Οι τελευταίες εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο δείχνουν τους σχεδιασμούς των ισχυρότερων δρώντων στην περιοχή. Ποιες είναι όμως αυτές οι εξελίξεις; Ας τις δούμε αναλυτικά:
Γράφει ο
Κωνσταντίνος Γιανναδάκης
μέλος ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ
- Η επαναδραστηριοποίηση της ExxonMobil στην περιοχή, ξεκινώντας γεώτρηση στο βυθοτεμάχιο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ και αποκτώντας το βυθοτεμάχιο 5 μαζί με την Qatar Petroleum. Η κίνηση αυτή δείχνει ότι οι Αμερικάνοι έχουν αποφασίσει ότι η οριοθετημένη ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας θα αξιοποιηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία και από κανέναν άλλον, δίνοντας βέβαια equitably, (δηλαδή δίκαια, δηλαδή σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα που επικρατούσαν πριν την εισβολή και κατοχή, δηλαδή 82% στους Ελληνοκύπριους και 18% στους Τουρκοκύπιους και όχι 50 – 50) ποσοστό και στους Τουρκοκύπριους.
- Η Qatar Petroleum συμμετέχει, αποδεχόμενη την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας στην οριοθετημένη ΑΟΖ της και μη αποδεχόμενη τις πιέσεις του Ερντογάν να υπαναχωρήσει.
- Τα ΗΑΕ χρηματοδοτούν την τουρκική οικονομία σώζοντάς την από την χρεοκοπία με αντάλλαγμα η Τουρκία να αποσυρθεί από την Λιβύη, να ακυρώσει ή να αδρανοποιήσει το τουρκολυβικό μνημόνιο και να πάψει να χρηματοδοτεί τους αδελφούς μουσουλμάνους.
- Το Ισραήλ και η Κύπρος υπογράφουν συμφωνίες με την Αίγυπτο να υγροποιούν το φυσικό αέριο από τα κοιτάσματά τους στις αιγυπτιακές εγκαταστάσεις, σχεδιάζοντας τους ανάλογους αγωγούς. Επίσης υπογράφουν συμφωνίες για ενοποίηση των ηλεκτρικών τους δικτύων.
- Η Ελλάδα υπογράφει συμφωνίες με την Αίγυπτο για σύνδεση των ηλεκτρικών τους δικτύων και για δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου μεταξή Αιγύπτου και Κρήτης.
- Οι Αμερικανοί λένε ότι η αγορά θα αποφασίσει αν ο East Med είναι βιώσιμος.
- Οι Αιγύπτιοι, μετά την μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ελλάδα, στις διαμαρτυρίες των Τούρκων λένε: «ας δούνε καλά τον χάρτη και μετά να μιλάνε», δηλαδή, βλέπετε ότι σταματήσαμε στον 28ο μεσημβρινό, πιο ανατολικά κάτι έχουμε και για σας. Δηλαδή, κλείνουμε την πόρτα μεταξύ 28ου και 32ου μεσημβρινού ώστε να περάσει μέσω ημών όλο το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου και μέσω ημών να προχωρήσει μέσω Κρήτης για Ευρώπη και μετά θα οριοθετηθεί η ΑΟΖ μεταξύ 28ου και 32ου μεσημβρινού.
- Μετά τις εκλογές στην Λιβύη και την εκδίωξη της Τουρκίας από εκεί, το πιο πιθανό είναι οι δυτικοί και οι σύμμαχοι τους (Αίγυπτος, ΗΑΕ κτλ) να επιδιώξουν την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης ώστε να προχωρήσουν στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της ελληνικής και της λυβικής ΑΟΖ και να προωθήσουν το φυσικό αέριο προς την Ευρώπη μέσω του ελληνοαιγυπτιακού αγωγού.
- Η δήλωση του κυρίου Δένδια περί μη εξόρυξης υδρογονανθράκων από τον παράδεισο επί της γης, όπως είπε, (αν μετέφρασα σωστά τι εννοούσε, μάλλον εννοούσε μόνο το Αιγαίο πέλαγος και όχι το Ιόνιο και νότια της Κρήτης). Θεωρώ ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης (λόγω μη ύπαρξης αξιόλογων κοιτασμάτων φυσικου αερίου στο Αιγαίο πέλαγος και λόγω των προβλημάτων με την Τουρκία), είναι να αξιοποιήσει τον θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου μόνο για ανάπτυξη ΑΠΕ (πλωτά αιολικά πάρκα) και όχι για εξόρυξη υδρογονανθράκων. Αντιθέτως νοτίως της Κρήτης και στο Ιόνιο θα προχωρήσει σε εξορύξεις, ακόμη και αν δεν το θέλει, μάλλον λόγω πιέσεων των Γερμανών, διότι θα πιεστεί περισσότερο από τις μεγάλες εταιρίες που έχουν αναλάβει τα βυθοτεμάχια (ExxonMobil και TotalEnergies)
Συμπεράσματα
Αν επικρατήσει το ανωτέρω σενάριο προκύπτουν θετικά και αρνητικά αποτελέσματα για τον ελληνισμό. Τα θετικά είναι: α) Θα εφαρμοστεί μία λύση στην Κύπρο, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, με τον τουρκικό στρατό εκτός και την Τουρκία χωρίς δικαίωμα μονομερούς επέμβασης. β) Η Κύπρος θα εκμεταλλευτεί την ΑΟΖ που της αναλογεί σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας. γ) Η Ελλάδα θα οριοθετήσει την ΑΟΖ της με την Λιβύη και την Αλβανία σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας και μαζί με την ήδη οριοθετημένη ΑΟΖ με την Ιταλία και την μερικώς οριοθετημένη ΑΟΖ με την Αίγυπτο θα έχει πλήρη εκμετάλλευση σε όλη αυτή την περιοχή από τους Οθωνούς μέχρι τον 28ο μεσημβρινό. δ) Το αφήγημα της γαλάζιας πατρίδας εξουδετερώνεται εκ των πραγμάτων. ε) Η ηλεκτρική και ενεργειακή διασύνδεση Ισραήλ, Κύπρου, Αιγύπτου και Ελλάδος μέσω του καλωδίου και του αγωγού φυσικού αερίου Αιγύπτου – Κρήτης που θα ενώνει τις τέσσερις χώρες αποκτάει στρατηγικά χαρακτηριστικά και ενώνει τον ελληνισμό μέσω Αιγύπτου και μέσω αυτών των αγωγών. ζ) Το Αιγαίο είναι εκ των πραγμάτων, λόγω Γεωγραφίας, ελληνικός χώρος και λόγω κατάρρευσης του αφηγήματος της γαλάζιας πατρίδας η Ελλάδα είχε, έχει και θα έχει πάντα τον πρώτο λόγο. η) Η Τουρκία αποκόπτεται από την ανατολική Μεσόγειο και δεν έχει δυνατότητα παρέμβασης στην νέα κατάσταση που διαμορφώνεται.
Το μόνο αρνητικό στοιχείο στο ανωτέρω σενάριο είναι στο ποια κατάσταση θα διαμορφωθεί μεταξύ 28ου και 32ου μεσημβρινού. Εκεί η χώρα μας πρέπει να πιέσει όλους τους έχοντες δυνατότητα να επηρρεάσουν την Τουρκία (ΗΠΑ, ΗΑΕ, Κατάρ, Αίγυπτο), ώστε να προσφύγουν οι τέσσερις χώρες (Ελλάδα, Τουρκία, Αίγυπτος, Κύπρος) στο διεθνές δικαστήριο του Αμβούργου, και η κάθε χώρα να πάρει στη συγκεκριμένη περιοχή ότι δικαιούται σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας. Θεωρώ ότι είναι ένα σενάριο που εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων των συμμετεχουσών χωρών και εγκλωβίζει την Τουρκία, αποτρέποντας την από οποιαδήποτε δυνατότητα επέμβασης και παρέμβασης. Είναι ένα σχέδιο win – win για όλους –πλην Τουρκίας – και μακάρι να πραγματοποιηθεί.
