτή γραμμή. Ο Πηνειός κυλά ράθυμα και ποτίζει αδιάκοπα τον κάμπο με τα χώματα του.
Γύρω-γύρω, σαν βασιλική φρουρά, οι άφθονοι και σε αριθμό και σε σχήματα βράχοι των Μετεώρων, θαύμα, μεγαλείο, άφθαστο θάμβος και λυρική διάθεση κυριεύει την ψυχή.
Το μοναστήρι αν και δεν έχει μεγάλη έκταση εν τούτοις έχει αρκετά κτίσματα.
Μπαίνοντας, δεξιά, κοντά στην εξώπορτα, είναι το νοσοκομείο- όπου άνθρωποι και πόνος. Και έπρεπε να μη μένουν αβοήθητοι οι αδελφοί στην ασθένειά τους. Το κτίσμα τούτο εσωτερικό τετρακιόνιο είναι αξιολογότατο από αρχιτεκτονικής απόψεως κατά τους ειδικούς.
Δίπλα του βρίσκεται το παρεκκλήσιο των Αγίων Αναργύρων. Ένιωθαν και οι άρρωστοι την ανάγκη, περισσότερο μάλιστα αυτοί, να προσεύχονται και να μετέχουν στα Μυστήρια.
Σήμερα στο πρώτο είναι εγκατεστημένο το τυπογραφείο του Μοναστηριού- βοηθά το ιεραποστολικό έργο της Μητροπόλεως - το δεύτερο χρησιμοποιείται για εξομολογητήριο.
Ο Δανός Γιούσινγκ, γράφει: “ποτέ μου δεν έχω δει τοπίο πιο ιδιότροπο και θαυμαστό από τους μελανούς βράχους των Μετεώρων".
Με θωριά σαν κομμένες κολώνες φυτρώνουν από τη γη και φαντάζουν τη νύχτα στα μάτια του διαβάτη, σαν σκιαχτερά φαντάσματα! Και μέσα στην καταιγίδα, όταν μαύρα και απειλητικά σύννεφα μολυβδώνουν τον ουρανό, η περιοχή των Μετεώρων παρουσιάζει την όψη μιας τρισγιγαντιαίας σπηλιάς πού στο δάπεδο της ορθώνονται- σαν τεράστιοι σταλαγμίτες - οι μελανόμορφοι ογκοι!
Όταν βρέθηκα στα Μετέωρα ο χαρωπότερος ήλιος έλουζε τις κορφές των βράχων και τα ωραία δάση που τα περιζώνουν και τα σκεπάζουν, όπως ο κισσός τα ερειπωμένα κάστρα, οι γόνιμοι και γελαστοί κάμποι, τα Μοναστήρια,, τα χωριά, το ποτάμι και η εξαιρετική ποικιλία του συνόλου συναρμολογούσαν μία από τις ωραιότερες τοποθεσίες της γης.
Τα Μετέωρα είναι ένα από τα θαύματα της ανατολής. Δάσος από γιγαντώδεις βράχους και πελώριες πέτρες που υψώνονται σαν οβελίσκοι ή γερτοί μεγαλόπρεποι πύργοι.
Τα Μοναστήρια με τους εξώστες των, που σκύβουν στα χείλη της αβύσσου της γεισωτές στέγες τους, τις αιωρούμενες ξύλινες στοές τους, στεφανώνουν τις κορφές των βράχων και εξέχουν προς όλες τις πλευρές, όταν τα βλέπεις πιστεύεις πως ο Θεός έκτισε επίτηδες για τους μοναχούς τις φυσικές αυτές κολώνες για να πολλαπλασιάσει ένα από τους παραδοξότερους τύπους του ανατολικού ασκητισμού και να επιτρέψει στον κόσμο να δει κοινότητες στυλίτου.
Τα Μετέωρα είναι εντελώς κτήμα Θεσσαλικόν πρωτοτυπώτατον και ουδαμού αλλαχού απαντόν. Νομίζει τις ότι είναι απολίθωση της γιγαντομαχίας Την δε νύχτα όταν υπό το σκότος του στερεώματος προβλέψητε τους φοβερούς αυτούς όγκους, φαίνονται ως στιγμιαίαι απομαρμαρώσεις γιιγάντων και Τιτάνων κατά διαφοροτάτας κινήσεις και στάσεις αναπολούντων τους απολιθωμένους κατοίκους της Πομπηίας ους απεμαρμάρωσεν ως αγάλματα ή απροσδοκήτως εμπεσούσα και διαχυθείσα δίκην γύψου λάβα του Βεζούβιου έκαστον, κάθ ην στάσιν και θέσιν διετέλει και την στιγμήν εκείνην!
Είναι στιγμιότυπα απολιθώσεως .
Σας εκπλήσσει τούτο το μεγαλείον, σας απορροφά η υψιπέτις και ουρανομήκης μεγαλοπρέπειά των, αφαρπάζει υμάς τέλος η θέα του ιλιγγιώδους ύψους προς το οποίον συνδέεται η ριψοκινδυνεστάτη και παρατολμοτάτη των αναβάσεων.
 |
| Το Μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου |
Εδώ στον πρώτο θεόρατο βράχο που αντικρίζουμε ερχόμενοι από τα Τρίκαλα στην Καλαμπάκα είναι χτισμένο το μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου. Κάστρο παλιό, ευρύχωρο γερό και απάτητο, μοιάζει απέξω το μοναστήρι. Μικρή γέφυρα αερογέφυρα θαρρείς έτσι που στέκει πάνω από την αβυσσαλέα στενή χαράδρα, ενώνει τον γιγάντιο βράχο (7.500 μέτρα έκταση) πάνω στον οποίο είναι χτισμένο το μοναστήρι με το λόφο Κουθκουλά.
Πάνω από την πέτρινη τοξωτή είσοδο του Μοναστηριού σώζεται ακόμη η μικρή λακκούβα όπου ήταν παλαιά μία πλάκα εντοιχισμένη με την επιγραφή “ $΄,Ψ΄ ( 6.800 έως 5.508 - 1292 μ.Χ ΙΕΡΕΜΙΑΣ” και έκανε πολλούς να υποθέτουν πως από πολύ παλιά χρόνια υπήρχε στο Βράχο αυτό σκήτη της οποίας ο Ιερεμίας υπήρξε προεστός.
Ο ναΐσκος του Αγίου Στεφάνου , από τον οποίο έχει και το όνομα το Μοναστήρι, στηρίζεται σε δύο κολώνες με τρία τόξα. Είναι χαμηλός, ταπεινός και χωρίς πολύ φως, για αυτό είναι γεμάτος μυστικοπάθεια και κατάνυξη οι δε τοίχοι του όλοι είναι αγιογραφημένοι.
Τρία Ιερά Ευαγγέλια βρίσκονται στο σκευοφυλάκιο του Μοναστηριού, όπως επίσης και τέσσερα θυμιατά, πάνω από 650 εικόνες φορητές σε διάφορα σχήματα και μεγέθη.
Εκτίσθη τον 14ο αιώνα Σήμερα είναι γυναικεία Μονή με 24 μοναχές.
 |
| Η Μονή Ρουσσάνου |
Επίσης η Μονή Ρουσσάνου (16ος αιών) είναι κι αυτή γυναικεία με δύο μοναχές στην οποία ανεβαίνουμε με γέφυρα.
Βρίσκεται σε ένα από τα ωραιότερα σημεία των Μετεώρων.
Ο Ναός του ήταν αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι Βυζαντινού ρυθμού με τρούλο και έχει εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες.
Τα μοναστήρια μας λοιπόν, υπήρξαν “παλαίστρες” όπου αμέτρητοι αγωνισταί της ευσεβείας αγωνίσθησαν τον αγώνα τον καλόν, σχολεία προσευχής και Θείας Διακονίας.
Τόποι αγιασμένοι με κόπους, νηστείες και δάκρυα, κυψέλες πνευματικές, εργαστήρια αγιότητος και ευποιΐας, φάροι ακτινοβολούντες το φως του Χριστού, πολύ πέραν από την Θεσσαλίαν.
Υπήρξαν ακόμη για τον τόπο μας ό,τι η Αγία Λαύρα στην Πελοπόννησο, το Αρκάδι στην Κρήτη το Κιούγκι στην Ήπειρο, εστίες εθνικές με άσβεστη τη φλόγα της λευτεριάς φυλαχτήρια ανεκτιμήτων Εθνικών κειμηλίων, κρυφά σχολειά, καταφύγια ασφαλισμένα για τους ήρωες της εθνικής μας Παλιγγενεσίας και πολλά από αυτά, όπως ο Άγιος Δημήτριος δοκίμασαν την ολοσχερή καταστρεπτική μανία του βάρβαρου κατακτητού για τη μεγαλειώδη τους Εθνική δράση.
Τα μοναστήρια μας, Ουράνιο άφθαστο το μεγαλείο τους, απροσμέτρητη και η προσφορά τους στο ευλογημένο έθνος!
Με τι θαυμασμό πρέπει να τα ατενίζουμε, με τι ευλάβεια να τα επισκεπτόμεθα !
Πόση συγκίνηση ιερή πρέπει αλήθεια να νιώθουμε όταν τα πόδια μας πατούν το αγιασμένο τους χώμα και τι Εθνική υπερηφάνεια!
+ Ιωάννης Γ. Νιώτης
Συνταγματάρχης ΕΒΧ
1973
^Το κείμενο έχει μεταφερθεί ψηφιακά από χειρόγραφο και ενδεχομένως να υπάρχουν κάποια λάθη.Ζητούμε την κατανόησή σας.
Efenpress
^Το κείμενο έχει μεταφερθεί ψηφιακά από χειρόγραφο και ενδεχομένως να υπάρχουν κάποια λάθη.Ζητούμε την κατανόησή σας.
Efenpress
