18.8.14

Τα πρώτα δεδομένα από τις ανασκαφές στην Αμφίπολη – Τι «είδε» η μικροκάμερα


Τα πρώτα δεδομένα από το εσωτερικό του τεράστιου ταφικού μνημείου που ανακαλύφθηκε στην Αμφίπολη έχουν ξεκινήσει να έρχονται στη δημοσιότητα.
Ένα μεγαλοπρεπές δώμα στο εσωτερικό του τάφου και διάφορες επιχωματώσεις είδε η υπεύθυνη για τις αρχαιολογικές ανασκαφές στην Αμφίπολη, Κατερίνα Περιστέρη. Με τη βοήθεια μικροκάμερας μπόρεσε να «εισχωρήσει» στα άδυτα του τάφου και να καταγράψει τα πρώτα ευρήματα.

Ωστόσο, ξεκάθαρες απαντήσεις για το τι πρόκειται να ανακαλυφθεί θα δώσουν οι αρχαιολόγοι σε περίπου 20 ημέρες. Πληροφορίες αναφέρουν ότι δύο τοίχοι χωρίζουν τους επιστήμονες από την είσοδο του τάφου, με τον καθαρισμό της εισόδου να διαρκεί δύο με τρεις εβδομάδες. Όμως, ουδείς μπορεί να γνωρίζει τον ακριβή χρόνο, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος κατάρρευσης λόγω του βάρους των τριών τόνων που ζυγίζουν οι δύο Σφίγγες.
Η είσοδος της ταφικής περιβόλου στον λόφο Καστά καλύφθηκε με ειδικά σκέπαστρα, προκειμένου να προστατευθούν τόσο οι Σφίγγες όσο και οι αρχαιολόγοι από την υπεριώδη ακτινοβολία αλλά και τα περίεργα βλέμματα των επισκεπτών, οι οποίοι προσπαθούν να δουν τα σπάνια ευρήματα ακόμη και με ειδικούς τηλεσκοπικούς φακούς.
Όπως αναφέρει το «Βήμα», η κα Περιστέρη κατόρθωσε με μικροκάμερα να δει μέσα στον τάφο από μικρή εσοχή στα δεξιά της εικόνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις την Τετάρτη οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα μικρό ψηφιδωτό δάπεδο που οδηγεί στην είσοδο, κάτι που σημαίνει ότι βρίσκονται κοντά στο να ανοίξουν τον τάφο.
Την ίδια ώρα εκφράζονται φόβοι ότι ο τύμβος αυτός μπορεί να έχει συληθεί από τυμβωρύχους, ενδεχομένως κατά τα ρωμαϊκά χρόνια. Αν έχει συμβεί κάτι τέτοιο, τότε τα ευρήματα πιθανόν να είναι «φτωχά». Η μόνη ελπίδα είναι να κατέρρευσε η οροφή πριν μπουν τυμβωρύχοι. Στην περίπτωση αυτή, το έργο των αρχαιολόγων θα είναι μακρύ και δύσκολο, ωστόσο θα έχουν μπροστά τους ανέγγιχτα τα πραγματικά ευρήματα.
Όπως αναφέρει το «Έθνος», η ανασκαφική ομάδα έχει σκάψει σχεδόν ολόκληρη την ταφική οδό, πλάτους 4,5μ., και έχει αποκαλύψει μέχρι στιγμής 13 σκαλοπάτια που οδηγούν κατηφορικά στην είσοδο. Η διερεύνηση του δρόμου συνεχίζεται μέχρι να φθάσουν στο «παρθένο», δηλαδή στο απάτητο και μη αναμοχλευμένο έδαφος. Τι μπορούν να βρουν εκεί; Κατάλοιπα («σκουπίδια») από διαβάτες που τον περπάτησαν αλλά και υπολείμματα από την ταφική πυρά του νεκρού ή σπασμένα κεραμικά. Αν βρεθούν στοιχεία από τα πρώτα, θα βοηθήσουν στην ταυτοποίηση του νεκρού.
Τα δεύτερα θα καθοδηγήσουν τους επιστήμονες στη χρονολόγηση του τάφου. Όταν η ανασκαφή στο σημείο εκείνο ολοκληρωθεί ή και ταυτόχρονα με τη συνέχισή της, θα πρέπει να διαλυθεί με ανασκαφικό τρόπο ο τοίχος που εντοπίσθηκε, ο οποίος έχει κατασκευαστεί μετά την ταφή του νεκρού και προστατεύει το οικοδόμημα. Η διάλυση γίνεται πέτρα πέτρα και κάθε κομμάτι καταγράφεται, σχεδιάζεται, παίρνει αρίθμηση και τεκμηριώνεται. Με την ολοκλήρωση της απομάκρυνσης του τοίχου αρχίζει το επόμενο βήμα. Αν δεν υπάρχει από πίσω κάποιο άλλο κατασκεύασμα, τότε οι ανασκαφείς αναμένεται να βρεθούν μπροστά στην είσοδο, την οποία θα πρέπει να ανοίξουν και πάλι με ανασκαφικό τρόπο. Δηλαδή με προσοχή, καταγραφή, τεκμηρίωση και αρίθμηση.
Μια γεωφυσική διασκόπηση που έχει γίνει δείχνει ότι στο εσωτερικό υπάρχουν τρεις χώροι. Το χειρότερο σενάριο είναι να έχει καταρρεύσει η οροφή και να έχει γεμίσει όλος ο χώρος με τόνους χώματος. Σε αυτήν την περίπτωση θα γίνει η μεταφορά του με προσοχή, διότι ενδιάμεσα είναι δυνατόν να υπάρχουν κάποια κτερίσματα.
Αν δεν έχει πέσει χώμα και οι χώροι είναι άδειοι, οι αρχαιολόγοι -τηρώντας πάντοτε την αρχαιολογική δεοντολογία- θα φωτογραφίσουν, θα αποτυπώσουν και θα βγάλουν τα συμπεράσματά τους. Τότε θα διαπιστώσουν αν είναι ασύλητος ή όχι. Ωστόσο, ακόμη κι αν προκύψει ότι είναι, υπάρχει ο κίνδυνος να έχουν απομακρυνθεί σημαντικά στοιχεία. Σε αυτήν την περίπτωση οι επιστήμονες θα πρέπει να στηριχθούν σε ό,τι καταφέρουν να βρουν. Χωρίς να αποκλείεται να εντοπισθεί και επιγραφή που να λέει «Χ (στη γενική) ειμί».
Αν δεν έχει συληθεί, που είναι και το καλύτερο και πιο αισιόδοξο σενάριο, τότε με βάση τον σκελετό ή τους σκελετούς, το φύλο, την ηλικία, το ύψος του νεκρού, τα κτερίσματά του και τα αγγεία που θα τον συνοδεύουν, η διαπίστωση της ταυτότητας έρχεται πιο κοντά.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν όλα πάνε κατ” ευχήν, έχουμε μπροστά μας αρκετές ημέρες ή και εβδομάδες ώσπου να ανοίξει ο τάφος.