Του Στέλιου Παπαθεμελή
Ο κόσμος τα έχει χαμένα. Σέρνεται αλαφιασμένος και απελπισμένος. Οι ταγοί του δεν του εμπνέουν πια την παραμικρή εμπιστοσύνη.
Βιώνουμε μιαν ανομολόγητη χρεοκοπία. Έχουν βαλθεί να μας πεθάνουν, οι αλλοεθνείς κερδοσκόποι ως χώρα και οι ομοεθνείς τοποτηρητές τους ως ανθρώπους με αξιοπρέπεια.
Δεν πρέπει να τους το επιτρέψουμε. Να βρούμε τον βηματισμό μας.
Θλιβόμενοι, κακουχούμενοι και πολυειδώς πλανώμενοι, αυτόν τον καιρό αναζητούμε μιαν ανάσα ρεμβασμού στο Δεκαπενταύγουστο. Μας ανοίγει το δρόμο ο Παπαδιαμάντης. Πάμε μαζί του στις Παναγιές της Σκιάθου. Στην Παναγία την Κουνίστρα , στην Παναγίτσα στο Πυργί, στην Παναγία του Ντομάν, στην Κεχριά. «Είχα τάξιμον να υπάγω στην Κεχριάν να ψάλω το `Πεποικιλμένη‚ », αρχίζει το ομώνυμο διήγημά του, για να καταλήξει «Τέλος ηξιώθην να ψάλω το Πεποικιλμένη».
Καλλικέλαδος ψαλμωδός ο φιλόκαλος των γραμμάτων μας, κάνει ακόμη πιο μελωδικούς τους κατανυκτικότατους και λυρικότατους ειρμούς και τροπάρια.
Ωσεί αυτήκοοι και αυτόπτες τον παρακολουθούμε:
«Πεποικιλμένη τὴ θεία δόξη, ἡ ἱερὰ καὶ εὐκλεὴς Παρθένε μνήμη σου, πάντας συνηγάγετο, πρὸς εὐφροσύνην τοὺς πιστούς».
Οι απαίδευτοι στη βαθύτερη ουσία της πίστεως, αντιπαρέρχονται ανυποψίαστοι όσα βιώνουν φωτισμένα μυαλά όπως ο Τσαρούχης. Αυτός έβλεπε ότι το μεγάλο οικοδόμημα της Ορθοδοξίας εκτός από τα δόγματα και τους κανόνες, «τόχτισαν ποιητές, μουσικοί, ζωγράφοι, κεντηστάδες, χρυσικοί και καλαϊτζήδες, χτίστες και αρχιτέκτονες».
Τι κατόρθωσαν όλοι αυτοί; «Με τον τρόπο τους εκφράσανε το συνδυασμό του πνεύματος με τη σάρκα, τηθεϊκή ισορροπία ανάμεσα στα δύο, που αποτελεί την ουσία του Όρθόδοξου Χριστιανισμού»(Ως στρουθίον μονάζον επί δώματος σ.94).
Οσμή ευωδίας πνευματικής ο εκκλησιαστικός Δεκαπενταύγουστος. Οι ιερές ακολουθίες του, συμπυκνώνουν μια κοσμοαντίληψη, η οποία απορρίπτει την «αδάπανον ευλάβειαν» πολλών σύγχρονων χριστεπωνύμων, τους οποίους βεβαίως «ου παραδέχεται η βασιλεία των ουρανών» (Μ. Βασίλειος).
Σίγουρα η πίστη είναι μια προσωπική περιπέτεια του ανθρώπου στην αναζήτηση και συνάντησή του με τον Θεό.
Για τον πολλαπλά εφιαλτικότερον παρόντα αιώνα, ισχύουν ασφαλώς όσα είπε ο Marcel Moré για τον προηγούμενο: «Ο λόγος εκείνων που βρήκαν τρόπο να καθήσουν άνετα πάνω στο σταυρό, δεν μπορεί πια να έχει καμιάν απήχηση σ’ έναν αιώνα που σπαράζεται από πραγματικότητες ουσιαστικά τραγικές».
Είναι βέβαιο ότι διαθέτουμε και τις γνώσεις και τα εργαλεία για να βγούμε από την κρίση (Κρούγκμαν, Τέλος στην ύφεση τώρα, 259). Πλην, το μόνο που εμποδίζει την ανάκαμψη είναι ηέλλειψη πνευματικής διαύγειας και πολιτικής βούλησης(ένθ.αν.).
Η πνευματική διαύγεια, αποτελεί όρο σωστής προσέγγισης. Η συμβατική σοφία σέρνεται συχνά από ιδεολογικοπολιτικές προκαταλήψεις. Γι’ αυτήν, η κρίση είναι ατύχημα στην αρένα των αγορών. Το Ευαγγέλιο όμως, την βλέπει ως ανθρωπολογική βλάβη.
Η χριστιανική ερμηνεία της κρίσης, ξεκινάει απ’ την διάγνωση ότι «ρίζα πάντων των κακών εστίν η φιλαργυρία, (Απ.Παύλος,Τιμ.Α’ 6,10).
Αμείλικτο το ευαγγελικό κατηγορώ κατά της πλουτοκρατίας:
«Ακούστε με τώρα κι εσείς οι πλούσιοι, κλάψτε με γοερές κραυγές για τα βάσανά σας που όπου νά ’ναι έρχονται. Ο πλούτος σας σάπισε και τα ρούχα σας τά ’φαγε ο σκόρος, το χρυσάφι σας και το ασήμι κατασκούριασαν και η σκουριά τους θα είναι μαρτυρική κατάθεση εναντίον σας και θα καταφάει τις σάρκες σας σαν τη φωτιά» (Ιάκωβος 5,1-3).
Συγκλονιστικά και τα πατερικά κείμενα που μαστιγώνουν το ατομικό κέρδος, τον ακόρεστο πλουτισμό, την τοκογλυφία.
Ποιος είναι εν τέλει ο χριστιανικά εύπορος; Ο αυτάρκης. «Ο μη δεόμενος των αλλοτρίων αλλ’ εν αυταρκεία αγαπών είναι, πάντων εστίν ευπορώτερος» (Ιω.Χρυσόστομος PG,48,982).
Όσα αποκαλύφθηκαν εσχάτως, αποδεικνύουν ότι τροϊκανοί και ημέτεροι γνωρίζουν αείποτε ότι βαττολογούν για ένα πρόγραμμα που δεν έχει ενδεχόμενο ούτε ένα στο εκατομμύριο να πραγματωθεί.
Τέλειωσαν και τα ψέματα της πολιτικής τάξης.
Πέστε στον κοσμάκη όλη την αλήθεια, αφού ούτως ή άλλως αυτός θα πληρώσει τον λογαριασμό.
Επιστροφή στην ανάπτυξη. Να ξεκινήσουμε απ’ το μηδέν. Να ανασκουμπωθούμε όλοι. Κάτι να παραγάγουμε…
«Έως πότε θα είμεθα αχαρακτήριστοι Γραικύλοι;» (Παπαδιαμάντης, Η κάλτσα της Νώενας,Βήμα,Άπαντα 12,65).
