19.4.16

Το παρασκήνιο της θεαματικής εξόδου


Η απόφαση της ιρλανδικής low cost αεροπορικής εταιρείας να τερματίσει δύο μήνες νωρίτερα το καλοκαιρινό πρόγραμμα πτήσεων στη χώρα μας, που ανακοίνωσε ο εμπορικός διευθυντής της Ντέιβιντ Ο' Μπράιεν μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής», δεν ξάφνιασε καθόλου τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ του τουριστικού ρεπορτάζ. 



Πρόκειται για συνηθισμένη τακτική της Ryanair να εισέρχεται σε μια αγορά, να ρίχνει τις τιμές για να κερδίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο και όταν το business plan απλώς δεν «βγαίνει», να επιλέγει την επικοινωνιακή οδό της... θεαματικής εξόδου. 

To μέτωπο κατά της ιταλικής κυβέρνησης

Πρόσφατο παράδειγμα αποτέλεσε η παρόμοια κίνηση της ιρλανδικής αεροπορικής εταιρείας χαμηλών ναύλων απέναντι στην ιταλική κυβέρνηση. Γνωρίζοντας την πολλαπλασιαστική αξία που έχει ο εισερχόμενος τουρισμός σε μια οικονομία, η Ryanair, επικαλούμενη το χαμηλό κόστος λειτουργίας της, απεχθάνεται οποιαδήποτε εξωτερική οικονομική επιβάρυνση. Έτσι, στην Ιταλία, τον Φεβρουάριο ανακοίνωσε ότι θα κλείσει δύο βάσεις, στην Πεσκάρα και στην πόλη Alghero στη Σαρδηνία, από τις συνολικά 15 που διαθέτει στη χώρα, κάτι που μεταφράζεται σε 16 λιγότερες συνδέσεις και 600 θέσεις εργασίας. Η εταιρεία προέβη σε αυτήν την κίνηση έπειτα από την απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης να αυξήσει τον φόρο αεροπορικών αναχωρήσεων ανά επιβάτη κατά 40% από 6,5 ευρώ στα 9 ευρώ, με στόχο να χρησιμοποιήσει τα χρήματα που θα συγκεντρώσει για αποζημιώσεις προσωπικού της Alitalia που πρόκειται να απολυθεί.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Ryanair, το κλείσιμο των δύο βάσεων καθώς και η διακοπή πτήσεων από και προς την πόλη Crotone πέρα από τις 600 χαμένες θέσεις εργασίας μεταφράζεται και σε 800.000 λιγότερες θέσεις επιβατών, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό τόσο για την αεροπορική διασύνδεση της χώρας όσο και για τα έσοδα του ιταλικού κράτους.

Σε εκείνη την περίπτωση είχε μάλιστα χρησιμοποιηθεί η Ελλάδα ως ο «πολιορκητικός κριός» της επίθεσης της Ryanair στην ιταλική κυβέρνηση. Ο εμπορικός διευθυντής του ιρλανδικού ομίλου είχε δηλώσει ότι «η Ryanair δεν έχει άλλη επιλογή από το να κλείσει τις δύο αυτές βάσεις και να μεταφέρει τα αεροπλάνα της, τους πιλότους της και το προσωπικό της σε χώρες που έχουν χαμηλότερο ταξιδιωτικό κόστος. Θα έχουμε μια χρυσή ευκαιρία ανάπτυξης σε προορισμούς όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα, που έχουν χαμηλότερο τουριστικό κόστος από ό,τι η Ιταλία».



Βεβαρυμένο παρελθόν σε εξωτερικό και Ελλάδα

Στο ίδιο μήκος κύματος της πρόσφατης ιταλικής εμπειρίας, το επίσης εν Ελλάδι παρελθόν της Ryanair έχει αντίστοιχο χαρακτήρα. Η χαμηλού κόστους αεροπορική εταιρεία δείχνει να αντιμετωπίζει τη χώρα μας με μια εντυπωσιακή ελαφρότητα: εγκαινιάζει πανηγυρικά νέες αεροπορικές συνδέσεις ανά την Ελλάδα, για να τις διακόψει στη συνέχεια, έπειτα από σκληρές τακτικές, για τις οποίες άλλωστε έχουν πικρή εμπειρία πολλά αεροδρόμια της Ευρώπης (Μασσαλία, Βαλένθια, Ζιρόνα, Αλικάντε). 

Έτσι, από τη μια αφήνει στα κρύα του λουτρού μια πόλη και μια ολόκληρη τοπική κοινωνία και από την άλλη πλήττει σημαντικά τους σοβαρούς παίκτες της αγοράς, αναγκάζοντάς τους να ψαλιδίσουν οι ίδιοι την επενδυτική τους ατζέντα για μια περιοχή. 

Υπενθυμίζεται ότι η Ryanair επέλεξε τα Χανιά ως την πρώτη βάση της στην Ελλάδα, εκτιμώντας ότι θα μεταφέρει περισσότερους από 500.000 επιβάτες ετησίως. Επιπλέον, η ίδια εταιρεία, που εγκαινίασε τις πτήσεις της από και προς το αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης στις 12 Απριλίου 2011, διέκοψε τα δρομολόγιά της έναν χρόνο μετά. Αντίστοιχα, ανακοίνωσε την απόφασή της να σταματήσει όλες τις πτήσεις από τη Νέα Αγχίαλο. Παρόμοιες κινήσεις διακοπής πτήσεων της συγκεκριμένης αεροπορικής εταιρείας έγιναν επίσης στη Ρόδο και στην Κω.

Καλό, λοιπόν, θα είναι η Ryanair να έχει μια πιο μακροχρόνια στόχευση στις αγορές στις οποίες εισέρχεται και να μην αντιμετωπίζει εκβιαστικά τις τοπικές κοινωνίες. 

Η αντιπαράθεση με την υπουργό Τουρισμού και η απάντηση...

Αντιπαράθεση έχει ξεσπάσει μεταξύ της αναπληρώτριας υπουργού Τουρισμού Έλενας Κουντουρά και της διοίκησης της Ryanair με αφορμή τη συνέντευξη εκπροσώπου της ιρλανδικής αεροπορικής εταιρείας στον Τύπο, κατά την οποία χαρακτήρισε την υπουργό «Μαρία Αντουανέτα της Ελλάδας».

H Ryanair καταγγέλλει ότι αγνοήθηκαν πλήρως οι προτάσεις της για αύξηση της επιβατικής κίνησης και ότι οι 25 επιστολές που έχει αποστείλει στην κυβέρνηση δεν βρήκαν ανταπόκριση«Μήλον της έριδος» αποτελεί η πρόθεση της κυβέρνησης για επιβολή νέων φόρων στο τουριστικό προϊόν, προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση, στάση που ώθησε την αεροπορική εταιρεία να ανακοινώσει τον τερματισμό του καλοκαιρινού προγράμματος πτήσεων στην Ελλάδα κατά δύο μήνες νωρίτερα. 

Τη Δευτέρα, η κα Κουντουρά ανέφερε στην απάντησή της στη Ryanair πως «είναι γνωστό το αίτημα που έχουν θέσει στις εκάστοτε κυβερνήσεις κατ’ επανάληψη όλα τα προηγούμενα χρόνια και από τις αρχές του 2014 πιο επισταμένως, να μην πληρώνει η εν λόγω εταιρεία το τέλος εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης αεροδρομίων 12 ευρώ ανά επιβάτη. Πρόσφατα, ο εκπρόσωπος της εταιρείας επανήλθε με επιστολή του, αυτήν τη φορά, συγκεκριμένα, για το αεροδρόμιο της Κω, ζητώντας την άμεση απαλοιφή του εν λόγω τέλους».


«Στις συναντήσεις μας που είχαν προηγηθεί με τον εκπρόσωπο της εταιρείας και στην ανταλλαγή αλληλογραφίας μας στη συνέχεια, ξεκαθάρισα ότι το συγκεκριμένο αίτημα για την κατάργηση των τελών 12 ευρώ ανά επιβάτη, δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά μου. Τέτοιου είδους θέματα εντάσσονται στο πλαίσιο της κεντρικής κυβερνητικής πολιτικής που αφορά και τις αεροπορικές εταιρείες και του συνέστησα να απευθυνθεί στα αρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Μεταφορών» τονίζει η κα Κουντουρά και συνεχίζει:

«Έχω ευχαριστήσει στο παρελθόν τον εκπρόσωπο της Ryanairκαι τον ευχαριστώ για μία ακόμη φορά δημοσίως για την πρόθεσή του να φέρει επιπλέον πέντε εκατ. επιβάτες στην Ελλάδα, σε βάθος τριετίας. 

»Και, φυσικά, του τόνισα ότι υποστηρίζω κάθε ενέργεια που καθιστά το τουριστικό προϊόν της χώρας μας πιο ανταγωνιστικό και αγωνίζομαι, προς αυτήν την κατεύθυνση, για όλα τα ζητήματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές μου και στον τομέα ευθύνης μου, γεγονός που επιβεβαιώνεται από το ιστορικό ρεκόρ αφίξεων και εσόδων του 2015, μετά από τη συστηματική εφαρμογή της νέας μας τουριστικής πολιτικής με ορίζοντα τετραετίας».

Οι δηλώσεις Ο' Μπράιεν περί «Μαρίας Αντουανέτας»


«Μιλώντας στη δημόσια τηλεόραση, το μόνο που ανακοίνωσε (σ.σ.: η Έλενα Κουντουρά) ήταν ένα πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού, το οποίο είναι εξαιρετικό για τους ωφελούμενους, όμως δεν είναι δυνατόν η στρατηγική για τον τουρισμό να περιορίζεται στην ανακύκλωση των χρημάτων των Ελλήνων φορολογουμένων» δήλωσε την Κυριακή ο κ. Ο' Μπράιεν κάνοντας λόγο για έλλειψη προτάσεων για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

Παράλληλα, χαρακτήρισε την υπουργό για την αδράνειά της ως «Μαρία Αντουανέτα». Αναφερόμενος στην απόφαση της εταιρείας να σταματήσει νωρίτερα τις πτήσεις προς Ελλάδα, τόνισε: «Έχουμε αποστείλει 25 επιστολές τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά έχουμε λάβει μόλις τρεις απαντήσεις, σε καμία όμως από αυτές δεν υπάρχει ανταπόκριση, θετική είτε αρνητική, στις προτάσεις μας».

Επιπλέον, ανέφερε ότι η αναπληρώτρια υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά δήλωσε ότι οι προτάσεις της Ryanair για αύξηση των επισκεπτών κατά πέντε εκατομμύρια σε ορίζοντα τριετίας δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της.

Αναλυτικά η απάντηση της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού

Σχετικά με δημοσίευμα κυριακάτικης εφημερίδας με ημερομηνία 17/4, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομίας Ανάπτυξης και Τουρισμού κα Έλενα Κουντουρά δηλώνει τα εξής:

Διαβάζοντας τη συνέντευξη εκπροσώπου της αεροπορικής εταιρείας Ryanair που δημοσιεύτηκε και που αναπαράχθηκε σε διάφορα μέσα, είδα ότι γίνεται κατ’ επανάληψη αναφορά στο όνομά μου - το οποίο μάλιστα επιχειρήθηκε να συνδεθεί με τις ανακοινωθείσες επιχειρηματικές αποφάσεις της εταιρείας - για θέμα για το οποίο δεν έχω καμία απολύτως αρμοδιότητα. 

Κατόπιν αυτού, διευκρινίζω τα εξής: Είναι γνωστό το αίτημα που έχουν θέσει στις εκάστοτε κυβερνήσεις κατ’ επανάληψη όλα τα προηγούμενα χρόνια και από τις αρχές του 2014 πιο επισταμένως, να μην πληρώνει η εν λόγω εταιρεία το Τέλος Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αεροδρομίων 12 ευρώ ανά επιβάτη. Πρόσφατα, ο εκπρόσωπος της εταιρείας επανήλθε με επιστολή του, αυτή τη φορά συγκεκριμένα για το αεροδρόμιο της Κω, ζητώντας την άμεση απαλοιφή του εν λόγω τέλους. Στις συναντήσεις μας που είχαν προηγηθεί με τον εκπρόσωπο της εταιρείας, και στην ανταλλαγή αλληλογραφίας μας στη συνέχεια, ξεκαθάρισα ότι το συγκεκριμένο αίτημα για την κατάργηση των τελών 12 ευρώ ανά επιβάτη, δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά μου. Τέτοιου είδους θέματα εντάσσονται στο πλαίσιο της κεντρικής κυβερνητικής πολιτικής που αφορά και τις αεροπορικές εταιρείες, και του συνέστησα να απευθυνθεί στα αρμόδια Υπουργεία Οικονομικών και Μεταφορών.

Έχω ευχαριστήσει στο παρελθόν τον εκπρόσωπο της Ryanair και τον ευχαριστώ για μία ακόμη φορά δημοσίως για την πρόθεσή του να φέρει επιπλέον 5 εκατ. επιβάτες στην Ελλάδα, σε βάθος τριετίας. Και φυσικά του τόνισα ότι υποστηρίζω κάθε ενέργεια που καθιστά το τουριστικό προϊόν της χώρας μας πιο ανταγωνιστικό και αγωνίζομαι προς αυτήν την κατεύθυνση για όλα τα ζητήματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές μου και στον τομέα ευθύνης μου, γεγονός που επιβεβαιώνεται από το ιστορικό ρεκόρ αφίξεων και εσόδων του 2015, μετά από τη συστηματική εφαρμογή της νέας μας τουριστικής πολιτικής με ορίζοντα τετραετίας.

Όσον αφορά τους προσωπικούς χαρακτηρισμούς που ειπώθηκαν δημοσίως, αυτοί δεν συνάδουν ούτε με τους ελάχιστους κανόνες σεβασμού ούτε με το πνεύμα αγαστής συνεργασίας. Η εταιρεία γνωρίζει πολύ καλά ότι τα ζητήματα oικονομικής και φορολογικής φύσεως είναι εκτός του τομέα ευθύνης του εκάστοτε αρμόδιου για θέματα Τουρισμού Υπουργού.


Αντίδραση από FEDHATTA για τη Ryanair

«Επιεικώς απαράδεκτα, προσβλητικά και εκβιαστικά» χαρακτηρίζει τα δημοσιεύματα και τις δηλώσεις του εμπορικού διευθυντή Ντέιβιντ Ο' Μπράιεν ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Τουριστικών & Ταξιδιωτικών Γραφείων (FEDHATTA), κ. Λύσανδρος Τσιλίδης. 

Με αφορμή τις αποφάσεις της αεροπορικής εταιρείας Ryanair για διακοπή πτήσεων προς ελληνικούς προορισμούς, ο κ. Τσιλίδης τονίζει ότι «τέτοιου είδους συμπεριφορές δεν θα πρέπει να δέχεται καμία χώρα και αγορά στον κόσμο από οποιαδήποτε αεροπορική εταιρεία της οποίας μοναδικός σκοπός είναι να εξασφαλίσει ίδια οφέλη για ευνοϊκότερο και μόνο για την ίδια, ανταγωνιστικό περιβάλλον.

»Επίσης θεωρώ απαράδεκτη και αναξιοπρεπή την αναφορά του εκπροσώπου της εταιρείας και τον χαρακτηρισμό του στο πρόσωπο της Ελληνίδας υπουργού Τουρισμού, αλλά και τις κατηγορίες του προς τους υπουργούς Τουρισμού των προηγούμενων δύο ετών και μας είναι πολύ δύσκολο να δεχτούμε ότι ο οποιοσδήποτε εμπορικός διευθυντής εταιρείας, δεν θα σέβεται τους θεσμούς, δεν θα είναι ευγενής αλλά προσβλητικός και ειρωνικός.

»Αντί να είναι ευγνώμονες για τη δραστηριοποίησή τους στη χώρα μας, έμμεσα υποβοηθούμενοι οικονομικά από δήμους και περιφέρειες αρκετά χρόνια τώρα ώστε να πραγματοποιούν προγράμματα πτήσεων που αποφέρουν στην εταιρεία τους κέρδη και ανάπτυξη, εκείνοι εκμεταλλεύονται ασύστολα τις συγκυρίες που προκύπτουν από οικονομικά και άλλα γεγονότα, εκβιάζοντας με μείωση πτήσεων, ουσιαστικά για να πετύχουν ακόμα ευνοϊκότερους εμπορικούς όρους». 

Ρεπορτάζ: Λεωνίδας Δημητρίου
Επιμέλεια: Χρήστος Καράμπελας

zougla.gr