18.9.19

Ιστορική ευκαιρία για Ελλάδα και Κύπρο το EDIDP… εάν και εφόσον! Θα ανταποκριθούμε;


Οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις για την Έρευνα & Τεχνολογία, μέσω του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», απετέλεσαν την κυριότερη δεξαμενή άντλησης κονδυλίων κατά την περίοδο της ύφεσης, ωστόσο το πρόβλημα μέχρι σήμερα για τις Ένοπλες Δυνάμεις, ήταν ο αποκλεισμός προγραμμάτων αμυντικού χαρακτήρα…
Αυτό ίσως απηχούσε τη γενικότερα κάπως περίεργη “στάση άρνησης της πραγματικότητας” από την πλευρά της Ένωσης, το οποίο αποδεικνύεται και από την ανικανότητα υλοποίησης σημαντικών βημάτων στον τομέα της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας.
Αυτό προφανώς έβλαψε και τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, καθώς ειδικά την εποχή της κρίσης θα είχε ανάγκη υποστήριξης από την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, ενώ οι διεθνείς αγορές στην ουσία δεν ασχολούνταν πλέον με τη χώρα, η οποία μόνο “τεχνικά” δεν είχε περάσει και επισήμως σε καθεστώς χρεοκοπίας…
Ελλάδα και Κύπρος βρίσκονται πλέον ενώπιον μιας σημαντικής, έως “ιστορικής”, ευκαιρίας. Με την ίδρυση του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (EDF) από το 2021 και έπειτα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χρηματοδοτεί για πρώτη φορά, σε ετήσια βάση με 600 εκατομμύρια ευρώ, την έρευνα και τεχνολογία στον τομέα της άμυνας. Θα διατεθούν επιπρόσθετα 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ τη βιομηχανική ανάπτυξη αμυντικών προϊόντων, αξιοποιώντας τα αποτελέσματα της έρευνας.
Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστεί το ότι η ερευνητική προσπάθεια δεν θα μείνει εκεί, αλλά θα επιχειρηθεί η ανάπτυξη προϊόντων (commercialization), σε μια πολύ σημαντική εξέλιξη για το σύνολο της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, στην οποία οι ελληνικές εταιρίες του χώρου θα πρέπει να παλέψουν για να βρουν τη θέση τους, καθώς αυτό αποτελεί την εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση επιβίωσής τους.
Οι διαδικασίες για την απορρόφηση των χρηματοδοτήσεων όμως δεν θα είναι… “αλά γκρέκα”, αλλά θα είναι σύνθετες και χωρίς προηγούμενο, για τα ελληνικά δεδομένα. Θα απαιτούν διαγωνισμούς σε ευρωπαϊκό επίπεδο μεταξύ προτάσεων έργων διασυνοριακών κοινοπραξιών, οι οποίες θα πρέπει να υποστηρίζονται κατά τρόπο δεσμευτικό από τα Υπουργεία Άμυνας δύο τουλάχιστον κρατών-μελών.
Η υποστήριξη της κάθε πρότασης από τα κράτη, θα πρέπει να εξασφαλίζει κοινές επιχειρησιακές απαιτήσεις και προδιαγραφές, κοινή εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων και εθνική συμμετοχή στη χρηματοδότηση, ιδιαιτέρως κατά τη φάση της ανάπτυξης πρωτοτύπων. Φυσικά, είναι θέμα χρόνου προτού μια σοβαρή ελληνική, ελλαδική και κυπριακή προσέγγιση στο ζήτημα, κατορθώσει να προσελκύσει το ενδιαφέρον και άλλων εταίρων. Εάν και εφόσον δηλαδή…
Για τον σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί ήδη από φέτος προπαρασκευαστικό Πρόγραμμα Βιομηχανικής Ανάπτυξης στον τομέα της Άμυνας (EDIDP), ύψους 500 εκατ. ευρώ, με σκοπό την κατάλληλη προετοιμασία των κρατικών φορέων και της αγοράς για το 2021.
Προς την κατεύθυνση αυτή και εντός του πλαισίου της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής (ΕΑΒΣ), το ΥΠΕΘΑ έχει εκδηλώσει από το 2017, ενέργειες σε τρεις άξονες:
(1) Παρακολούθηση και ενεργό συμμετοχή στη διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου και των συνδεόμενων προγραμμάτων,
(2) ενημέρωση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και της ερευνητικής κοινότητας και
(3) προετοιμασία των απαραίτητων διακρατικών συνεργασιών, εθνικών δομών και διαδικασιών.
Ως αποτέλεσμα των ενεργειών αυτών, θα είμαστε σε θέση να υποστηρίζουμε μαζί με την Κύπρο, τις πρώτες ελληνικής έμπνευσης και διαχείρισης προτάσεις αναπτυξιακών έργων στον τομέα της άμυνας έναντι των σχετικών ευρωπαϊκών διαγωνιστικών διαδικασιών. Γνώση και εμπειρία συσσωρευμένη υπάρχει περισσότερη από πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η ευκαιρία που – θα έπρεπε να – αναζητούμε είναι εδώ. Θα την αξιοποιήσουμε;
DEFENCE-POINT