Επιμέλεια από Α. Αντωνά. Αποσπασματικό θλιβερό αφιέρωμα.
Ξέχασες Λαέ της Ελληνικής Κύπρου την Ιστορία σου, σε «αποκοίμησαν», όπως και τον αδελφό Ελληνικό λαό….
Θυμοσοφικό λαογραφικό κυπριακό ποίημα.
Σε μάγεψαν οι πονηρές σειρήνες/ έτσι αποκοιμήθηκες,/ ξέχασες τον επικό αγώνα της ΕΟΚΑ, / ξέχασες τον Μαύρο Καταραμένο Ιούλη του 1974./ Πώς μπόρεσες να διαγράψεις/ την ανθισμένη αυλή,/ με τα ξέγνοιαστα γέλια/ το κλήμα γιομάτο κατακόκκινα τσαμπιά σταφύλι./ Το μοσχομύριστο Βασιλικό,/ το Γιασεμί ένα - ένα πιασμένους,/ τους παρθένους ανθούς/ με άσπρη κλωστή σαν κομπολόι./ Ξέχασες Λαέ την δική μας
Πατρίδα/ τον αιματοβαμένο πενταδάκτυλο,/ τα διαμελισμένα σκόρπια νεανικά κορμιά οσάν/ στάχυα θερισμένα στην κάψα του καυτού καλοκαιριου./ Ξέχασες Λαέ
τον μακρόσυρτο θρήνο/ της Εκάβης της Ανδρομάχης./ Σε ξεγέλασαν τα όμορφα ψεύτικα λόγια./ Παγίδες, στημένα ξόβεργα/ Στα παιχνίδια των μεγάλων συμφερόντων/ ξέχασες το Δίδυμο έγκλημα./ Δεν ακούς πια τις κραυγές/ των χαροκαμένων Μανάδων,/ τον μακρόσυρτο τους θρήνο,/ Σωπαίνεις ξεχνάς τα λάθη/ σκύβεις το κεφάλι στα τόσα πάθη.
/Ζητούν λύτρωση οι τόσοι νεκροί μας/ δεν θέλουν στεφάνια, λόγια παχιά γαρνιρισμένα./ Δικαίωση στην δική τους θυσία/ για μία Πατρίδα δίχως αμετανόητους αιμόχαρους βαρβάρους/ Ξέχασες Λαέ της δικής μας/ Πονεμένη Πατρίδα. Έδεσες την μαύρη μαντίλα κόμπο/ Την άφησες στο πρώτο/ σκαλοπάτι τις Ιστορίας μας/ ξεβαμένη όπως το μαύρο φόρεμα της Μάνας/ έτσι να ακούνε οι νέες γενιές/ κουτσουρεμένη την πικρή μας Αλήθεια μας./ Σήκω Λαέ μου, προτού σου πάρουν την δάδα/ όρθωσε ξανά το ανάστημα σου/ αναμόχλευσε την Μνήμημεταδαμπάλευσε/ το φώς της Λευτεριάς. /Τώρα! θυμούνται μονάχα/ αυτοί που κάθε μέρα/ ζούνε την μεγάλη απώλεια των αγαπημένων τους/ Απών - Απών από το τραπέζι, καρέκλα, άδεια ζωή,/ τα ρούχα κρεμασμένα όπως τις σιωπές ,/ μην τυχόν και τσαλακωθούν οι όμορφες/ αναμνήσεις τροφή στα άχαρα χρόνια της Υπομονής/ Ξέχασες Λαέ την δική σου Πατρίδα./ Θυμούνται μονάχα,/αυτοί που πονούν/ αυτοί που ποθούν/ αυτοί που αγαπούν/ αυτοί που ονειρεύονται/ αυτοί που δεν ΞΕΧΝΟΥΝ...ΤΟΥΣ ΕΝΔΟΞΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΙΣ ΗΡΩΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΡΟΣΤΑΖΟΥΝ …. ΙΤΕ ΠΑΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ….
Μετά από αιώνες κυοφορίας, ο πόθος του Κυπριακού Ελληνισμού για εθνική αποκατάσταση και ένωση με τη μάνα Ελλάδα βρήκε την έκφρασή του με το Ενωτικό Δημοψήφισμα της 15ης Ιανουαρίου 1950.
Το δημοψήφισμα διεξήχθη σε δύο διαδοχικές Κυριακές, ήτοι στις 15 και 22 Ιανουαρίου 1950 και οι 224.747 ψηφοφόροι είχαν να επιλέξουν μία εκ των δύο επιλογών: «ΑΞΙΟΥΜΕΝ, ΤΗΝ ΕΝΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» ή «ΕΝΙΣΤΑΜΕΘΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΝΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ». Από τους 224.747 ψηφοφόρους, υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα ψήφισαν οι 215.108 (95,7%) και κατά οι 9.639 (4,3%).
Και αυτά τα Ελληνόπουλα της Κύπρου κατά την διάρκεια του αγώνα ΕΟΚΑ 55-59 αξιούσαν ΕΝΩΣΗ με την μητέρα πατρίδα ….
Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου. Ο ενταφιασμός της ΕΝΩΣΗΣ.
Πως μας προέκυψε και η Κυπριακή σημαία….
Ο σχεδιαστής της Κυπριακής σημαίας …. Τ/Κ ISMET GUNEY.
Η Κυπριακή σημαία καθιερώθηκε το 1960 μετά την ανεξαρτησία του νησιού από τους Βρετανούς και προέκυψε μετά από διεθνή διαγωνισμό. Κύριες προϋποθέσεις για τη σημαία της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας, ήταν να μην περιέχει τα σύμβολα των δύο «μητέρων πατρίδων», τον σταυρό (ελληνική σημαία) και την ημισέληνο (τουρκική), όπως και τα χρώματά τους, το μπλέ και το κόκκινο. Νικητής του διαγωνισμού ήταν ο Τουρκοκύπριος ζωγράφος και σκιτσογράφος Ισμέτ Γκιουνέι με καταγωγή από τη Λεμεσό, ο οποίος παρέλαβε χρηματικό έπαθλο πενήντα λιρών και συγχαρητήρια επιστολή από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Σύφωνα με τον Τουρκοκυπριακό τύπο της εποχής, ο Μακάριος ανέθεσε στον ζωγράφο και το σήμα του Θυρεού για τη Δημοκρατία (το εθνόσημο της Κύπρου που εικονίζει ένα περστέρι να κρατάει κλαδί ελιάς, γνωστό σύμβολο της ειρήνης)
Και το άκρον άωτον…. Κατ εντολή του προ του θανάτου του ……Δεν τύλιξαν το φέρετρό του με τη σημαία, που έφτιαξε. Πέθανε σαν να ήταν εχθρός του η σημαία εκείνη… Αντί της Κυπριακής σημαίας το φέρετρο σκεπάστηκε με την Τουρκική … Ο ΤΟΥΡΚΟΣ ΔΕΝ ΑΛΛΑΖΕΙ …
Στο δια ταύτα…
Σταγόνες μνήμης και γνώσης ιστορίας…
Αυτοί που δεν ξέρουν ιστορία είναι καταδικασμένοι να την επαναλάβουν. Έντμουντ Μπερκ
Η «Ελληνική» Κύπρος θα εορτάσει πανηγυρικά την ανεξαρτησία της την 1η Οκτωβρίου, που απέκτησε το 1960 μετά από ένα νικηφόρο απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 55-59…
Ας προσθέσουμε εν συντομία μερικά γεγονότα, που προηγήθηκαν της «ανεξαρτησίας» μας
1955-1959 Επικός νικηφόρος απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ.
1959. Συμφωνίες *Ζυρίχης-Λονδίνου. Μακάριος, Κουτσιούκ, Καραμανλής. Αντνάν Μεντερές, Μακμίλαν. Η ταφόπλακα της ΕΝΩΣΗΣ.
*Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου είχαν προϋπογραφεί, η μεν πρώτη στο ξενοδοχείο Ντόλτσερ της Ζυρίχης στις 11 Φεβρουαρίου του 1959 από τους *Κωνσταντίνο Καραμανλή και Αντνάν Μεντερές, πρωθυπουργό της Τουρκίας (!;), Προσέξτε οι πρώτες συμφωνίες είχαν «προϋπογραφεί» μόνο από Καραμανλή και Μεντερές εν τη απουσία όποιου εκπροσώπου της Κύπρου, ή και της ΕΟΚΑ.
*Ο προφητικός Κ. Καραμανλής πρόβλεψε…
«Το Κυπριακό έχει μεταβληθεί σε εθνική γάγγραινα και αποτελεί εθνική περιπέτεια στην οποία σύρεται η Ελλάς και η μόνη λύση που σπομένει είναι μια απ ευθείας συνεννόηση με τους Τούρκους.» ( Στην κοινοβουλευτική ομάδα 14-12-1958.) Και η συνεννόηση με τους Τούρκους, αλλά και Άγγλους γέγοναι …
Και αφού έτοιμες σερβιρίστηκαν οι αρχικές συμφωνίες υπεγράφη και η τελική στο Λάνκαστερ Χάουζ του Λονδίνου στις 19 Φεβρουαρίου του 1959, από Μακάριο και Κουτσιούκ,..
Πότε πρόλαβε να μελετήσει τις εκατοντάδες σελίδες των συμφωνιών ο Μακάριος ένας Θεός το ξέρει μόνο …
Ο Μακάριος αντιλαμβανόμενος ότι βρέθηκε στην λάθος πλευρά της ιστορίας το 1959, θέλησε στις 30 Νοεμβρίου 1963 να επανορθώσει με την κατάργηση των 13 σημείων, που ευνοούσαν κατάφωρα τους Τουρκους. Καλώς έπραξε, αλλά απροετοίμαστος καθώς ήταν και πάλι η Κύπρος πλήρωσε βαρύ τίμημα, Σε λίγο άρχιζε η *Τουρκοανταρσία 63-64-67 με την παρότρυνση της Τουρκίας και το 74 εθνική καταστροφή.
Ήδη οι ΤΚ εξτρεμιστές είχαν εξοπλισθεί παράνομα από την Τουρκία, οι δε δόλιοι Άγγλοι μετά την συνθηκολόγηση Ζ.Λ, τα παραδοθέντα όπλα της ΕΟΚΑ, τα παρεχώρησαν σε ΤΚ αστυνομικούς της ΤΜΤ. Στην Ομορφίτα σε καταληφθέντα τουρκικά φυλάκια ανευρέθηκαν μεγάλες ποσότητες όπλων με εγχάρακτο της λέξη ΕΟΚΑ. Μας έσωσε τότε η αυτοθυσία και ηρωισμός των βετεράνων αγωνιστών της ΕΟΚΑ και των εθελοντών Κυπρίων …
Το εύλογο ερώτημα που τίθεται, είναι γιατί *υπεγράφησαν οι απεχθείς Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου και γιατί αποδεχτήκαμε για εγγυήτρια της ασφάλειάς μας την αιμοβόρα Τουρκία. Η ΕΟΚΑ ποτέ δεν θα σταματούσε να αγωνίζεται για Ελευθερία και Ένωση….
Και γιατί αποδεχτήκαμε για εγγυήτριες της ασφάλειάς μας την αιμοβόρα Τουρκία και την δόλια Αγγλία;
Ποιος δέχεται για εγγυητή του τους εχθρούς του; Ποιος δέχεται οι ΤΚ του 18% να αποκτήσουν σχεδόν ισότιμα δικαιώματα με τους Έλληνες της Κύπρου του 82% τότε. Ποιος δέχεται να ενταφιασθεί ο προαιώνιος πόθος της ΕΝΩΣΗΣ για την οποία έπεσαν μαχόμενοι δεκάδες αγωνιστές της ΕΟΚΑ.
Στα φυλακισμένα μνήματα, που είναι θαμμένοι οι ήρωες μας ενταφίασαν και την ΕΝΩΣΗ ….
Ποιος δέχεται οι Άγγλοι αποικιοκράτες να διαφεντεύουν την Κύπρο να διατηρούν πολεμικές και άλλες κατασκοπικές βάσεις σε ολόκληρη την Κύπρο μέχρι σήμερα;
Προ του αγώνος της ΕΟΚΑ…
7 Μαρτίου 1953. Σε ένα μικρό διαμέρισμα της οδού Ασκληπιού στο κέντρο της Αθήνας, 12 άνθρωποι έδιναν όρκο να πάρουν τα όπλα και να ξεκινήσουν αγώνα για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Μεταξύ τους βρίσκονταν ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ και ο Γεώργιος Γρίβας. Το Μάρτιο του 1953 ο Μακάριος Γ’ ταξίδεψε στην Αθήνα. Είχε προγραμματιστεί μία μυστική συνάντηση που θα έμενε στην ιστορία. Το βράδυ της 7ης Μαρτίου, στο σπίτι του καθηγητή θεολογίας Γεράσιμου Κονιδάρη, στην οδό Ασκληπιού 36, 12 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν γύρω από ένα τραπέζι.
Αυτοί ήταν ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου, ο Γεώργιος Γρίβας, ο Σωκράτης Λοϊζίδης, ο Νικόλαος Παπαδόπουλος, ο Γεώργιος Στράτος, ο Ηλίας Τσατσόμοιρος, ο Δημήτρης Σταυρόπουλος, ο Σάββας Λοϊζίδης, ο Αντώνιος Αυγίκος, ο Δημήτριος Βεζανής, ο Ηλίας Αλεξόπουλος και φυσικά ο οικοδεσπότης, Γεράσιμος Κονιδάρης. Ο ιστορικός «Όρκος των 12» που θύμιζε τη Φιλική Εταιρεία και τον αριθμό των Αποστόλων
Ο ιστορικός «Όρκος των 12» που θύμιζε τη Φιλική Εταιρεία και τον αριθμό των Αποστόλων
Ο όρκος ήταν μόλις 48 λέξεις:
«Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος να φυλάξω, θυσιάζων και την ιδίαν μου ζωήν, υποφέρων και τα πλέον σκληρά βάσανα, μυστικόν παν, ό,τι γνωρίζω και θέλω ακούσει διά την υπόθεσιν της Ενώσεως της Κύπρου. Θα υπακούω δε εις τας εκάστοτε διδομένας μοι διαταγάς».
Ο Μακάριος διάβαζε τα ιερά λόγια έχοντας το χέρι του στο μέρος της καρδιάς ενώ οι υπόλοιποι επαναλάμβαναν τα λόγια έχοντας το δεξί τους χέρι ακουμπισμένο στην Καινή Διαθήκη. Σύμφωνα με τον ιστορικό Πέτρο Παπαπολυβίου, το τελετουργικό παραπέμπει στη Φιλική Εταιρεία, ενώ ο αριθμός 12 παραπέμπει στους Αποστόλους. Υιοθετούνται, δηλαδή, σύμβολα του μεγάλου ξεσηκωμού του ’21.
Ο Όρκος της ΕΟΚΑ Ο ιστορικός «Όρκος των 12» που θύμιζε τη Φιλική Εταιρεία και τον αριθμό των Αποστόλων
Όρκος της ΕΟΚΑ. Ο ιστορικός «Όρκος των 12» που θύμιζε τη Φιλική Εταιρεία και τον αριθμό των ΑποστόλωνΚαι στις 22 Αυγούστου του 1954, χιλιάδες Έλληνες της Κύπρου ανταποκρίνονται στο κάλεσμα του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ και μαζεύονται στην Εκκλησία της Φανερωμένης. Στην ομιλία του, όπου παρόντες ήταν οι πλείστοι Ελληνοκύπριοι αξιωματούχοι, ο πόθος για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα «εκφράζεται» με δυναμικό τρόπο για ακόμα μια φορά….
22α Αυγούστου 1954. Και ο Όρκος της Φνερωμένης όταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος κάλεσε τον Ελληνισμό της Κύπρου να ορκιστεί ότι θα αγωνιστεί μέχρι θανάτου, για Ένωση και μόνον Ένωση. ΦΕΥ!
«Κύπριοι αδελφοί,
Στώμεν καλώς. Ουδείς ως ορρωδήσει. Ουδείς ας προδώσει τας αρχάς και τας πεποιθήσεις του. Είμεθα Έλληνες και μετά των Ελλήνων επιθυμούμεν να ζήσωμεν. Υπό τους ιερούς αυτούς θόλους ας δώσωμεν σήμερον τον άγιον όρκον: ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΩΜΕΝ ΠΙΣΤΟΙ ΕΩΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟΝ ΜΑΣ ΑΙΤΗΜΑ. Άνευ περιφρονήσωμεν την βίαν και την τυρρανίαν. Με θάρρος θα υψώσωμεν το ηθικόν παράστημά μας υπεράνω των μικρών και εφημέρων κωλυμάτων, ΕΝ ΚΑΙ ΜΟΝΟΝ ΕΠΙΔΙΩΚΟΝΤΕΣ, ΕΙΣ ΕΝ ΚΑΙ ΜΟΝΟΝ ΑΠΟΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΤΕΡΜΑ, ΤΗΝ ΕΝΩΣΙΝ ΚΑΙ ΜΟΝΟΝ ΤΗΝ ΕΝΩΣΙΝ.» Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’
Μετά το τέλος, του «Όρκου της Φανερωμένης», ο Εθνικός Ύμνος ψάλλεται και τα πλήθη διαλύονται ειρηνικά. Και η προδιαγραμμένη ιστορία κατέληξε σε εθνική τραγωδία το 1974 μετά το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας η οποία το 67 μετά την νικηφόρα μάχη της Κοφίνου απέσυρε την Ελληνική μεραρχία ύστερα από τελεσίγραφο των Τούρκων εντός τριών ημερών, μαζί και τον Γρίβα Διγενή από Κύπρο, που απέστειλε ο Γέρος της Δημοκρατίας Παπανδρέου προς προστασία της … Η κερκόπορτα άνοιξε και εάλω η Κύπρος αφού εγκαταλείφθηκε επειδή κειτόταν μακράν…
Ας μην τα λησμονούμε αυτά όταν θα πανηγυρίζουμε για την εξαρτημένη ανεξαρτησία, που μας επέβαλαν …
ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΕΣΑΝ ΜΑΧΟΜΕΝΟΙ. ΦΕΥ!
Η Ελληνική Κύπρος από όλους προδόθηκε εκτός από τον απλό αδελφό Ελληνικό λαό, που ήταν συμπαραστάτης και αρωγός της πάντα. Αποτίουμε φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης.
Το αιματοβαμμένο συλλαλητήριο στην Αθήνα υπέρ της Κύπρου και για τον απαγχονισμό των Κύπριων αγωνιστών Καραολή και Δημητρίου από τους Βρετανούς. Σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας σύσσωμος ο Ελληνικκός λαός διαδήλωνε … Η αντιπολίτευση κατήγγειλε την κυβέρνηση Καραμανλή.
9 Μαΐου 1956. Χιλιάδες Αθηναίοι συγκεντρώθηκαν στο συλλαλητήριο στην πλατεία Ομονοίας. Διαδήλωναν υπέρ της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα και υπέρ των ηρώων του ΕΟΚΑ, Μιχάλη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου που θα εκτελούνταν την επόμενη ημέρα, στις 10 Μαΐου 1956, από τη βρετανική κυβέρνηση. Ανάμεσα στα πλακάτ που κρατούσαν οι διαδηλωτές, ξεχώριζαν τα αντιβρετανικά συνθήματα: “Γκάνκστερ Χάρτινγκ, θα πεθάνεις”, “Κύπρος- ‘Ενωσις”, “Αμερικανοί, είναι η τελευταία σας ευκαιρία”, “Ο ΟΗΕ είναι το τελευταίο ειρηνικό μας όπλο”, “Όλοι Έλληνες είμεθα ΕΟΚΑ”.
Το αιματοκύλισμα στο κέντρο της Αθήνας. ΜΜΕ της τότε εποχής.
Ο κόσμος ήταν συγκεντρωμένος στην πλατεία Ομονοίας και φώναζε συνθήματα για την Κύπρο. Κατά τις 4 το μεσημέρι, αφότου τελείωσε η ομιλία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Δωρόθεου, πρόεδρου της ΠΕΕΚ, χιλιάδες διαδηλωτές κινήθηκαν προς τις οδούς Σταδίου και Πανεπιστημίου με σκοπό να φτάσουν έξω από τη βρετανική πρεσβεία στο Κολωνάκι. Όταν έφτασαν στην οδό Πεσμαζόγλου συνάντησαν ισχυρή αστυνομική δύναμη. Οι αστυνομικοί είχαν εντολή να εμποδίσουν τους διαδηλωτές να πλησιάσουν τις ξένες πρεσβείες. Στη συμβολή των οδών Σταδίου και Πεσμαζόγλου, οι διαδηλωτές ανακόπηκαν από τους αστυνομικούς και ακολούθησαν ισχυρές συγκρούσεις μεταξύ αστυνομικών και διαδηλωτών. Οι διαδηλωτές επιτέθηκαν στους αστυνομικούς με καδρόνια και πλακάτ που κρατούσαν και οι αστυνομικοί τους χτυπούσαν με τα γκλομπ. Οι εκατέρωθεν επιθέσεις έγιναν ακόμα πιο βίαιες όταν οι διαδηλωτές άρπαξαν τούβλα από τη τράπεζα, που ήταν υπό κατασκευή, στην οδό Πεσμαζόγλου και τα πέταξαν προς τους αστυνομικούς, τραυματίζοντας τον Διευθυντή της Αστυνομίας. Προς στιγμήν, οι διαδηλωτές κατάφεραν να ξεφύγουν από την αστυνομία και κατευθύνθηκαν στα γραφεία της Αμερικάνικης Υπηρεσίας Πληροφοριών, τα οποία και κατέστρεψαν. Με άνωθεν εντολές, η απάντηση της αστυνομίας ήταν άμεση, τραυματίζοντας πολλούς διαδηλωτές και πυροβολώντας προς το μέρος τους. Κανείς δεν πίστευε ότι οι σφαίρες ήταν πραγματικές, καθώς οι περισσότεροι θεώρησαν ότι ήταν πυροβολισμοί εκφοβισμού. Οι διαδηλωτές φώναζαν “Αίσχος – Αίσχος” προς τους αστυνομικούς και τους πετούσαν ό,τι έβρισκαν στον δρόμο τους. Όταν ο πρώτος διαδηλωτής έπεσε νεκρός από σφαίρα αστυνομικού επικράτησε πανικός, αλλά το πλήθος δεν διαλύθηκε. Οι διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς ξεχωριστές κατευθύνσεις. Το κέντρο της Αθήνας θύμιζε πεδίο μάχης καθώς δεκάδες τραυματίες και θύματα κείτονταν στους δρόμους. Συνολικά, εκείνη την ημέρα, σκοτώθηκαν τρεις διαδηλωτές και ένας αστυνομικός που άφησε την τελευταία του πνοή αργότερα, στο νοσοκομείο. Έχασαν τη ζωή τους ο 21χρονος Ιωάννης Κωσταντόπουλος, ο 23χρονος Φραγκίσκος Νικολάου, ο 28χρονος Ευάγγελος Γερόντης και ο αστυφύλακας Κώστας Γιαννακούρης. Δεκάδες ήταν και οι τραυματίες.
Σε όλες τις διαδηλώσεις κατά των Άγγλων, που έγιναν σε όλη την Ελλάδα, είχε παρέμβει για να τις διαλύσει η τότε Ελληνική αστυνομία…
«Η κυβέρνηση αίματος πρέπει να φύγει αμέσως» Η επόμενη μέρα βρήκε την Κύπρο να θρηνεί για τον απαγχονισμό των νεαρών αγωνιστών της και τον Τύπο της Ελλάδας να επιτίθεται στην φιλοβρετανική κυβέρνηση επιρρίπτοντας τις ευθύνες για το αιματοκύλισμα της πορείας. Οι περισσότεροι κατηγορούσαν την κυβέρνηση Καραμανλή ότι διέταξε τη χρήση όπλων για να διαλυθεί διαδήλωση. Η αντιπολίτευση δήλωσε πως “η κυβέρνηση αίματος πρέπει να φύγει αμέσως” και καλούσε τον Καραμανλή σε άμεση παραίτηση. Ουδείς παραιτήθηκε…
Νεαρός Έλληνας της Κύπρου, στα συρματοπλέγματα της πράσινης γραμμής…..
Και τέλος, αν υπάρχει τέλος …προσθέτω….περί πολυπόθητης ΕΝΩΣΗΣ….
Και ο Εθνάρχης Καποδίστριας εκ μητρογονίας Κυπριακής καταγωγής συμπεριέλαβε και την Κύπρο στις εθνικές διεκδικήσεις, όπως φαίνεται στην απάντηση που έδωσε στον εκπρόσωπο του Αγγλικού Υπουργείου Εξωτερικών τον Οκτώβριο του 1827 σε ερώτηση σχετική με τα σύνορα που αξίωνε η ελληνική πλευρά: «Τα όρια ταύτα από του 1821 καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τα σφαγεία των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών και του Μεσολογγίου και εις τους πολλούς κατά γην και κατά θάλασσαν αγώνας, διά των οποίων εδοξάσθη το ανδρείον τούτο έθνος» [Κυδωνίες ονομαζόταν η πόλη του Αϊβαλί στη Μικρά Ασία]. ΦΕΥ!
Και εμείς ας …
Καρτερούμεν μέραν νύχταν/ να φυσήσει ένας αέρας/ στουν τον τόπον πο `ν καμένος/ τζι’ εν θωρεί ποτέ δροσιάν/ Για να φέξει καρτερούμεν/ το φως τζιήνης της μέρας/ πο `ν να φέρει στον καθ’ έναν/ τζιαι ΕΝΩΣΗ τζαι ΛΕΥΤΕΡΙΑ.
Επιμέλεια από Αντώνη Αντωνά, αδελφό εθνομάρτυρα με καταγωγή από κατεχόμενη Αγία Μεσαορία, γη αγίων και ηρώων.
