Η περιπέτεια συνεχίζεται στην Αμφίπολη. Οι γρίφοι και τα μυστήρια γύρω από το ταφικό μνημείο παραμένουν. Κάποιοι αιφνιδιάστηκαν όταν διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει θύρα για επόμενο δωμάτιο. Οι περισσότεροι όμως εναποθέτουν τις ελπίδες τους στο τεχνητό όρυγμα που εντοπίστηκε στον τρίτο θάλαμο κάτω από το ύψος του δαπέδου σε μια επιφάνεια 8,5 τετραγωνικών μέτρων.
Στο παρελθόν έχει εντοπιστεί καμαροσκέπαστος μακεδονικός τάφος με υπόγεια κρύπτη, της ίδιας περίπου εποχήςΑρχαιολόγοι τονίζουν ότι θα ήταν εξαιρετικά σημαντικό να βρεθούν σε αυτό τον λάκκο νέα ευρήματα ή -στην καλύτερη των περιπτώσεων- οστά τα οποία θα έδιναν στοιχεία για την ακριβή χρονολόγηση του μνημείου και την ταυτότητα του νεκρού.
Κατά την αποχωμάτωση του τέταρτου χώρου διαπιστώθηκε η ύπαρξη τεχνητού ορύγματος επί του φυσικού σχιστολιθικού εδάφους, επιφάνειας 4Χ2,10μ., το οποίο είναι επιχωμένο με ιλυώδη άμμο (όπως άλλωστε και η υπόλοιπη επίχωση του μνημείου). Να σημειωθεί ότι η ανασκαφή έχει προχωρήσει σε βάθος περίπου 1,40 μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου, και η επίχωση του μνημείου συνεχίζεται.
Πολλοί αρχαιολόγοι διερωτώνται: «Πρόκειται για κρύπτη που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της
κατασκευής του μνημείου ή μήπως για αποθέτη που σκάφτηκε εκ των υστέρων για να τοποθετηθούν εκεί τα μάρμαρα, όπως το κεφάλι και φτερά των Σφιγγών»; Μια τέτοια σκέψη υπονοεί ότι η δημιουργία του ορύγματος ίσως να συμπίπτει χρονικά με τη δημιουργία των σφραγιστικών τοίχων που «υψώθηκαν» για να προστατέψουν το μνημείο από βανδαλισμούς. Την άποψη για την ύπαρξη «αποθέτη» στον τρίτο θάλαμο υποστήριξε πρόσφατα και η καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Χρυσούλα Παλιαδέλη.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι προηγούμενες εκτιμήσεις, όσον αφορά στο μέλλον των ανασκαφών, αίρονται μετά την ανακάλυψη του ορύγματος και μαζί τους η οποιαδήποτε αμφιβολία ότι ο τάφος μπορεί να μην είχε συληθεί από τυμβωρύχους. Το θέμα είναι όμως πότε και ποιοι εισέβαλαν στο μνημείο. Το σύλησαν περισσότερες από μία φορές; Πότε σφραγίστηκε; Πώς βρέθηκε η πόρτα κάτω από το δάπεδο; Η αμμώδης επίχωση μπήκε από ανθρώπινο χέρι;
Οι προσδοκίες ωστόσο δεν μειώνονται, καθώς στο παρελθόν έχει εντοπιστεί καμαροσκέπαστος μακεδονικός τάφος με υπόγεια κρύπτη, της ίδιας περίπου εποχής, όπου γίνονταν ταφές.
Ανακάλυψη του θαλαμωτού τάφου των Καλινδοίων
Όπως σημειώνεται στη σελίδα του υπουργείου Πολιτισμού, πρόκειται για έναν «διθάλαμο τάφο με προθάλαμο και δύο επάλληλους θαλάμους. Μία μικρή αλλά επιμελημένη μαρμάρινη είσοδος με κανονική δίφυλλη και μαρμάρινη πόρτα οδηγούσε από τον προθάλαμο στον επάνω θάλαμο. Το δάπεδο του επάνω θαλάμου αποτελείται από πέντε στη σειρά, καλά αρμοσμένες μαρμάρινες πλάκες, οι οποίες δημιουργούσαν την οροφή του κάτω κρυφού θαλάμου, στον οποίο δεν υπήρχε δυνατότητα πρόσβασης».
Οι ταφές χρονολογούνται από τις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. μέχρι τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ.
(Τρισδιάστατο σχέδιο του θαλαμωτού τάφου)
Μακεδονικός τάφος Ελαφοχωρίου
Ο «θρακικός» υπόγειος κτιστός τάφος που βρίσκεται στο βόρειο άκρο του μικρού χωριού Δάφνη, κοντά στο Ελαφοχώρι, όπως σημειώνεται, ανήκει στους -μακεδονικού τύπου- τάφους, αλλά παρουσιάζει ορισμένα ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως όλοι οι σύγχρονοί κτιστοί τάφοι της Θράκης.
«Καλύπτεται από τύμβο κατασκευασμένο με αμμοχάλικο και χώμα και εσωτερικά είναι κτισμένος από λαξευμένους γωνιόλιθους, σύμφωνα με το ψευδοϊσόδομο σύστημα τοιχοποιίας, από μαλακό πωρόλιθο της περιοχής Μεταξάδων Έβρου. Αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο. Ο δρόμος έχει διάστασεις 2,70 Χ 1,24 μ. Ο προθάλαμος και ο θάλαμος είναι τετράπλευροι, διαστάσεων 1,20 Χ 1,40 Χ 10,2 μ. και 2,55 Χ 2,40 Χ 1,02 μ. αντίστοιχα. Ο δρόμος και ο προθάλαμος καλύπτονται με οροφή σχήματος κόλουρης πυραμίδας, κτισμένης με το εκφορικό σύστημα, ενώ ο θάλαμος στεγάζεται με ημικυλινδρική καμάρα. Στον προθάλαμο και στον θάλαμο τα δάπεδα είναι στρωμένα με πλάκες και οι είσοδοι σχηματίζονται με μονολιθικές παραστάδες, υπέρθυρο και κατώφλι. Στο βάθος του θαλάμου υπάρχει κιβωτιόσχημη κλίνη κατασκευασμένη από δύο οριζόντιες πλάκες που στηρίζονται σε τρεις γωνιόλιθους. Κάτω από το δάπεδο, μπροστά από την κλίνη, υπάρχει κιβωτιόσχημος τάφος, που σκεπαζόταν με τις πλάκες του δαπέδου» σημειώνεται.
Ο τάφος χρονολογείται στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. με αρχές 3ου αιώνα π.Χ.
Μακεδονικός Τάφος Μακρίδη Μπέη
Πρόκειται για ένα διθάλαμο μακεδονικό τάφο με ιωνική πρόσοψη, ο οποίος καλυπτόταν με τύμβο ύψους 20 μ. και διαμέτρου 80 μ.
Όπως σημειώνει το Υπουργείο Πολιτισμού, «ο προθάλαμος είναι ψηλότερος και πλατύτερος από τον θάλαμο, ενώ δύο δίφυλλες θύρες, μία ξύλινη και μια μαρμάρινη, έκλειναν αντίστοιχα τα θυραία ανοίγματα του προθαλάμου και του θαλάμου. Επικλινής δρόμος μήκους 14,70 μ. και πλάτους 3,34 μ. οδηγούσε στην είσοδό του. Στο εσωτερικό του θαλάμου βρέθηκε ταφική κατασκευή, που χωρίζεται σε δύο χώρους. Κάτω από το δάπεδό της δημιουργείται ακόμη ένας κιβωτιόσχημος τάφος-θήκη. Εδώ εντοπίστηκε η μοναδική ταφή που πραγματοποιήθηκε στον τάφο».
Χρονολογείται στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. από τον ανασκαφέα, ενώ η νεότερη έρευνα τον τοποθετεί περίπου στο 300 π.Χ.
zougla.gr
Στο παρελθόν έχει εντοπιστεί καμαροσκέπαστος μακεδονικός τάφος με υπόγεια κρύπτη, της ίδιας περίπου εποχήςΑρχαιολόγοι τονίζουν ότι θα ήταν εξαιρετικά σημαντικό να βρεθούν σε αυτό τον λάκκο νέα ευρήματα ή -στην καλύτερη των περιπτώσεων- οστά τα οποία θα έδιναν στοιχεία για την ακριβή χρονολόγηση του μνημείου και την ταυτότητα του νεκρού.
Κατά την αποχωμάτωση του τέταρτου χώρου διαπιστώθηκε η ύπαρξη τεχνητού ορύγματος επί του φυσικού σχιστολιθικού εδάφους, επιφάνειας 4Χ2,10μ., το οποίο είναι επιχωμένο με ιλυώδη άμμο (όπως άλλωστε και η υπόλοιπη επίχωση του μνημείου). Να σημειωθεί ότι η ανασκαφή έχει προχωρήσει σε βάθος περίπου 1,40 μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου, και η επίχωση του μνημείου συνεχίζεται.
Πολλοί αρχαιολόγοι διερωτώνται: «Πρόκειται για κρύπτη που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της
κατασκευής του μνημείου ή μήπως για αποθέτη που σκάφτηκε εκ των υστέρων για να τοποθετηθούν εκεί τα μάρμαρα, όπως το κεφάλι και φτερά των Σφιγγών»; Μια τέτοια σκέψη υπονοεί ότι η δημιουργία του ορύγματος ίσως να συμπίπτει χρονικά με τη δημιουργία των σφραγιστικών τοίχων που «υψώθηκαν» για να προστατέψουν το μνημείο από βανδαλισμούς. Την άποψη για την ύπαρξη «αποθέτη» στον τρίτο θάλαμο υποστήριξε πρόσφατα και η καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Χρυσούλα Παλιαδέλη. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι προηγούμενες εκτιμήσεις, όσον αφορά στο μέλλον των ανασκαφών, αίρονται μετά την ανακάλυψη του ορύγματος και μαζί τους η οποιαδήποτε αμφιβολία ότι ο τάφος μπορεί να μην είχε συληθεί από τυμβωρύχους. Το θέμα είναι όμως πότε και ποιοι εισέβαλαν στο μνημείο. Το σύλησαν περισσότερες από μία φορές; Πότε σφραγίστηκε; Πώς βρέθηκε η πόρτα κάτω από το δάπεδο; Η αμμώδης επίχωση μπήκε από ανθρώπινο χέρι;
Οι προσδοκίες ωστόσο δεν μειώνονται, καθώς στο παρελθόν έχει εντοπιστεί καμαροσκέπαστος μακεδονικός τάφος με υπόγεια κρύπτη, της ίδιας περίπου εποχής, όπου γίνονταν ταφές.
Ανακάλυψη του θαλαμωτού τάφου των Καλινδοίων
Όπως σημειώνεται στη σελίδα του υπουργείου Πολιτισμού, πρόκειται για έναν «διθάλαμο τάφο με προθάλαμο και δύο επάλληλους θαλάμους. Μία μικρή αλλά επιμελημένη μαρμάρινη είσοδος με κανονική δίφυλλη και μαρμάρινη πόρτα οδηγούσε από τον προθάλαμο στον επάνω θάλαμο. Το δάπεδο του επάνω θαλάμου αποτελείται από πέντε στη σειρά, καλά αρμοσμένες μαρμάρινες πλάκες, οι οποίες δημιουργούσαν την οροφή του κάτω κρυφού θαλάμου, στον οποίο δεν υπήρχε δυνατότητα πρόσβασης».
Οι ταφές χρονολογούνται από τις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. μέχρι τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ.
(Τρισδιάστατο σχέδιο του θαλαμωτού τάφου)
Μακεδονικός τάφος Ελαφοχωρίου
Ο «θρακικός» υπόγειος κτιστός τάφος που βρίσκεται στο βόρειο άκρο του μικρού χωριού Δάφνη, κοντά στο Ελαφοχώρι, όπως σημειώνεται, ανήκει στους -μακεδονικού τύπου- τάφους, αλλά παρουσιάζει ορισμένα ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως όλοι οι σύγχρονοί κτιστοί τάφοι της Θράκης.
«Καλύπτεται από τύμβο κατασκευασμένο με αμμοχάλικο και χώμα και εσωτερικά είναι κτισμένος από λαξευμένους γωνιόλιθους, σύμφωνα με το ψευδοϊσόδομο σύστημα τοιχοποιίας, από μαλακό πωρόλιθο της περιοχής Μεταξάδων Έβρου. Αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο. Ο δρόμος έχει διάστασεις 2,70 Χ 1,24 μ. Ο προθάλαμος και ο θάλαμος είναι τετράπλευροι, διαστάσεων 1,20 Χ 1,40 Χ 10,2 μ. και 2,55 Χ 2,40 Χ 1,02 μ. αντίστοιχα. Ο δρόμος και ο προθάλαμος καλύπτονται με οροφή σχήματος κόλουρης πυραμίδας, κτισμένης με το εκφορικό σύστημα, ενώ ο θάλαμος στεγάζεται με ημικυλινδρική καμάρα. Στον προθάλαμο και στον θάλαμο τα δάπεδα είναι στρωμένα με πλάκες και οι είσοδοι σχηματίζονται με μονολιθικές παραστάδες, υπέρθυρο και κατώφλι. Στο βάθος του θαλάμου υπάρχει κιβωτιόσχημη κλίνη κατασκευασμένη από δύο οριζόντιες πλάκες που στηρίζονται σε τρεις γωνιόλιθους. Κάτω από το δάπεδο, μπροστά από την κλίνη, υπάρχει κιβωτιόσχημος τάφος, που σκεπαζόταν με τις πλάκες του δαπέδου» σημειώνεται.
Ο τάφος χρονολογείται στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. με αρχές 3ου αιώνα π.Χ.
Μακεδονικός Τάφος Μακρίδη Μπέη
Πρόκειται για ένα διθάλαμο μακεδονικό τάφο με ιωνική πρόσοψη, ο οποίος καλυπτόταν με τύμβο ύψους 20 μ. και διαμέτρου 80 μ.
Όπως σημειώνει το Υπουργείο Πολιτισμού, «ο προθάλαμος είναι ψηλότερος και πλατύτερος από τον θάλαμο, ενώ δύο δίφυλλες θύρες, μία ξύλινη και μια μαρμάρινη, έκλειναν αντίστοιχα τα θυραία ανοίγματα του προθαλάμου και του θαλάμου. Επικλινής δρόμος μήκους 14,70 μ. και πλάτους 3,34 μ. οδηγούσε στην είσοδό του. Στο εσωτερικό του θαλάμου βρέθηκε ταφική κατασκευή, που χωρίζεται σε δύο χώρους. Κάτω από το δάπεδό της δημιουργείται ακόμη ένας κιβωτιόσχημος τάφος-θήκη. Εδώ εντοπίστηκε η μοναδική ταφή που πραγματοποιήθηκε στον τάφο».
Χρονολογείται στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. από τον ανασκαφέα, ενώ η νεότερη έρευνα τον τοποθετεί περίπου στο 300 π.Χ.
zougla.gr
