12.8.25

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στην Ελλάδα ελέγχει οικονομικά σκάνδαλα


Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στην Ελλάδα ελέγχει κυρίως οικονομικά σκάνδαλα που αφορούν κοινοτικά κονδύλια και δημόσιους πόρους, με βασικά παραδείγματα το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, όπου διερευνώνται πολυετείς παράνομες επιδοτήσεις αγροτικών εκτάσεων και άλλων κονδυλίων συνολικής ζημίας άνω του 1,3 δισεκατομμυρίου ευρώ μέχρι το 2022. Η περίοδος 2022-2024 βρίσκεται ακόμα υπό έλεγχο και θα καταγγελθεί περί το τέλος του Σεπτεμβρίου.

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ξεκινήσει νέα έρευνα για την υπόθεση που σχετίζεται με την καθυστέρηση υλοποίησης της σύμβασης 717, που οδήγησε στην τραγωδία των Τεμπών, ερευνώντας πιθανές ευθύνες για κακοδιαχείριση κοινοτικών πόρων. Ο φάκελος της Σύμβασης 717 έχει ξανανοίξει καθώς υπάρχουν συνέργειες με το σκάνδαλο με το ταμείο Ανασυγκρότησης.
Άλλα σημαντικά πεδία έρευνας αφορούν καταγγελίες για διαχείριση κόκκινων δανείων, όπου ερευνώνται πιθανές μίζες και παράνομες πρακτικές, καθώς και έρευνες σε τομείς με δημόσιες επιδοτήσεις και υπηρεσίες, όπως το υπουργείο Μετανάστευσης, το υπουργείο Περιβάλλοντος, ΑΑΔΕ καθώς και τρεις Ελληνικές Τράπεζες.
Συνολικά, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ενεργές στην Ελλάδα τουλάχιστον 84 υποθέσεις που αφορούν οικονομικά αδικήματα κατά των κοινοτικών συμφερόντων, κυρίως σε τομείς όπως ο ΦΠΑ, οι αγροτικές επιδοτήσεις και άλλοι δημόσιοι πόροι.
Τα κονδύλια που έχουν μέχρι στιγμής πιστοποιηθεί και θα καταγγελθούν μέχρι το Νοέμβριο του 2025, είναι 17,251 δις Ευρώ μέχρι το 2023. Η Εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας είναι περί τα 19,1-21,7 δις Ευρώ μέχρι το 2024.
Αναλυτικά
Α. Καταρχήν 25 υποθέσεις που αφορούν προγράμματα γεωργικής και αγροτικής ανάπτυξης – ορισμένα βέβαια αφορούν τον ΟΠΕΚΕΠΕ κι όχι μόνο –, 4 προγράμματα για το άσυλο και τη μετανάστευση (για τα οποία, έγκυρες πηγές υπογράμμιζαν ότι ήδη υπάρχουν σημαντικά ποινικά ευρήματα), 4 προγράμματα έρευνας και καινοτομίας, 2 προγράμματα που σχετίζονται με την εκπαίδευση και τον πολιτισμό (ένα εξ αυτών αφορά τη ρομποτική στα σχολεία), 3 προγράμματα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και 17 άλλες υποθέσεις που «εγείρουν αμφιβολίες» σύμφωνα με τους ευρωπαίους εισαγγελείς.
Σχετικά με τα σχολεία, στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας είναι και διαδικασία του υπουργείου Παιδείας για την παράδοση – τον Μάρτιο του 2023 επί υπουργίας της Νίκης Κεραμέως – 177.000 κιτ ρομποτικής συνολικής αξίας 30 εκατομμυρίων ευρώ που προέρχονταν από ευρωπαϊκά κονδύλια. Επρόκειτο για το πρόγραμμα «Προμήθεια εξοπλισμού ρομποτικής και STEM για την Εκπαίδευση» που δόθηκε σε κοινοπραξία που έχει αναλάβει και άλλα έργα του υπουργείου Υγείας και άλλων φορέων.
Β. Επίσης, υπάρχουν 28 εν εξελίξει έρευνες που αφορούν υποθέσεις διασυνοριακής απάτης. Μάλιστα το Γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στην Ελλάδα έχει εντοπίσει ήδη 150 αδικήματα σε αυτές, από τα οποία 70 αφορούν απάτες στον τομέα των δαπανών, 16 νομιμοποιήσεις εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, 13 υπεξαιρέσεις και 7 υποθέσεις διαφθοράς
Γ. Οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς στην Ελλάδα (οι οποίοι, όπως λέγεται, θα ζητήσουν σύντομα και την άρση ασυλίας 10 βουλευτών για την υπόθεση των παράνομων επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ) φαίνεται να ερευνούν, έχοντας και την αρωγή της Επιτροπής Ανταγωνισμού, και άλλη μία σοβαρότατη υπόθεση, τμήμα της οποίας έχει ανατεθεί και στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της απάτης, τη γνωστή OLAF.
Πρόκειται για την ενδεχόμενη διασπάθιση χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης (όπως είναι γνωστό χορήγησε σε 27 χώρες 723 δισ. ευρώ από τα οποία περίπου 36 δισ. ευρώ στη χώρα μας) από δέκα εταιρείες τηλεπικοινωνιών, πληροφορικής και συμβούλων επιχειρήσεων, οι οποίες φέρεται να κέρδισαν συμβάσεις για περισσότερα από 600 έργα στον τεχνολογικό τομέα αξίας τουλάχιστον 100.000 ευρώ το καθένα, στα οποία μόνον λίγα από αυτά κατατέθηκαν περισσότερες από μία προσφορές στη διάρκεια της προβλεπόμενης διαδικασίας υποβολής προσφορών.
Ο διαγωνισμός όριζε, όπως είχε αναγγελθεί, τον προϋπολογισμό για ένα έργο ψηφιακού εκσυγχρονισμού που συνδέεται με το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ESIDIS) της Ελλάδας σε 44 εκατομμύρια ευρώ, ποσό αρκετές φορές μεγαλύτερο από το κόστος ενός αντίστοιχου έργου ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων σε άλλες χώρες της ΕΕ, καθώς λ.χ. στην Ιρλανδία κόστισε 4,6 εκατομμύρια ευρώ για επτά χρόνια, στην Κύπρο 4,5 εκατομμύρια ευρώ για εννέα χρόνια και 1,3 εκατ. ευρώ στη Μάλτα! Σε αυτό το κομμάτι θα βρούμε και παλιούς γνώριμους της εδώ μάντρας.
Δ. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει αρχίσει να ασχολείται και με ύποπτες αποζημιώσεις του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) για τους πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας από τον «Daniel».
Στις επόμενες 20 ημέρες θα έχουμε,
Τη συνέχιση ποινικών διώξεων με τη συλλογή και αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων από τις αρμόδιες δικαστικές και εισαγγελικές αρχές.
Τη δέσμευση και διαχείριση περιουσιακών στοιχείων που σχετίζονται με παράνομες δραστηριότητες.
Την υποβολή μη δεσμευτικών γνωμοδοτήσεων και προτάσεων από δικαστικούς φορείς όπως ο Άρειος Πάγος, π.χ. σε θέματα αρμοδιοτήτων ή διαδικασιών.
Τον συντονισμό με ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς σε περιπτώσεις που τα εγκλήματα ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα.
Τη διασφάλιση προστασίας θυμάτων και μαρτύρων, με ειδικές διαδικασίες και μέτρα υποστήριξης.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και δημόσιας διοίκησης, την εφαρμογή σχεδίων δράσης για την πρόληψη, τη διερεύνηση και την αντιμετώπιση τέτοιων υποθέσεων.
Τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, με μηχανισμούς επαναπροσδιορισμού εκκρεμών υποθέσεων, αλλαγές στη διαδικασία των ανακοπών, προσωποποιημένη ενημέρωση και αυστηροποίηση διαδικασιών (π.χ. δίκες χωρίς μάρτυρες, ένορκες βεβαιώσεις).
Την εφαρμογή αυστηρών όρων εμπιστευτικότητας και προστασίας των προσώπων που αναφέρουν παραβάσεις (whistleblowers), δίνοντας έτσι κίνητρα για την αποκάλυψη παρανομιών και προστατεύοντας παράλληλα τους καταγγέλλοντες.
Τη νομοθετική και κανονιστική προσαρμογή της Ευρωπαικής νομοθεσίας, ανεξάρτητα από Εθνικές νομοθετικές διατάξεις, που ορίζει διαδικασίες διαφάνειας και λογοδοσίας σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης και των φορέων, με στόχο την αποτροπή της διαφθοράς και την αύξηση της δημοκρατικής επίβλεψης.
Το εκτιμώμενο πρόστιμο για το Ελληνικό δημόσιο μόνο για την περίοδο 2019-2023 εκτιμάται στα 9 δις Ευρώ.
Στο σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2026 που κατατέθηκε τον Ιούλιο, 47 κωδικοί που αφορούν την Ελλάδα αναμένεται να καταψηφιστούν. Στην περίπτωση αυτή η Ελλάδα για το 2026 θα λάβει περίπου 9,7 δις λιγότερα.
Η συνολική ζημιά για την Ελλάδα για το 2026 αναμένεται να ξεπεράσει συνολικά τα 20 δις Ευρώ.