Τεράστια αύξηση σημειώνουν τα αστικά είδη παρασίτων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και οι αρχές των πόλεων καταφεύγουν σε όλο και πιο εφευρετικές μεθόδους για τον έλεγχό τους, σημειώνει σε ρεπορτάζ του το Politico.
Η άνοδος της θερμοκρασίας δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για την ταχύτερη αναπαραγωγή παρασίτων όπως οι αρουραίοι και τα περιστέρια, καθώς και η εισαγωγή νέων ειδών, προσθέτοντας ένα επείγον πρόβλημα δημόσιας υγείας για τις διοικήσεις των πόλεων.
«Περιμέναμε από καιρό ότι η κλιματική αλλαγή θα γινόταν μια από τις πιο σημαντικές απειλές για τη βιοποικιλότητα», δηλώνει ο Kris Murray, ειδικός σε θέματα οικολογίας και δημόσιας υγείας στο Imperial College του Λονδίνου.
«Αλλά αποδεικνύεται ότι διαφορετικά είδη ανταποκρίνονται διαφορετικά σε διαφορετικές απειλές και ορισμένα είδη… μπορεί πραγματικά να ευδοκιμήσουν ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και της αστικοποίησης».
Εκρηξη περιστεριών
Στις Βρυξέλλες, οι πιο ήπιοι χειμώνες προκάλεσαν την άνθηση του πληθυσμού των περιστεριών, ωθώντας τις αρχές να δοκιμάσουν νέες μεθόδους για τον έλεγχο του πληθυσμού τους.
«Τα περιστέρια παράγουν περισσότερους απογόνους» ως αποτέλεσμα του θερμότερου καιρού, δηλώνει η Zoubida Jellab, υπεύθυνη της πόλης των Βρυξελλών για τους χώρους πρασίνου και την καλή διαβίωση των ζώων. «Παράγουν πολλά περιττώματα… και το αποτέλεσμα είναι ότι υπάρχουν πολλά σκουπίδια που πρέπει να καθαριστούν σε δημόσιους χώρους και σε παλαιότερα κτίρια».
Εως 12 κιλά περιττωμάτων το χρόνο
Κατά μέσο όρο, ένα περιστέρι μπορεί να παράγει έως και 12 κιλά περιττωμάτων το χρόνο. Και πέρα από τους μολυσμένους δημόσιους χώρους, αυτά τα περιττώματα μπορεί να περιέχουν βακτήρια που δημιουργούν κίνδυνο για την υγεία.
Η σύλληψη και η θανάτωση περιστεριών απαγορεύεται στην περιοχή των Βρυξελλών. Έτσι, η πόλη υιοθέτησε μια φιλική προς τα ζώα στρατηγική για να διατηρήσει τον αριθμό των πτηνών χαμηλό: Τοποθετούν ταϊστρες με φαγητό εμπλουτισμένο με ειδικές ουσίες που καθιστούν προσωρινά στείρα τα θηλυκά πουλιά.
Στείρωση διά της τροφής
Η μέδοδος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, και έχει γίνει δημοφιλής τακτική ελέγχου του πληθυσμού των περιστεριών σε ευρωπαϊκές πόλεις όπως το Παρίσι και η Βαρκελώνη .
«Η μέθοδος είναι πολύ πιο ανθρώπινη από τη σύλληψη και στείρωσή τους – κάτι που γινόταν πριν από 10 χρόνια, ή τη θανάτωση τους με δηλητήριο, όπλα ή άλλα ζώα», σύμφωνα με την Jellab.
Η δήμαρχος της πόλης λέει ότι η στρατηγική που δοκιμάστηκε για πρώτη φορά το 2019, είναι επιτυχημένη μέχρι στιγμής, με τον αριθμό των περιστεριών να μειώνεται έως και 50 τοις εκατό σε μέρη όπως η πλατεία Κλεμεντίν στην περιοχή του Λάκεν. Η πόλη επεκτείνει τώρα το πρόγραμμα σε άλλα μέρη των Βρυξελλών.
Καθώς η κλιματική αλλαγή «προκαλεί διαταραχές» στα πρότυπα αναπαραγωγής των ζώων της πόλης, οι Βρυξέλλες επιδιώκουν «να διατηρήσουν την ισορροπία μεταξύ της ευημερίας των ανθρώπων και της ευημερίας των ζώων που ζουν εδώ».
Αλλά αυτή η ισορροπία θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο να επιτευχθεί.
Τα πιο πιθανά σενάρια για την κλιματική αλλαγή τα επόμενα χρόνια θα δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για είδη που είναι βασικά παράσιτα». Τα στοιχεία που έχουμε υποδηλώνουν ότι πρέπει να ανησυχούμε για το ποιες νέες ή επανεμφανιζόμενες ασθένειες μπορεί να φέρουν».
Η επίθεση των αρουραίων
Τα περιστέρια δεν είναι τα μόνα είδη που πολλαπλασιάζονται καθώς αλλάζει το κλίμα. Οι πόλεις έχουν επίσης δει μια δραματική αύξηση στον αριθμό των αρουραίων, καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες τούς επιτρέπουν να κρατούν τα νεογνά τους ζεστά το χειμώνα και να αναπαράγονται όλο το χρόνο.
«Οι μικρότερες περίοδοι παγετού, καθώς και η αυξημένη ποσότητα των τροφίμων που διατίθενται στον δημόσιο χώρο (σσ: σκουπίδια) οδήγησαν σε ορατή αύξηση των πληθυσμών τρωκτικών στις μεγάλες πόλεις», δηλώνει η Françoise Ampoulange, δημοτική σύμβουλος στην Τουλούζη.
Η γαλλική πόλη πειραματίζεται με μια νέα τακτική αντιμετώπισης του πληθυσμού των αρουραίων, χρησιμοποιώντας κουνάβια για να περιορίσει τον αριθμό των τρωκτικών.
«Οι παγίδες τοποθετούνται στις εξόδους του λαγούμου και απελευθερώνονται έως και τρία κουνάβια για να ξεκάνουν τους αρουραίους», εξήγησε ο Ampoulange. “Οι παραδοσιακές παγίδες γενικά πιάνουν μόνο νεότερους αρουραίους, αλλά αυτό το σύστημα είναι επιτυχές στο να εξολοθρεύουν τα «άλφα» ζευγάρια, δηλαδή αυτά που παράγουν τα νεογνά της αποικίας.
Η στρατηγική είναι μια χρήσιμη εναλλακτική λύση στα συμβατικά συστήματα, δεδομένου ότι υπάρχουν αυστηροί κανόνες για τη χρήση δηλητηρίων. Οι αρουραίοι που πιάστηκαν από τα κουνάβια στη συνέχεια υποβάλλονται σε ευθανασία με αέριο.
Και αναβίωση κουνουπιών
Οι επιστήμονες λένε ότι η Ευρώπη θα πρέπει επίσης να προετοιμαστεί για νέους τύπους παρασίτων και την επιστροφή άλλων που έχουν εξαφανιστεί εδώ και δεκαετίες.
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες στην ήπειρο διευρύνουν για παράδειγμα, το φάσμα των χωροκατακτητικών ειδών κουνουπιών.
« Τα κουνούπια Aedes aegypti μπορούν να μεταφέρουν καταστροφικούς ιούς όπως ο δάγκειος πυρετός, ο κίτρινος πυρετός, ο ζικα και η τσικουνγκούνια», είπε. «Οι προβλέψεις μας δείχνουν ότι αυτά μπορεί να είναι κοινά στην Ευρώπη μέχρι το τέλος της δεκαετίας».
Πολλά χωροκατακτητικά/επιδρομικά κουνούπια ήταν υπεύθυνα για εστίες ασθενειών στις ευρωπαϊκές πόλεις κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, αλλά εξαφανίστηκαν ως αποτέλεσμα μερικών σκληρών χειμώνων και καλύτερων πρακτικών διαχείρισης κουνουπιών.
Τώρα η κλιματική αλλαγή έχει ήδη προκαλέσει την επανεμφάνισή τους στη νότια Ευρώπη.
«Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι πολύ υποστηρικτική για την ανάπτυξη αυτού και άλλων ειδών κουνουπιών, όπως το ασιατικό κουνούπι τίγρης, το οποίο έχει ήδη ανιχνευθεί βόρεια ως το Ηνωμένο Βασίλειο και εμπλέκεται σε ένα ξέσπασμα δάγκειου πυρετού στη Γαλλία φέτος» λέει ο Kris Murray.
Ο ίδιος προσθέτει ότι η ανάγκη αποθήκευσης νερού σε όλο και πιο ξηρές περιοχές της Ευρώπης, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα, θα δημιουργούσε αναπόφευκτα περιβάλλοντα όπου ευδοκιμούν αυτού του είδους τα κουνούπια.
«Οι πόλεις θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να αντιμετωπίσουν τη διαχείριση των κουνουπιών, αναπτύσσοντας καλύτερα πρότυπα για τις δεξαμενές νερού ή ακόμη και αναπτύσσοντας ομάδες ανθρώπων για να ελέγξουν τις οικιακές γλάστρες και τα λουτρά πουλιών για στάσιμο νερό», είπε.
Αλλά ακόμη και αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό, προειδοποίησε.
«Το ασιατικό κουνούπι τίγρης έχει ήδη βρεθεί να διαχειμάζει σε υπονόμους ακόμη και σε μέρη με πολύ χιόνι», είπε. «Φτάνουν με την υψηλότερη θερμοκρασία και αναπτύσσουν τρόπους για να επιβιώσουν μέχρι την επόμενη σεζόν και να επιστρέψουν».
Με πληροφορίες από Politico