22.11.11

Θεσσαλονίκη: «Στο κόκκινο» η ατμοσφαιρική ρύπανση


ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΕΥΤΥΧΙΑ ΒΑΤΑΛΗ

«Κόκκινο» έχουν χτυπήσει τις τελευταίες πέντε ημέρες τα αιωρούμενα σωματίδια στην πόλη της Θεσσαλονίκης, στο Πανόραμα, αλλά και την Καλαμαριά. Οι τιμές που έχουν καταγραφεί έχουν αγγίξει τα όρια του επεισοδίου ατμοσφαιρικής ρύπανσης, με αποτέλεσμα οι αρμόδιες υπηρεσίες να συστήνουν περιορισμό των περιττών μετακινήσεων στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού.

Μάλιστα, αν η άπνοια και η ανομβρία συνεχιστούν, τότε οι αρχές είναι υποχρεωμένες να λάβουν πιο δραστικά μέτρα, όπως κλείσιμο των σχολείων και περιορισμό της κίνησης των αυτοκινήτων, μέσω της εφαρμογής δακτυλίου.


Είναι ενδεικτικό ότι μόνο χτες, στο σταθμό μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης του δήμου Θεσσαλονίκης επί της Εγνατίας (σταθμός δημαρχείου), η μέση ημερήσια τιμή των αιωρούμενων σωματιδίων έφτασε στα 220 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα (μγ/κ.μ.), όταν το όριο επιφυλακής είναι τα 90 μγ/κ.μ.!



Οι τιμές

«Καταγράφονται επικίνδυνα επίπεδα ρύπων από τους σταθμούς μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης», δήλωσε χτες από το βήμα του δημοτικού συμβουλίου ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης και πρόσθεσε λίγο αργότερα: «Η περιφέρεια είναι αρμόδια να πάρει μέτρα και περιμένουμε να τα πάρει». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αυξημένες τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων καταγράφονται από τις 16 Νοεμβρίου έως και σήμερα, ιδιαίτερα στις περιοχές Εγνατία, Λαγκαδά και 25ης Μαρτίου.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με στοιχεία του αρμόδιου αντιδημάρχου Κώστα Ζέρβα, στο σταθμό μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης επί της Λαγκαδά, η μέση τιμή των αιωρούμενων σωματιδίων έφτασε στα 102 μγ/κ.μ. στις 16 Νοεμβρίου, στα 116 μγ/κ.μ. στις 17 Νοεμβρίου, στα 117 μγ/κ.μ. στις 18 Νοεμβρίου, στα 151 μγ/κ.μ. στις 19 Νοεμβρίου και στα 164 μγ/κ.μ. στις 20 Νοεμβρίου. Χτες, η τιμή στο συγκεκριμένο σταθμό, ανήλθε σε 188 μγ/κ.μ.

Επίσης, στο σταθμό του δημαρχείου, στις 17 Νοεμβρίου, η μέση τιμή των αιωρούμενων σωματιδίων έφτασε στα 125 μγ/κ.μ., στις 18 Νοεμβρίου στα 124 μγ/κ.μ., στις 19 Νοεμβρίου στα 181 μγ/κ.μ., στις 20 Νοεμβρίου στα 171 μγ/κ.μ. και χτες στα 220 μγ/κ.μ.

Παράλληλα, σύμφωνα με ανακοίνωση του αντιπεριφερειάρχη Θεσσαλονίκης, Απόστολου Τζιτζικώστα, εκτός από το δήμο Θεσσαλονίκης, πρόβλημα υπάρχει και σε άλλες περιοχές. Συγκεκριμένα, όπως τονίζεται, «όπως προκύπτει από το δίκτυο παρακολούθησης αέριας ρύπανσης της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, τις τελευταίες ημέρες έχουν παρατηρηθεί υψηλές συγκεντρώσεις αιωρουμένων σωματιδίων, ιδιαίτερα στους σταθμούς Πανοράματος και Καλαμαριάς».



Τα μέτρα

Την ευθύνη για τη λήψη έκτακτων μέτρων έχει η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, εφόσον οι ρύποι ξεπερνούν για πέντε συνεχόμενες ημέρες τα 110 μικρογραμμάρια, κάτι που ήδη έχει γίνει, όπως μαρτυρούν τουλάχιστον τα στοιχεία του δήμου Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το ΦΕΚ 1652/2008, όταν τα αιωρούμενα ξεπεράσουν τα 110 μγ/κ.μ. για πέντε συνεχόμενες μέρες και για δύο πλησιέστερους σταθμούς, τότε αγγίζουν τα όρια συναγερμού. Ετσι, σύμφωνα με το ΦΕΚ, είναι δυνατό να επιβάλλονται μερικοί περιορισμοί π.χ. απαγόρευση της κυκλοφορίας μόνο των συμβατικών αυτοκινήτων, απαγόρευση κυκλοφορίας μόνο σε συγκεκριμένη περιοχή κ.ά., συνεκτιμώντας πάντα την πρόβλεψη των μετεωρολογικών συνθηκών.

Ωστόσο, όπως τονίζει στην ανακοίνωσή του ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Απόστολος Τζιτζικώστας, «υπό τις τρέχουσες συνθήκες δεν απαιτείται για την ώρα η λήψη έκτακτων μέτρων».

Οπως επισημαίνει, «σύμφωνα με την εισήγηση του τμήματος Περιβάλλοντος της Αντιπεριφέρειας Θεσσαλονίκης, το φαινόμενο οφείλεται στην ύπαρξη ''θερμοκρασιακής αναστροφής'' στην περιοχή της Θεσσαλονίκης που συνέτεινε στον εγκλωβισμό των ρύπων και την αύξηση των συγκεντρώσεων. Οπως εκτιμάται από την ΕΜΥ το φαινόμενο θα συνεχιστεί και σήμερα, ενώ από την Τετάρτη αναμένεται βελτίωση της κατάστασης. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες δεν απαιτείται για την ώρα η λήψη έκτακτων μέτρων. Ειδικότερα όμως για σήμερα ως μέσο πρόληψης, συνιστάται ο περιορισμός των περιττών μετακινήσεων και ιδιαίτερα για τις ευπαθείς ομάδες. Οι υπηρεσίες της Αντιπεριφέρειας Θεσσαλονίκης βρίσκονται σε ετοιμότητα προκειμένου να παρέμβουν και είμαστε σε συνεχή συνεργασία με το δήμο Θεσσαλονίκης για να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα που μπορεί να χρειαστούν για την αντιμετώπιση της κατάστασης και τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας».



Οι επιστήμονες

Σε επιφυλακή καλούν τις αρμόδιες αρχές οι επιστήμονες. Σύμφωνα με την καθηγήτρια Χημείας, υπεύθυνη του Εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Κωνσταντινή Σαμαρά, «οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να βρίσκονται σε επιφυλακή, εφόσον διατηρηθούν οι ίδιες μετεωρολογικές συνθήκες που επιτείνουν το φαινόμενο. Καλώς αποφασίστηκε η ενημέρωση του κοινού και κυρίως των ευπαθών ομάδων πληθυσμού για τον περιορισμό των μετακινήσεων, ωστόσο, αν το φαινόμενο συνεχιστεί, θα πρέπει άμεσα να προχωρήσουμε στη λήψη πιο δραστικών μέτρων».

Σύμφωνα με την ίδια, εκτός από τις εκπομπές ρύπων από ΙΧ, το φαινόμενο στο οποίο αποδίδεται αυτή η αυξημένη, συνεχόμενη, ρύπανση ακούει στο όνομα «θερμοκρασιακή αναστροφή» και έχει να κάνει με το γεγονός ότι, κυρίως λόγω άπνοιας, οι ρύποι εγκλωβίζονται στην ατμόσφαιρα. «Ο Νοέμβριος είναι για τη Θεσσαλονίκη μήνας με υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων, κάτι που αποδεικνύεται από τα στοιχεία της τελευταίας 20ετίας. Πρόκειται για τις ειδικές αυτές μετεωρολογικές συνθήκες, όπως η άπνοια, σε συνδυασμό πάντα και με τις εκπομπές ρύπων από άλλες πηγές (οικιακή θέρμανση, κυκλοφορία αυτοκινήτων). Περιοχές, βέβαια, όπως το Πανόραμα είναι σπάνιο να εμφανίζουν τέτοιες υψηλές συγκεντρώσεις σε συνεχόμενες μέρες. Αυτή τη φορά, για τις υψηλές τιμές και σε αυτή την περιοχή υπεύθυνες είναι οι μετεωρολογικές συνθήκες», προσθέτει η κ. Σαμαρά.

«Δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα»

Στη λήψη προληπτικών και όχι κατασταλτικών μέτρων για τέτοιες καταστάσεις δίνει έμφαση ο καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής, Νίκος Μουσιόπουλος. «Οι μετεωρολογικές συνθήκες (άπνοια, ανομβρία, ευστάθεια ατμόσφαιρας) είναι ευνοϊκές για τη συσσώρευση ρύπων. Ωστόσο, εάν υπήρχε σωστή πρόνοια από την πλευρά της Πολιτείας, θα έπρεπε - υπό τέτοιες συνθήκες - να έχει ήδη ληφθεί φροντίδα για τον περιορισμό των εκπομπών ρύπων, π.χ. με την απαγόρευση της κίνησης ρυπογόνων πετρελαιοκίνητων οχημάτων και τον περιορισμό της λειτουργίας ρυπογόνων εστιών (π.χ. τζάκια) οι οποίες ακριβώς ευθύνονται κατά κύριο λόγο για την εκπομπή αιωρούμενων σωματιδίων. Εδώ δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα. Τα κατασταλτικά μέτρα που λαμβάνονται δρουν μόνο πυροσβεστικά και είναι πολύ λίγα σε σχέση με το τι θα έπρεπε να γίνεται και τι γίνεται σε άλλες χώρες, όπου παίρνουν μόνιμα κάποια μέτρα για την προστασία της υγείας του πληθυσμού. Εκεί θα πρέπει να δώσουμε έμφαση. Για παράδειγμα θα πρέπει να σταματήσουν να κινούνται τα παλαιάς τεχνολογίας πετρελαιοκίνητα, επιτέλους να εφαρμοστεί ο νόμος για τον έλεγχο καυσαερίων», τονίζει χαρακτηριστικά.
agelioforos