Άρθρο Γνώμης του ε.α
Μέρος Α’: Η Ιστορική Παγίδα και η Κουλτούρα της Εξάρτησης)
Είναι ίσως η πιο κρίσιμη στιγμή για τον πρωτογενή τομέα της χώρας, και όμως, ο δημόσιος διάλογος αναλώνεται στην επιφάνεια. Εστιάζουμε στα μπλόκα, στην ταλαιπωρία των δρόμων ή στα βραχυπρόθεσμα μέτρα εκτόνωσης, αγνοώντας ότι αυτά δεν είναι παρά η «μύτη» του παγόβουνου. Στην πραγματικότητα, ασχολούμαστε με το αν λύθηκαν τα κορδόνια μας, την ώρα που δίπλα μας μαίνεται ένας πόλεμος που απειλεί να αφανίσει οριστικά την παραγωγική βάση της Ελλάδας.
Για να κατανοήσουμε το σημερινό αδιέξοδο, πρέπει να κοιτάξουμε πίσω, χωρίς παρωπίδες και χωρίς ωραιοποιήσεις. Η ιστορία της ελληνικής γεωργίας τα τελευταία 60 χρόνια είναι η ιστορία μιας σταδιακής και μεθοδικής «αυτοκτονίας» μέσω δανεισμού και επιδοτήσεων.
Τη δεκαετία του 1960, ο Έλληνας γεωργός ήταν ο κυρίαρχος της γης του. Χωρίς βοήθεια, χωρίς «πακέτα», αλλά με σκληρή δουλειά, αποτελούσε μια ευημερούσα τάξη που στήριζε την ύπαιθρο. Ήξερε να διαχειρίζεται το ρίσκο, να επιβιώνει από τις «στραβές» χρονιές και να παράγει πραγματικό πλούτο. Ήταν αυτάρκης και περήφανος.
Η πρώτη μεγάλη στρέβλωση ήρθε με την απότομη εισαγωγή της εντατικής καλλιέργειας και της υπερ-μηχανοποίησης. Χωράφια μικρής κλίμακας φορτώθηκαν με εξοπλισμό δυσανάλογο της παραγωγικής τους δυνατότητας. Ο αγρότης χρεώθηκε για να αγοράσει τρακτέρ που δεν χρειαζόταν πραγματικά, οδηγούμενος στην πρώτη φάση της οικονομικής ομηρίας. Η διαγραφή των χρεών περί το 1970 έδωσε μια ανάσα, αλλά δίδαξε και το πρώτο λάθος μάθημα: ότι το κράτος θα είναι πάντα εκεί για να σβήνει τα λάθη.
Η χαριστική βολή στη νοοτροπία, ωστόσο, δόθηκε τη δεκαετία του '80 με την είσοδο στην ΕΟΚ και τη «μόδα» των επιδοτήσεων. Εκεί άλλαξε το DNA της ελληνικής γεωργίας. Από παραγωγός προϊόντων, ο αγρότης μετατράπηκε σταδιακά σε κυνηγό επιδοτήσεων. Η καλλιέργεια και η συγκομιδή έγιναν δευτερεύουσες αγγαρείες. Συχνά, μια καταστροφή της σοδειάς φάνταζε πιο συμφέρουσα από την παραγωγή, χάρη στις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ.
Δημιουργήθηκε έτσι μια γενιά που έμαθε να ζει με «ορούς» ρευστότητας από τις Βρυξέλλες, αδιαφορώντας για την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος της. Τα τελευταία δέκα χρόνια, με τη συνενοχή ή την ανοχή μηχανισμών όπως ο ΟΠΕΚΕΠΕ, το σύστημα εκτροχιάστηκε πλήρως με ψευδείς δηλώσεις και αδιαφανείς διαδικασίες. Σήμερα, αυτό το πάρτι τελειώνει βίαια.
Η χαριστική βολή στη νοοτροπία, ωστόσο, δόθηκε τη δεκαετία του '80 με την είσοδο στην ΕΟΚ και τη «μόδα» των επιδοτήσεων. Εκεί άλλαξε το DNA της ελληνικής γεωργίας. Από παραγωγός προϊόντων, ο αγρότης μετατράπηκε σταδιακά σε κυνηγό επιδοτήσεων. Η καλλιέργεια και η συγκομιδή έγιναν δευτερεύουσες αγγαρείες. Συχνά, μια καταστροφή της σοδειάς φάνταζε πιο συμφέρουσα από την παραγωγή, χάρη στις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ.
Δημιουργήθηκε έτσι μια γενιά που έμαθε να ζει με «ορούς» ρευστότητας από τις Βρυξέλλες, αδιαφορώντας για την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος της. Τα τελευταία δέκα χρόνια, με τη συνενοχή ή την ανοχή μηχανισμών όπως ο ΟΠΕΚΕΠΕ, το σύστημα εκτροχιάστηκε πλήρως με ψευδείς δηλώσεις και αδιαφανείς διαδικασίες. Σήμερα, αυτό το πάρτι τελειώνει βίαια.


