Το 8ωρο καθιερώθηκε διεθνώς ως σύνθημα μετά τις εργατικές απεργίες της 1ης Μαΐου 1886 στις ΗΠΑ και επικυρώθηκε από τη Δεύτερη Σοσιαλιστική Διεθνή το 1889, ενώ στην Ελλάδα θεσμοθετήθηκε σταδιακά με νομοθετικά διατάγματα του 1932 και 1937 για να καταλήξει στον νόμο του 1975, που όρισε τις 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα, δηλαδή το πενθήμερο.
Εργατική Πρωτομαγιά 1η Μαΐου – Labor Day | Η εξέγερση στο Σικάγο
Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο
Την πρώτη Μαΐου κάθε χρόνο γιορτάζεται η μέρα των εργατών.
Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου, η οποία αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή.
Τον Μάιο του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Το 1884, πάρθηκε η απόφαση να γίνουν την πρώτη Μαΐου του 1886 απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ.
Αίτημα η μείωση των ωρών εργασίας και σύνθημα «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».
Αυτό το Σάββατο του 1886, μια εργάσιμη μέρα, οι εργάτες ξεκίνησαν για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης, στην πλατεία Haymarket.
Στη γύρω περιοχή είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα και περίστροφα.
Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση.
Μια χειροβομβίδα εκτοξεύτηκε από την πλευρά των διαδηλωτών εναντίον των ένστολων και επί τόπου σκοτώθηκαν 7 αστυνομικοί.
Στη συνέχεια, οι αστυνομικοί άρχισαν να πυροβολούν αδιακρίτως. Επίσημα οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές έχουν επαληθευτεί.
Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις εξ αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και άλλος ένας αφαίρεσε μόνος του τη ζωή του στη φυλακή.
Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής.
________________________________________________________________
Η Δεύτερη Διεθνής μετέτρεψε τη 1η Μαΐου από την πρώτη απλώς μέρα του πέμπτου μήνα του έτους, σε ετήσια γιορτή των εργατών όλου του κόσμου.
Εργατική Πρωτομαγιά στην Ελλάδα | Πότε καθιερώθηκε το 8ωρο
Τα πρώτα εργατικά κινήματα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της καπνοκαλλιέργειας το 19ο αιώνα.
Η πρώτη απεργία στον, τότε υπό οθωμανική διοίκηση, ελλαδικό χώρο ξέσπασε την Πρωτομαγιά του 1888 στην πόλη της Δράμας.
Οι καπνεργάτες είχαν ως κύριο αίτημα τις δέκα ώρες εργασίας, καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες απασχολούνταν από δώδεκα έως και δεκατρείς ώρες ημερησίως.
Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο νεοελληνικό κράτος, από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη.
Το 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική περίθαλψη στα θύματα εργατικών ατυχημάτων.
Το 1936 κορυφώνονται οι διαδηλώσεις από τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης.
Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στο Φεβρουάριο, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών.
Αυτή γνώρισε τη συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός.
Οι εργατικές κινητοποιήσεις στην πόλη κορυφώθηκαν το Μάιο του 1936, με τη μεγάλη απεργία και διαδήλωση των καπνεργατών που πνίγηκε στο αίμα.
Υπήρξαν συνολικά δώδεκα νεκροί, ανάμεσα στους οποίους και ο 25χρονος αυτοκινητιστής, Τάσος Τούσης, στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου.
Επίσης, επί των ημερών του καθιερώθηκε το 8ωρο ημερησίως, η πληρωμή των υπερωριών, η άδεια μετ’ αποδοχών και η υποχρεωτική αργία της Κυριακής.
Απαγορεύθηκε αυστηρώς η παιδική εργασία. Καθορίσθηκαν κατώτατα όρια μισθών και ημερομισθίων και υπογράφηκαν οι πρώτες συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Ιδρύθηκε το ΙΚΑ, η Εργατική Εστία και οι πρώτοι κρατικοί παιδικοί σταθμοί. | wikipedia
Η Πρωτομαγιά (International Workers Day) είναι μία ιστορική επέτειος που υπενθυμίζει τα δικαιώματα του εργαζόμενου κόσμου και των αγώνων μέσω των οποίων αυτά κερδήθηκαν.
Ανήκει στην κατηγορία των ελάχιστων World Days – International Days που καθιερώθηκαν μέσα από τους αγώνες της εργατικής τάξης και της κοινωνίας των πολιτών (και όχι όπως άλλες με αποφάσεις του ΟΗΕ, UNESCO, UNICEF, FAO κλπ).
Επίσης, ανήκει σε εκείνες τις Παγκόσμιες Ημέρα που στοχεύουν κυρίως στην αφύπνιση της μνήμης και την επαγρύπνση εργατών και πολιτών (άλλες στοχεύσεις είναι ευαισθητοποίηση, εορτασμού, επετειακές, αφύπνισης, παρακίνησης για δράση κλπ).
