Η πρώτη σπασμωδική NAVTEX μετά την συμφωνία - Αντιδρούν σε ελληνική άσκηση μεταξύ Χίου και Σάμου
Σε απόγνωση η Τουρκία μετά και την υπογραφή της ανανέωσης της συμφωνίας Ελλάδας-ΗΠΑ για 5 χρόνια και μετά για επ΄αόριστον παράταση.
Ειδικά αυτό που πόνεσε πολύ την Άγκυρα ήταν η αναφορά στην επιστολή Μπλίνκεν (δείτε παρακάτω εικόνες) στην δυνατότητα χρήσεις και ελληνικών νησιών πέραν της Κρήτης από ασκούμενες αμερικανικές δυνάμεις, οι οποίες προφανώς δεν θα ασκούνται εκεί μόνες τους αλλά μαζί με ελληνικές.
Ως πρώτη σπασμωδική αντίδραση σε αυτή την εξέλιξη είναι η παράνομη NAVTEX που εξέδωσε λίγη ώρα μετά την υπογραφή της συμφωνίας στην Ουάσιγκτον.
Συγκεκριμένα με αφορμή την ελληνική οδηγία προς ναυτιλομένους με την οποία δεσμεύεται η περιοχή ανάμεσα σε Χίο και Σάμο για αεροναυτικές ασκήσεις των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στις 18 Οκτωβρίου, η Άγκυρα προχώρησε στη έκδοση της παράνομης NAVTEX TURNHOS N/W : 0951/21 στην οποία επαναλαμβάνει το γνωστό τροπάρι ότι παραβιάζεται η Συνθήκη της Λωζάνης η οποία προβλέπει αποστρατικοποιημένο καθεστώς για τα νησιά της Χίου και της Σάμου
Πλέον όμως η Άγκυρα έχει απεναντί της την επιστολή Μπλίνκεν που αξίζει να υπενθυμίσουμε πως μεταξύ άλλων όπως τονίζουν διπλωματικές πηγές κάνει ρητή αναφορά στην δυνατότητα ανάπτυξης Αμερικανικών δυνάμεων σε Ελληνικά νησιά πέραν της Κρήτης.
Σε μια πολιτικά δεσμευτική κίνηση, οι ΗΠΑ τονίζουν ότι οι Αμερικανικές δυνάμεις θα μπορούν να επιχειρούν ή να πραγματοποιούν εκπαιδευτικές ασκήσεις τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα, όσο και σε νησιά.
Με τον τρόπο αυτό, οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν de facto την άσκηση πλήρους κυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά της και βεβαίως την δυνατότητα στρατιωτικοποίησης τους.
Το καθεστώς των νησιών Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και ΙκαρίαςΕιδικά για τα δύο αυτά νησιά η θέση της Ελλάδας πέρα από το αυτονόητο δικαίωμα αυτοάμυνας απέναντι σε ένα casus belli και την τουρκική Στρατιά του Αιγαίου είναι σύμφωνα και με το υπουργείο Εξωτερικών η εξής:
Όσον αφορά στα προαναφερόμενα νησιά, πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατικοποιήσεως.
Η Ελληνική Κυβέρνηση ανέλαβε μόνον την υποχρέωση, σύμφωνα με το Aρθρο 13 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης, να μην εγκαταστήσει εκεί ναυτικές βάσεις ή οχυρωματικά έργα. Ειδικότερα, το ανωτέρω άρθρο προβλέπει τα εξής:
"Προς εξασφάλισιν της ειρήνης, η Ελληνική Κυβέρνησις υποχρεούται να τηρή εν ταις νήσοις Μυτιλήνη, Χίω, Σάμω και Ικαρία τα ακόλουθα μέτρα:
• Αι ειρημέναι νήσοι δεν θα χρησιμοποιηθώσιν εις εγκατάστασιν ναυτικής βάσεως ή εις ανέργερσιν οχυρωματικού τινος έργου.
• Θα απαγορευθεί εις την Ελληνικήν στρατιωτικήν αεροπλοίαν να υπερίπταται του εδάφους της ακτής της Ανατολίας. Αντιστοίχως, η Οθωμανική Κυβέρνησις, θα απαγορεύση εις την στρατιωτικήν αεροπλοϊαν αυτής να υπερίπταται των ρηθεισών νήσων.
• Αι ελληνικαί στρατιωτικαί δυνάμεις εν ταις ειρημέναις νήσοις θα περιορισθώσι εις τον συνήθη αριθμόν των δια την στρατιωτικήν υπηρεσίαν καλουμένων, οίτινες δύνανται να εκγυμνάζωνται επί τόπου, ως και εις δύναμιν χωροφυλακής και αστυνομίας ανάλογον προς την εφ΄ ολοκλήρου του ελληνικού εδάφους υπάρχουσαν τοιαύτην".
Από την άλλη πλευρά, το ίδιο άρθρο επιτρέπει στην Ελλάδα να διατηρεί συνήθη αριθμό καλουμένων για τη στρατιωτική θητεία στρατιωτών, οι οποίοι δύνανται να εκπαιδεύονται επί τόπου, καθώς επίσης και δυνάμεων Χωροφυλακής και Αστυνομίας.Ενώ η Ελλάδα έχει μέχρι σήμερα εφαρμόσει με συνέπεια τις παραπάνω διατάξεις, η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι υποχρεούται σύμφωνα με το ίδιο άρθρο να μην επιτρέπει στα στρατιωτικά της α/φη να υπερίπτανται του εναερίου χώρου των εν λόγω ελληνικών νησιών, έχει επανειλημμένως παραβιάσει και συνεχίζει να παραβιάζει τις σχετικές νομικές της υποχρεώσεις.
