Του Κώστα Ράπτη
Μέσα σε μόλις ένα 24ωρο, πολλά δεδομένα στην ήδη ταραγμένη Μέση Ανατολή ανατράπηκαν, αφενός με την επιβεβαίωση του θανάτου του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών του Ιράν σε δυστύχημα με ελικόπτερο και, αφετέρου, με την ανακοίνωση του γενικού εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ότι θα ζητήσει την έκδοση εντάλματος σύλληψης, με την κατηγορία της διάπραξης εγκλημάτων πολέμου, τόσο κατά του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ, όσο και κατά τριών ηγετών της Χαμάς.
Σε ό,τι αφορά το Ιράν, το κρίσιμο στοιχείο σε πρώτη φάση είναι το γεγονός ότι τόσο η Ισλαμική Δημοκρατία όσο και οι περιφερειακοί της σύμμαχοι (λ.χ. Χεζμπολλάχ) επιμένουν να κάνουν λόγο για δυστύχημα, αποκλείοντας άλλα σενάρια (βλ. της εμπλοκής του Ισραήλ), τα οποία θα δρομολογούσαν δραματικότερες εξελίξεις.
Ακόμη και αν προέκυπταν ενδείξεις περί του αντιθέτου, είναι σαφές ότι η Τεχεράνη δεν είναι έτοιμη να κατονομάσει κάποιον δράστη και να αυτοδεσμευτεί σε μία απάντηση. Το γεγονός ότι έχει ανατραπεί η πολιτειακή και πολιτική "επετηρίδα", με τον θάνατο του προέδρου Ραϊσί, ο οποίος φερόταν και ως πιθανότερος διάδοχος του ανώτατου ηγέτη αγιατολλάχ Αλί Χαμενεϊ, επιβάλλει την εξεύρεση λύσεων μέσα στην ασφυκτική συνταγματική προθεσμία των 50 ημερών μέχρι τις νέες προεδρικές εκλογές και άρα οδηγεί σε μια ορισμένη εσωστρέφεια.
Δεν κινούνται όλοι οι διεθνείς παίκτες στην ίδια γραμμή. Η δήλωση του γενικού γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Ρωσίας (και μέχρι πρότινος υπουργού Άμυνας) ότι η Μόσχα προθυμοποιείται να συνδράμει την ιρανική πλευρά στη διακρίβωση των πραγματικών αιτίων του δυστυχήματος αποτελεί χαρακτηριστικό υπαινιγμό. Σε κάθε περίπτωση, οι σχέσεις της Ρωσίας και του Ιράν σημείωσαν άλμα, με την τηλεφωνική επικοινωνία που φρόντισε να έχει ο Βλαντίμιρ Πούτιν με τον νέο προσωρινό πρόεδρο του Ιράν, ευθύς μόλις ο τελευταίος ανέλαβε τα καθήκοντά του. Για το Κρεμλίνο, η σταθερότητα της Ισλαμικής Δημοκρατίας αποδεικνύεται ότι αποτελεί πρώτη γραμμή άμυνας του σχεδίου της ευρασιατικής ολοκλήρωσης.
Μείζων περιπλοκή
Οι εξελίξεις, πάλι, περί το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο προσθέτουν (προτού καν γίνει γνωστό αν το δικαστήριο θα εγκρίνει την πρόταση του εισαγγελέα) μία μείζονα περιπλοκή - καταρχήν συμβολική, καθώς ο ηγέτης του στενότερου συμμάχου των ΗΠΑ μπαίνει στο ίδιο "κάδρο" με τους κατονομαζόμενους ως τρομοκράτες αντιπάλους του, αλλά και με κάθε άλλον "διεθνή ταραξία" έχει κατά καιρούς βρεθεί στο στόχαστρο του θεσμού της Χάγης. Το γεγονός αυτό πρόκειται να παροξύνει τις αντιφάσεις της Δύσης ως αυτοπροβαλλόμενου "φορέα αξιών" και κυρίως να δημιουργήσει αποστάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ, που ούτως ή άλλως αυτοεξαιρούνται από τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, και εκείνους από τους Ευρωπαίους συμμάχους που το υπερασπίζονται.
Όμως η περιπλοκή είναι και ουσιαστική, στον βαθμό που τυχόν έκδοση εντάλματος κατά του Νετανιάχου θα αποτελέσει εμπόδιο στις μετακινήσεις του προς χώρες οι οποίες δεσμεύονται από τις αποφάσεις του ΔΠΔ και οπωσδήποτε δημιουργεί ένα κλίμα το οποίο δε βοηθά την επανάληψη των συνομιλιών για την επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα.
Παραδόξως, το ΔΠΔ "μόλις έσωσε τον Νετανιάχου", όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το Politico, καθώς η παρεμβολή του καθιστά ανεπίκαιρες τις εσωτερικές ζυμώσεις που είχαν προκύψει από το πολιτικό "τελεσίγραφο" του Μπένι Γκαντς και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ανατροπή της κυβέρνησης.
Υπενθυμίζεται ότι ο Γκαντς ζητά από τον Νετανιάχου τη διατύπωση μιας σαφούς στρατηγικής για την "επόμενη μέρα" στη Γάζα, ειδάλλως απειλεί να αποχωρήσει από το υπουργικό συμβούλιο.
Πηγή: capital.gr
Μέσα σε μόλις ένα 24ωρο, πολλά δεδομένα στην ήδη ταραγμένη Μέση Ανατολή ανατράπηκαν, αφενός με την επιβεβαίωση του θανάτου του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών του Ιράν σε δυστύχημα με ελικόπτερο και, αφετέρου, με την ανακοίνωση του γενικού εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ότι θα ζητήσει την έκδοση εντάλματος σύλληψης, με την κατηγορία της διάπραξης εγκλημάτων πολέμου, τόσο κατά του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ, όσο και κατά τριών ηγετών της Χαμάς.
Σε ό,τι αφορά το Ιράν, το κρίσιμο στοιχείο σε πρώτη φάση είναι το γεγονός ότι τόσο η Ισλαμική Δημοκρατία όσο και οι περιφερειακοί της σύμμαχοι (λ.χ. Χεζμπολλάχ) επιμένουν να κάνουν λόγο για δυστύχημα, αποκλείοντας άλλα σενάρια (βλ. της εμπλοκής του Ισραήλ), τα οποία θα δρομολογούσαν δραματικότερες εξελίξεις.
Ακόμη και αν προέκυπταν ενδείξεις περί του αντιθέτου, είναι σαφές ότι η Τεχεράνη δεν είναι έτοιμη να κατονομάσει κάποιον δράστη και να αυτοδεσμευτεί σε μία απάντηση. Το γεγονός ότι έχει ανατραπεί η πολιτειακή και πολιτική "επετηρίδα", με τον θάνατο του προέδρου Ραϊσί, ο οποίος φερόταν και ως πιθανότερος διάδοχος του ανώτατου ηγέτη αγιατολλάχ Αλί Χαμενεϊ, επιβάλλει την εξεύρεση λύσεων μέσα στην ασφυκτική συνταγματική προθεσμία των 50 ημερών μέχρι τις νέες προεδρικές εκλογές και άρα οδηγεί σε μια ορισμένη εσωστρέφεια.
Δεν κινούνται όλοι οι διεθνείς παίκτες στην ίδια γραμμή. Η δήλωση του γενικού γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Ρωσίας (και μέχρι πρότινος υπουργού Άμυνας) ότι η Μόσχα προθυμοποιείται να συνδράμει την ιρανική πλευρά στη διακρίβωση των πραγματικών αιτίων του δυστυχήματος αποτελεί χαρακτηριστικό υπαινιγμό. Σε κάθε περίπτωση, οι σχέσεις της Ρωσίας και του Ιράν σημείωσαν άλμα, με την τηλεφωνική επικοινωνία που φρόντισε να έχει ο Βλαντίμιρ Πούτιν με τον νέο προσωρινό πρόεδρο του Ιράν, ευθύς μόλις ο τελευταίος ανέλαβε τα καθήκοντά του. Για το Κρεμλίνο, η σταθερότητα της Ισλαμικής Δημοκρατίας αποδεικνύεται ότι αποτελεί πρώτη γραμμή άμυνας του σχεδίου της ευρασιατικής ολοκλήρωσης.
Μείζων περιπλοκή
Οι εξελίξεις, πάλι, περί το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο προσθέτουν (προτού καν γίνει γνωστό αν το δικαστήριο θα εγκρίνει την πρόταση του εισαγγελέα) μία μείζονα περιπλοκή - καταρχήν συμβολική, καθώς ο ηγέτης του στενότερου συμμάχου των ΗΠΑ μπαίνει στο ίδιο "κάδρο" με τους κατονομαζόμενους ως τρομοκράτες αντιπάλους του, αλλά και με κάθε άλλον "διεθνή ταραξία" έχει κατά καιρούς βρεθεί στο στόχαστρο του θεσμού της Χάγης. Το γεγονός αυτό πρόκειται να παροξύνει τις αντιφάσεις της Δύσης ως αυτοπροβαλλόμενου "φορέα αξιών" και κυρίως να δημιουργήσει αποστάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ, που ούτως ή άλλως αυτοεξαιρούνται από τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, και εκείνους από τους Ευρωπαίους συμμάχους που το υπερασπίζονται.
Όμως η περιπλοκή είναι και ουσιαστική, στον βαθμό που τυχόν έκδοση εντάλματος κατά του Νετανιάχου θα αποτελέσει εμπόδιο στις μετακινήσεις του προς χώρες οι οποίες δεσμεύονται από τις αποφάσεις του ΔΠΔ και οπωσδήποτε δημιουργεί ένα κλίμα το οποίο δε βοηθά την επανάληψη των συνομιλιών για την επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα.
Παραδόξως, το ΔΠΔ "μόλις έσωσε τον Νετανιάχου", όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το Politico, καθώς η παρεμβολή του καθιστά ανεπίκαιρες τις εσωτερικές ζυμώσεις που είχαν προκύψει από το πολιτικό "τελεσίγραφο" του Μπένι Γκαντς και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ανατροπή της κυβέρνησης.
Υπενθυμίζεται ότι ο Γκαντς ζητά από τον Νετανιάχου τη διατύπωση μιας σαφούς στρατηγικής για την "επόμενη μέρα" στη Γάζα, ειδάλλως απειλεί να αποχωρήσει από το υπουργικό συμβούλιο.
Πηγή: capital.gr
