Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ αποθεώνει την Τουρκία. Ο Ερντογάν μετέχει στην τηλεδιάσκεψη Τραμπ – Αλ Σαράα για τη Συρία. Ο ρωσο-ουκρανικός διάλογος στήνεται στην Τουρκία. Οι επαφές Τεχεράνης – ΕΕ για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, το ίδιο. Μέχρι και οι «σύμμαχοί» μας, Αιγύπτιοι, στήνουν στρατιωτικές και ενεργειακές γέφυρες με την Αγκυρα.
Τι πιπίλιζε εδώ και χρόνια η κυβέρνηση Μητσοτάκη, στην επικοινωνιακή προσπάθειά της να πείσει τους … «ιθαγενείς» ότι η Ελλάδα έχει το πάνω χέρι; Ότι ο Ερντογάν είναι … «απομονωμένος». Τελικώς, το αφήγημα, όχι μόνο έχει καταρρεύσει εδώ και πολύ καιρό, αλλά άπαντες μιλούν με τα καλύτερα λόγια για τον Ερντογάν και την Τουρκία. Αντίθετα, η Ελλάδα, αν και σπεύδει να ξοδέψει δεκάδες δισεκατομμυρίων για αμυντικά συστήματα, αγοράζοντας πανάκριβα όπλα από τις μεγάλες δυνάμεις, θεωρώντας ότι έτσι ταυτόχρονα αγοράζει και πολιτικό – διπλωματικό κεφάλαιο, μένει στο περιθώριο των εξελίξεων.
Απαντες αποθεώνουν τον Ερντογάν. Κατάπιαν αμάσητο ακόμα και το γεγονός ότι έχει ρίξει στα μπουντρούμια τον Δήμαρχο Κωνσταντινούπολης και εκ των βασικών πολιτικών αντιπάλων του, Εκρέμ Ιμάμογλου. Εχουν γραμμένα στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Προέχουν οι γεωπολιτικές, στρατιωτικές και οικονομικές επιδιώξεις τους.
Η Ελλάδα κινδυνεύει με απομόνωση
Η Ελλάδα είναι αυτή που τώρα κινδυνεύει να βρεθεί απομονωμένη.
-Τα πρόσφατα ταξίδια Μητσοτάκη στην Ιταλία και στη Γερμανία ήταν απογοητευτικά. Ούτε λίγο ούτε πολύ, οι δύο «σύμμαχοί» μας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, του γύρισαν την πλάτη προς όφελος της Τουρκίας, την οποία αυτοί, όπως και άλλοι Ευρωπαίοι, θέλουν να εντάξουν στην «άμυνα» της Ευρώπης και στο μεγάλο φαγοπότι του επανεξοπλισμού της ΕΕ (ReArm).
-Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ευρισκόμενος στην Τουρκία για την άτυπη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του Οργανισμού, στην Αττάλεια, υπερθεμάτισε προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ μόνο ύμνους είχε για τον Ερντογάν. Ετάχθη, δε, υπέρ της πώλησης ευρωπαϊκών οπλικών συστημάτων (π.χ. μαχητικών αεροσκαφών, Eurofighter) στην Τουρκία, άνευ όρων (!).
-Η στάση της Τουρκίας να πατάει με τα δύο πόδια σε δύο βάρκες στον πόλεμο της Ουκρανίας, της αποδίδει κέρδη τόσο από τη Δύση, όσο και από την Ανατολή. Οι Ευρωπαίοι θέλουν τη συμμαχία της στην ευρω-άμυνα, ενώ Μόσχα και Κίεβο συμφωνούν στον διαμεσολαβητικό ρόλο της Αγκυρας στο Ουκρανικό. Οι επαφές των δυο, εξάλλου, έχουν ως βάση την Κωνσταντινούπολη, όπως το ίδιο είχε συμβεί και το 2022.
-Ενώ ο Τραμπ, μέσα σε όλα τα άλλα (δασμοί, Κίνα, Ουκρανικό, Γάζα, Συρία), έχει ανοίξει και το «μέτωπο» των συνομιλιών με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμά του. Τώρα, στο παιχνίδι θέλουν να μπουν και οι Ευρωπαίοι. Ετσι, αποφασίστηκε η διεξαγωγή Ιρανο-Ευρωπαϊκής συνάντησης στην Κωνσταντινούπολη (σήμερα Παρασκευή).
-Στο Συριακό, στην επαφή που είχε εσχάτως ο Αμερικανός πρόεδρος, ευρισκόμενος στη Σαουδική Αραβία, με τον μέχρι πρότινος τζιχαντιστή και -αλά τούρκα- «κυβερνήτη» της Δαμασκού, Αλ Σαράα, σε τηλεδιάσκεψη πήρε μέρος ο Ταγίπ Ερντογάν. Ηταν η πρώτη απευθείας επαφή -έστω και έτσι- του Τούρκου προέδρου με τον Τραμπ. Ο τελευταίος, ως γνωστόν, χαρακτηρίζει δημόσια τον Ερντογάν ως «φίλο» του. Κι’ αυτό το στιγμή που η Αθήνα αγωνιωδώς «ψάχνεται» για μια επαφή Μητσοτάκη – Τραμπ.
-Στα παραπάνω να προστεθεί ότι ακόμα και ο θεωρούμενος στενός «σύμμαχος» της Ελλάδας, Αίγυπτος στήνει γέφυρες με την Αγκυρα. Ειδικότερα, ενώ η Αθήνα πανηγύριζε για την πρόσφατη επίσκεψη του Αιγύπτιου προέδρου, Σίσι, στην Αθήνα, και τη συνάντησή του με τον Κ. Μητσοτάκη, σύμφωνα με τον αραβικό και τον τουρκικό Τύπο, αμέσως μετά πραγματοποιήθηκε η τέταρτη συνεδρίαση της Κοινής Στρατιωτικής Επιτροπής Αιγύπτου – Τουρκίας, στην Άγκυρα, υπό τους αρχηγούς των Επιτελείων των Ενόπλων Δυνάμεων Αιγύπτου και Τουρκίας.
Εσχάτως, επίσης, υπογράφτηκε μνημόνιο συνεργασίας «σε στρατηγικούς τομείς -πετρέλαιο, φυσικό αέριο, γεωθερμία, υδρογόνο, κρίσιμα ορυκτά», ενώ μια τουρκική «πλωτή πλατφόρμα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU)» θα βρίσκεται στην Αίγυπτο, στο πλαίσιο οικονομικού ντηλ αιγυπτιακής και τουρκικής εταιρειών αερίου.
Ο απαράδεκτος γενικός γραμματέας
Ανέκαθεν οι ηγεσίες του ΝΑΤΟ έκλειναν το μάτι στην Αγκυρα. Όπως χαρακτηριστικά ο προηγούμενος γενικός γραμματέας του, Νορβηγός, Γενς Στόλτεμπεργκ, ο οποίος θεωρείτο φιλότουρκος. Ο νυν γ.γ., όμως, ο οποίος λέγεται ότι διατηρεί καλούς διαύλους επικοινωνίας και με τον Τραμπ, υπερέβη τα εσκαμμένα, ευρισκόμενος στην άτυπη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Τουρκία (14 και 15 – 5 – 2025).
Στη Διάσκεψη στην Αττάλεια, βρέθηκε και ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, όπου συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν. Αραγε, εκτός από τη βόλτα σε αυτή την τουριστική πόλη της Τουρκίας, αντελήφθη τι συμβαίνει εκεί τόσο πίσω από την πλάτη του όσο και μπροστά στα μάτια του;
Ο Μαρκ Ρούτε, στις 13 – 5 συναντήθηκε και με τον Ερντογάν στην Αγκυρα στην Άγκυρα, και βέβαια στην Αττάλεια με τον Χ. Φιντάν. Μιλώντας στο τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, Anadolu, μεταξύ των άλλων είπε:
–Για τις πωλήσεις οπλικών συστημάτων στην Τουρκία: Σε ερώτηση σχετικά με τις δηλώσεις του Γερμανού καγκελάριου, Φρόντριχ Μέρτς, όσον αφορά την προοπτική πώλησης μαχητικών αεροσκαφών, Eurofighter, στην Τουρκία, ανέφερε: «Όσον αφορά τις πωλήσεις όπλων από τον έναν σύμμαχο στον άλλο, παροτρύνω τους συμμάχους να μην επιβάλλουν περιορισμούς. Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει εντός της Συμμαχίας». Είπε ακόμη ότι άκουσε πολύ προσεκτικά τον Μέρτς, και ότι βρήκε πιο θετική την προσέγγιση της γερμανικής πλευράς από ό,τι στο παρελθόν.
Ως γνωστόν, μόλις προ ημερών, ο Κ. Μητσοτάκης ήταν στο Βερολίνο, όπου συναντήθηκε με τον Μέρτς.
–Για τον Ερντογάν: Η Τουρκία παίζει τεράστιο ρόλο στο ΝΑΤΟ, σε αρκετά μέτωπα, ο Ερντογάν είναι φανταστικός ηγέτης, και στο ΝΑΤΟ είναι ένα όνομα που σέβονται οι ομόλογοί του.
–Για «αμυντική» συνεργασία ΕΕ – Τουρκίας: Επεσήμανε ότι, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, υπάρχουν χώρες όπως η Τουρκία, η Βρετανία και η Νορβηγία που δεν είναι μέλη της ΕΕ, αλλά βρίσκονται στην Ευρώπη. «Ενθαρρύνω την ΕΕ να συνεργαστεί όσο το δυνατόν στενότερα με την Τουρκία, τη Νορβηγία, τη Βρετανία και εμάς», είπε.
–Για τον «επανεξοπλισμό» της ΕΕ και τη θέση της Τουρκίας: Σημείωσε ότι θα ήταν πιο επωφελές για όλους εάν οι χώρες της ΕΕ ήταν ανοιχτές σε πρωτοβουλίες στο θέμα των προϊόντων αμυντικής βιομηχανίας έναντι ευρωπαϊκών χωρών εκτός ΕΕ.
Ανέφερε ότι, προς αυτή την κατεύθυνση συνεχίζονται οι στενές διαβουλεύσεις μεταξύ ΕΕ – Τουρκίας, καθώς και ότι η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, Κάγια Καλάς, μια από τις πρώτες της επισκέψεις που έκανε, ήταν στην Τουρκία. Ακόμη ότι η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν, έχει στενές σχέσεις με τον Ερντογάν.
–Για το Ουκρανικό: Η Τουρκία παίζει μεγάλο ρόλο προκειμένου το ζήτημα της Ουκρανίας να βρεθεί σε καλύτερο σημείο. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη σύνοδο της «Συμμαχίας των Προθύμων» για την Ουκρανία (10 Μαΐου), όπου η Τουρκία συμμετείχε διαδικτυακά, ενώ, μιλώντας για τις συνομιλίες Μόσχας – Κιέβου, επέστησε την προσοχή στο ρόλο της αμερικανικής κυβέρνησης και της Τουρκίας σε αυτές.
–Για συνεργασία με την τουρκική πολεμική βιομηχανία: «Τα εργοστάσια που παράγουν πυρομαχικά στο Τέξας δεν θα μπορούσαν να το κάνουν χωρίς στενή συνεργασία με εταιρείες στην Τουρκία», δήλωσε ο Ρούτε, προσθέτοντας ότι αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά παραδείγματα των σχεδίων μεγάλων και μικρών τουρκικών εταιρειών.
Εξήρε την ανάπτυξη της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας, λέγοντας πως «έτσι πρέπει να αναπτυχθεί το σύνολο της Συμμαχίας, διότι γνωρίζουμε ότι οι Ρώσοι αναδιαρθρώνονται με ταχείς ρυθμούς».
–Για Κουρδικό – ΡΚΚ: Σχετικά με την απόφαση του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK) να αυτοδιαλυθεί, δήλωσε: «Πρόκειται για μια πολύ μα πολύ σημαντική εξέλιξη. Η Τουρκία είναι ένας από τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ που πλήττονται περισσότερο από τις τρομοκρατικές επιθέσεις, ας μην το ξεχνάμε αυτό».
Πρόσθεσε, δε, ότι έτσι «η Τουρκία διασφαλίζει ότι θα είναι ακόμη πιο ασφαλής αυτή η πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Η Συμμαχία είναι έτοιμη να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια στο θέμα της τρομοκρατίας».
Συμπλήρωσε ότι από τις βασικές αποστολές που έχει το ΝΑΤΟ, είναι «να μας προστατεύσει από τους Ρώσους», η Κίνα («στην Κίνα αναπτύσσονται οι Ενοπλες Δυνάμεις της») και «η απειλή της τρομοκρατίας».
Ο Ερντογάν και ο … «πύργος Τραμπ» στη Δαμασκό
Στο Συριακό, στην επαφή που είχε εσχάτως ο Αμερικανός πρόεδρος, ευρισκόμενος στη Σαουδική Αραβία, με τον μέχρι πρότινος τζιχαντιστή και -αλά τούρκα- «κυβερνήτη» της Δαμασκού, Αλ Σαράα, σε τηλεδιάσκεψη πήρε μέρος ο Ταγίπ Ερντογάν.
Ηταν η πρώτη απευθείας επαφή -έστω και έτσι- του Τούρκου προέδρου με τον Τραμπ. Ο τελευταίος, ως γνωστόν, χαρακτηρίζει δημόσια τον Ερντογάν ως «φίλο» του. Κι’ αυτό το στιγμή που η Αθήνα αγωνιωδώς «ψάχνεται» για μια επαφή Μητσοτάκη – Τραμπ.
Στην τηλεδιάσκεψη, διαρκείας 33 λεπτών, όπου μετείχε και ο πρίγκιπας της Σ.Αραβίας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, ο Ερντογάν χαρακτήρισε την άρση των αμερικανικών κυρώσεων που ανακοίνωσε ο Τραμπ σε βάρος της Συρίας ως ιστορικής σημασίας κίνηση. Ηταν η πρώτη επαφή Αμερικανού προέδρου και «προέδρου» της Συρίας εδώ και 25 χρόνια.
Ο Τραμπ απαίτησε τα εξής από τον Αλ Σαράα:
1.Να προσχωρήσει η Δαμασκός στις «Συμφωνίες του Αβραάμ» που εξομαλύνουν τις σχέσεις των αραβικών κρατών με το Ισραήλ.
2.Να φύγουν από τη Συρία όλοι οι ξένοι μαχητές.
3.Να απελαθεί κάθε «τρομοκρατικό στοιχείο» από παλαιστινιακές οργανώσεις.
4. Να παρασχεθεί βοήθεια στις ΗΠΑ, ούτως ώστε να αποτραπεί η επιστροφής τζιχαντιστών (ISIS).
5.Να αναλάβει η Δαμασκός την ευθύνη για τα κέντρα κράτησης των τζιχαντιστών στη βορειοανατολική Συρία (κουρδικές περιοχές – είναι υπό τον έλεγχο των Κούρδων).
Από τη μεριά του, ο Αλ Σαράα ευχαρίστησε θερμά τον Τραμπ, λέγοντάς του ότι σχεδιάζει την κατασκευή ενός μεγάλου οικοδομήματος στη Δαμασκό, στο οποίο θα δώσει το όνομα του Αμερικανού προέδρου.
Εξέφρασε επίσης την προθυμία του να προωθήσει την ύφεση στις σχέσεις της Συρίας με το Ισραήλ και να παραχωρήσει στις ΗΠΑ πρόσβαση στα συριακά αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου (πολλά από αυτά, επίσης βρίσκονται σε κουρδικές περιοχές).
