Η σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται τα τελευταία 24ωρα στη Σαντορίνη και την ευρύτερη περιοχή των Κυκλάδων έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στις αρχές και τους επιστήμονες, οι οποίοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Ο Παναγιώτης Καρύδης, καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών, μίλησε στην εκπομπή Newsroom του ΕΡΤΝews για την έντονη σεισμική δραστηριότητα που έχει σημειωθεί τις τελευταίες ημέρες στις Κυκλάδες.
Τι πρέπει να κάνουμε όταν γίνεται σεισμός: «Συγκεντρώνουμε την οικογένεια. Είναι σημαντικό να υπάρχει επίβλεψη. Επίσης, πρέπει να απομακρύνουμε οποιοδήποτε αντικείμενο θα μπορούσε να προκαλέσει φωτιά καθώς και να μην πέσει κάποιο αντικείμενο από μεγάλο ύψος», ανέφερε και στη συνέχεια πρόσθεσε:
«Τα κτίρια που βρίσκονται πάνω στο “φρύδι” στη Σαντορίνη ενδεχομένως να κινδυνεύουν με τις ισχυρές δονήσεις. Λίγα είναι τα κτίρια που έχουν σχεδιαστεί σύμφωνα με τους σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς που αν τους ακολουθούσαμε, μάλλον δεν θα μπορούσαν να χτιστούν κτίρια πάνω στο “φρύδι” της Σαντορίνης. Τα υπόσκαφα είναι τα πλέον σταθερά. Επιπλέον, ο κόσμος να αποφεύγει να περπατάει πολύ κοντά στα κτίρια. Θα πρέπει επίσης να αφαιρέσουμε οτιδήποτε εξέχει από την όψη του κτιρίου», υπογράμμισε.
Για το τι μπορούν να κάνουν οι κάτοικοι προκειμένου να θωρακίσουν τα κτίρια τους υπό τον φόβο ισχυρότερων σεισμών: «Το καλύτερο θα ήταν οι κάτοικοι να μιλήσουν με κάποιον μηχανικό που εμπιστεύονται και να του αναθέσουν να ελέγξει το σπίτι τους», ανέφερε.
Για τις προδιαγραφές που έχουν τα καινούργια κτίρια: «Γίνεται μία σημαντική πρόοδος με τον σεισμικό έλεγχο για τα δημόσια κτίρια και για την ταυτότητα του κτιρίου. Αυτή η δραστηριότητα θα πρέπει να επεκταθεί όχι μόνο στα δημόσια κτίρια, δηλαδή στα νοσοκομεία και χώρους συγκέντρωσης κλπ, αλλά και στα ιδιωτικά κτίρια», σημείωσε.
Πάνω από 380 σεισμοί έχουν καταγραφεί μεταξύ Σαντορίνης-Αμοργού μετά τις 24/1
Περισσότεροι από 380 σεισμοί έχουν καταγραφεί μετά από την 24η Ιανουαρίου κι έπειτα, στην θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού.
Το παραπάνω ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Βασίλης Καραστάθης.
"Άνω του μεγέθους του 3 είναι οι 85 σεισμοί μέχρι στιγμής"
«Η περιοχή που λαμβάνει η χώρα η σεισμική δραστηριότητα, είναι μια περιοχή η οποία έχει σημαντικές τεκτονικές δομές και εξαιτίας αυτού του γεγονότος θεωρείται υψηλού δυναμικού. Τώρα, μετά την 24η Ιανουαρίου, έχει παρατηρηθεί μια μεγάλη αύξηση της σεισμικότητας στην περιοχή και έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής περισσότεροι από 380 σεισμοί. Μάλιστα, άνω του μεγέθους του 3 είναι οι 85 μέχρι στιγμής», υπογραμμίζει και επισημαίνει ότι τα τελευταία 24ώρα έχουν γίνει και 10 σεισμοί με μεγέθη άνω του 4, φτάνοντας στο μέγεθος του 4,6. «Όλα αυτά μας κάνουν να είμαστε επιφυλακτικοί με τα δεδομένα, δηλαδή δεν μπορούμε παρά να είμαστε επιφυλακτικοί. Δεν μπορούμε να καθησυχάσουμε τον κόσμο με τα μέχρι τώρα δεδομένα. Το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο παρακολουθεί με προσοχή την εξέλιξη του φαινομένου.
Παρακολουθούμε όλες τις παραμέτρους της ακολουθίας», σημειώνει ο κ. Καραστάθης, τονίζοντας ότι αύριο θα εγκαταστήσουν και δύο επιπλέον σταθμούς στα κοντινά νησιά, έναν στην Αμοργό και έναν στην Ανάφη, προκειμένου να έχουν λεπτομερέστερη εικόνα της σεισμικότητας. Όπως τονίζει, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών βρίσκεται σε επιφυλακή, έχοντας αυξήσει τις βάρδιες και αναλύοντας τα δεδομένα αρκετές φορές μέσα στη μέρα.
"Είναι ξεκάθαρα τεκτονικής προέλευσης"
«Οι σεισμοί είναι ξεκάθαρα τεκτονικής προέλευσης. Η σύνδεση με την ηφαιστειακή δραστηριότητα έγινε εξαιτίας μιας προηγούμενης φάσης στην οποία υπήρχε μικροσεισμικότητα εντός της Καλδέρας. Μέσα στα πλαίσια επίσης της πολιτικής προστασίας, ήταν να αναλυθεί και αυτή η κατάσταση. Να ενημερωθούν σχετικά με αυτή την κατάσταση. Από εκεί και πέρα όμως, η εξέλιξη που παρακολουθούμε τα τελευταία 24ωρα με τους σεισμούς στην περιοχή μεταξύ της Αμοργού και της Σαντορίνης, είναι καθαρά τεκτονική», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ερωτηθείς αν υπάρχει συσχέτιση με τον σεισμό του 1956 στην Αμοργό, ο κ. Καραστάθης υπογραμμίζει ότι κάθε συσχέτιση με σεισμούς του παρελθόντος είναι παρακινδυνευμένη, γιατί η ακρίβεια με την οποία έχουν προσδιοριστεί αυτά τα ιστορικά γεγονότα είναι πολύ πολύ μικρότερη από αυτή που θα έπρεπε να υπάρχει για να γίνει κάποιος τέτοιος συσχετισμός.
«Οι σταθμοί τότε ήταν λίγοι, τα μέσα ήταν πολύ λίγα. Εν πάση περιπτώσει, ακόμα και το βάθος του σεισμού του 1956 βρίσκεται σε debate, αν ήταν επιφανειακός ή αρκετά βαθύς. Αυτή τη στιγμή, η όλη εκτίμησή μας γίνεται βάσει των ζωνών που έχουν ήδη διερευνηθεί σε συγκεκριμένη περιοχή, και οι οποίες είναι αρκετά σημαντικές όπως σας είπα», σημειώνει.
Σχετικά με τα προληπτικά μέτρα που ελήφθησαν, ο κ. Καραστάθης τονίζει ότι «το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας έδρασε άμεσα. Μάλιστα, από τις πρώτες ώρες της σεισμικής δραστηριότητας υπάρχει καθημερινή και διαρκής ενημέρωση του υπουργού και των επιτελών του υπουργείου σχετικά με την εξέλιξη της σεισμικότητας. Υπάρχουν καθημερινά ανακοινωθέντα σχετικά και με τα μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνονται. Αλλά και ενημερωτικά στον κόσμο, για το πώς βαδίζει η σεισμική δραστηριότητα αυτή», καταλήγει.
Παπαζάχος: "Yπάρχουν προληπτικά μέτρα για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις από έναν ισχυρότερο σεισμό"
Σε συνεχείς διατυπώσεις προβλέψεων προχωρούν οι σεισμολόγοι όσον αφορά στην έντονη σεισμική δραστηριότητα στις Κυκλάδες. «Είναι μία τυπική σεισμική ακολουθία, η οποία όμως έχει πολύ έντονα χαρακτηριστικά. Τέτοιες ακολουθίες συχνά μπορεί να αποδειχτεί ότι είναι σμηνοσειρές, να γίνει κάποιος ισχυρότερος σεισμός, αλλά όχι πολύ μεγάλος» τόνισε, από την πλευρά, του ο καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος, μιλώντας στην ΕΡΤ.
Σχολιάζοντας την απόφαση της Επιστημονικής Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου να λάβει μέτρα στη Σαντορίνη, τόνισε ότι επειδή η περιοχή φιλοξενεί αρκετά σημαντικά ρήγματα, όπως έχει φανεί από θαλάσσιες έρευνες, δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα να γίνει κάποιος ισχυρός σεισμός. «Για αυτό και υπάρχουν κάποια προληπτικά μέτρα ακριβώς για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις από έναν ισχυρότερο σεισμό. Όταν έχει κάποιος μια ακολουθία δίπλα του που είναι τόσο ζωντανή, τόσο έντονη, πρέπει να είναι λίγο προσεκτικός, ακριβώς γιατί πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να γίνει κάτι τέτοιο»
Για την ανησυχία του κόσμου μετά τα μέτρα που ελήφθησαν σημείωσε: «Όταν κάποιος κλείνει ένα σχολείο ή έναν χώρο μαζικής συγκέντρωσης δεν το κάνει γιατί φοβάται ότι θα γίνει ένας πολύ ισχυρός σεισμός, όπως κακώς διαδίδεται στο νησί. Το κάνει γιατί σε περιπτώσεις που κάποιος νιώσει μια όχι πολύ ισχυρή σεισμική δόνηση μπορεί να δημιουργηθεί πανικός. Και όταν έχεις μεγάλες συνάθροισης κοινού, αυτός είναι κακός σύμβουλος. Σκεφτείτε ότι υπήρχε σήμερα μια προγραμματισμένη εκδήλωση στη Σαντορίνη, όπου θα μαζευόντουσαν σε ένα στάδιο 600 άτομα. Αν την ώρα που ήταν οι άνθρωποι εκεί μέσα γινόταν ένας σεισμός 5, όχι καταστροφικός αλλά ισχυρός και από τον πανικό που πατούσε ο ένας πάνω στον άλλον και είχαμε θύματα, πόσο σοβαρή και υπεύθυνη θα ήταν η στάση της πολιτείας και των τοπικών αρχών;».
Για τα όσα ακούγονται για το ηφαίστειο εξήγησε: «Υπάρχει μία παραμόρφωση του ηφαιστείου που δίνει μια ξεχωριστή μικρή ηφαιστειότητα στο εσωτερικό του ηφαιστείου. Είχε ξαναγίνει το 2011 – 2012, κράτησε ένα διάστημα χωρίς επιπτώσεις. Επειδή και τα δύο φαινόμενα πέσανε σχετικά κοντά και συμβαίνει καμιά φορά κάτι τέτοιο. Έχει δημιουργηθεί ένας μύθος στην Σαντορίνη. Ούτε ξύπνησαν τα ηφαίστεια, ούτε έχουμε κάτι άλλο, κάποιο σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Έχουμε ένα φαινόμενο που είχε ξαναγίνει στη Σαντορίνη και μια τυπική ακολουθία που γίνεται σε πολλά μέρη του ελληνικού χώρου».
Επιμένουν οι ειδικοί
Οι ειδικοί πάντως επιμένουν ότι η σεισμική δραστηριότητα είναι τεκτονική, προέρχεται από τα ρήγματα της λεκάνης της Ανύδρου και όχι ηφαιστειακή, αν και επ’ αυτού υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ τους.
Ο γνωστός σεισμολόγος, Γεράσιμος Παπαδόπουλος, αναφέρει ότι το επίπεδο του σεισμικού κινδύνου έχει ανέβει. Σε ανάρτησή του αναφέρθηκε στο μπαράζ σεισμικών δονήσεων στα νησιά αυτά, αλλά και στα μικρότερα γύρω τους σχολιάζοντας: «Σεισμοί στη Σαντορίνη-Αμοργό. Τις τελευταίες ώρες συνεχίστηκε αμείωτη η σεισμική δράση με πολλούς σεισμούς μεγέθους πάνω από 3.5. Πριν λίγη ώρα έγινε 4.5. Όπως τόνισα από χθες, οι σεισμοί είναι τεκτονικοί, όχι ηφαιστειακοί, και το επίπεδο του σεισμικού κινδύνου έχει ανέβει σε σχέση με αυτό πριν 48 ώρες, λόγω της αύξησης του πλήθους των σεισμών, αύξησης των μεγεθών τους και μετατόπισης των επικέντρων προς βορειοανατολικά».
Δήμαρχος Σαντορίνης: «Δεν υπάρχει ανησυχία, για λόγους πρόληψης τα μέτρα»
Για την κατάσταση που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή με τη σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων ημερών και τα μέτρα που ελήφθησαν μίλησε στην εκπομπή του Open ο δήμαρχος Σαντορίνης Νίκος Ζώρζος.
Όπως ανέφερε αρχικά: «Δεν υπάρχει έντονη ανησυχία. Τους σεισμούς που αισθανήθηκαμε από το ρίγμα στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού ήταν μέχρι 4,2 Ρίχτερ. Έγιναν αισθητοί, αλλά όχι εντόνως αισθητοί. Το ηφαίστειο παρακολουθείται κι έχουν την εμπειρία του 2011 και του 2012. Για λόγους πρόληψης ελήφθησαν τα μέτρα».
Συνέχισε λέγοντας: «Περισσότερες φορές δημιουργείται μεγαλύτερη ανησυχία απ' αυτή που θα έπρεπε να υπάρχει. Και πολλές φορές λόγω της πρόσληψης της πληροφόρισης. Για παράδειγμα, οι παραμορφώσεις είναι συχνές λόγω του ηφαιστείου, σηκώνεται δηλαδή ή βυθίζεται το νησί λίγο, αυτό είναι μια φυσική δραστηριότητα. Αν βάλεις κανείς έναν τίτλο "φουσκώνει σαν κέικ" η πρόσληψη της είδησης είναι διαφορετική, αν πει κανείς χωρίς να εξηγήσει ότι η Θηρασιά κάθε χρόνο μετακινείται ένα εκατοστό και δεν πει ότι αυτό συμβαίνει πάρα πολλά χρόνια, τότε η πρόσληψη της είδησης είναι διαφορετική».