Άρθρο Γνώμης του συνεργάτη μας, ε.α
6. Η Συγκυρία της ταινίας «Καποδίστριας»: Ρεκόρ Εισιτηρίων, Ρεκόρ Συναισθημάτων
Η τεράστια επιτυχία της ταινίας για τον Ιωάννη Καποδίστρια στους κινηματογράφους δεν είναι τυχαίο καλλιτεχνικό γεγονός. Είναι κοινωνικό σύμπτωμα.
* Γιατί τώρα; Ο κόσμος συρρέει στις αίθουσες όχι απλά για να δει ιστορία, αλλά για να θρηνήσει αυτό που λείπει σήμερα. Βλέποντας στη μεγάλη οθόνη έναν ηγέτη που θυσιάζει την περιουσία και τη ζωή του για την Ελλάδα, ο θεατής κάνει, συνειδητά ή ασυνείδητα, τη σύγκριση με το σημερινό πολιτικό προσωπικό.
* Η σύνδεση με την Καρυστιανού: Το συναίσθημα που βγαίνει από την αίθουσα (δάκρυ, οργή, εθνική μοναξιά) βρίσκει διέξοδο στο πρόσωπο της Καρυστιανού. Η ταινία «ζεσταίνει» τις καρδιές και η Καρυστιανού εισπράττει αυτή τη θερμότητα, καθώς φαντάζει ως η μόνη που παλεύει ενάντια στους σύγχρονους «Μαυρομιχαλαίους» και τις ξένες δυνάμεις που αδιαφορούν. Η ταινία δημιούργησε το συναισθηματικό υπόβαθρο ώστε ο λόγος της Καρυστιανού να πέσει σε πολύ γόνιμο έδαφος.
7. Τα Social Media ως Πολλαπλασιαστής Οργής
Το Facebook και τα κοινωνικά δίκτυα έχουν μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Οι αναρτήσεις για την ταινία μπλέκονται με τις αναρτήσεις για τα Τέμπη.
* Ο Μηχανισμός: Ο αλγόριθμος φέρνει δίπλα-δίπλα τη φράση του Καποδίστρια «Ει ο Θεός μεθ' ημών, ουδείς καθ' ημών» με τις δηλώσεις της Καρυστιανού. Αυτό δημιουργεί μια υποσυνείδητη ταύτιση.
* Το Κλίμα: Τα σχόλια είναι αποκαλυπτικά. Η εξύμνηση του σκηνοθέτη και του πρωταγωνιστή συνοδεύεται σχεδόν πάντα από κατάρες για τη σημερινή κατάσταση. Αυτό ευνοεί την Καρυστιανού, καθώς τα social media της προσφέρουν τον «στρατό» που δεν διαθέτει σε κομματικούς μηχανισμούς. Είναι η φωνή των «ατάκτων» του διαδικτύου που βλέπουν στο πρόσωπό της την εκδίκηση που δεν μπορούν να πάρουν οι ίδιοι.
8. Είναι η Καρυστιανού ο Σύγχρονος Καποδίστριας; Μια Κριτική Ματιά
Πολλοί σπεύδουν να την ταυτίσουν. Είναι όμως σωστό;
* Γιατί ΝΑΙ (Η Ομοιότητα): Όπως ο Καποδίστριας τα έβαλε με τους «κοτζαμπάσηδες» (τους τοπικούς άρχοντες που ήθελαν να διατηρήσουν τα προνόμιά τους), έτσι και η Καρυστιανού τα βάζει με το σύστημα διαπλοκής και την ασυλία των υπουργών. Και οι δύο φαντάζουν «ξένοι» προς το σάπιο σύστημα: εκείνος ερχόταν από την Ευρώπη, εκείνη έρχεται από την κοινωνία των πολιτών, εκτός κομματικού σωλήνα.
* Γιατί ΟΧΙ (Η Διαφορά): Εδώ χρειάζεται προσοχή. Ο Καποδίστριας ήταν ένας έμπειρος πολιτικός και διπλωμάτης με εκτελεστική εξουσία. Η Καρυστιανού είναι μια μητέρα που ζητά δικαιοσύνη, χωρίς (ακόμα) κυβερνητική εμπειρία ή πρόγραμμα. Η ταύτιση είναι επικίνδυνη γιατί φορτώνει στους ώμους της προσδοκίες μεσσιανικού τύπου. Αν η κοινωνία περιμένει έναν «σωτήρα» να λύσει τα πάντα μαγικά, κινδυνεύει να απογοητευτεί οικτρά. Η δημοκρατία χρειάζεται θεσμούς, όχι μόνο ήρωες.
* Συμπέρασμα: Δεν είναι ο Καποδίστριας, αλλά καλύπτει την ανάγκη του κόσμου για έναν Καποδίστρια.
9. Η Σύνδεση με τα Προηγούμενα Άρθρα μας («Οδεύοντας προς το 2026» & «Μαθήματα από τον Καποδίστρια»)
Σε προηγούμενες συζητήσεις μας είχαμε επισημάνει δύο πράγματα που τώρα επιβεβαιώνονται:
* Στο άρθρο «Οδεύοντας προς το 2026», είχαμε πει ότι το έτος αυτό θα είναι ορόσημο. Τώρα βλέπουμε πως η δυναμική της Καρυστιανού και η ωρίμανση των δικαστικών αποφάσεων «κουμπώνουν» με αυτή την ημερομηνία.
* Στο άρθρο «Τι κατάλαβα από την ταινία», είχαμε αναλύσει ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα ή ως τραγωδία. Η «μαύρη τρύπα» που κατάπιε τον Καποδίστρια (συμφέροντα, διχόνοια) είναι η ίδια «μαύρη τρύπα» που απειλεί να καταπιεί την αλήθεια των Τεμπών. Η Καρυστιανού είναι η ζωντανή υπενθύμιση των συμπερασμάτων που βγάλαμε τότε: ότι χωρίς Κράτος Δικαίου, η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της.
10. Το Τρίπτυχο της Παρακμής: Διαφθορά - Διαπλοκή - Διαστροφή
Ισχύει απόλυτα ο χαρακτηρισμός που δίνουν πολλοί για τη σημερινή κατάσταση, και η υπόθεση των Τεμπών είναι το απόλυτο παράδειγμα:
* Διαφθορά: Είναι το οικονομικό σκέλος. Η σύμβαση 717 που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, τα χρήματα που χάθηκαν, τα ανταλλακτικά που δεν υπήρχαν. Είναι η κλοπή του δημοσίου χρήματος που οδήγησε στην τραγωδία.
* Διαπλοκή: Είναι η σχέση Πολιτικής-ΜΜΕ-Επιχειρηματιών. Είναι ο τρόπος που κάποια μέσα ενημέρωσης προσπάθησαν αρχικά να υποβαθμίσουν το θέμα ή να προβάλουν μόνο τη θεωρία του «ανθρώπινου λάθους», προστατεύοντας τους πολιτικούς τους φίλους.
* Διαστροφή: Αυτό είναι το χειρότερο και το πιο επικίνδυνο. Είναι η ηθική κατάπτωση. Είναι όταν ακούμε δηλώσεις όπως «τα παιδιά θυσιάστηκαν για να φτιαχτούν οι δρόμοι» ή όταν η αναζήτηση της αλήθειας βαφτίζεται «τοξικότητα». Διαστροφή είναι να κάνεις το θύμα να φταίει και τον θύτη να ζητάει και τα ρέστα. Η Καρυστιανού μάχεται κυρίως ενάντια σε αυτή τη διαστροφή της λογικής.
