Κοινή διακήρυξη Αναστασιάδη-Έρογλου για τις συνομιλίες για το Κυπριακό

Την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό σηματοδοτεί η συνάντηση που είχαν την Τρίτη, στο παλιό αεροδρόμιο της Λευκωσίας, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο κατοχικός ηγέτης Ντερβίς Έρογλου. 

Κατά τη συνάντηση, η οποία διήρκεσε μιάμιση ώρα, επικυρώθηκε η κοινή διακήρυξη για την επανέναρξη των διαβουλεύσεων. Λίγο μετά τη 1 το μεσημέρι, η εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Λίζα Μπάτενχαϊμ, που παραβρέθηκε στη συνάντηση, ανέγνωσε την κοινή διακήρυξη.
Η διακήρυξη αποτελείται από επτά σημεία, στο τρίτο εκ των οποίων γίνεται αναφορά σε «συνιστώσες πολιτείες» και όχι σε «συνιστώσα κρατίδια», όπως αναφερόταν στο προσχέδιο. Επίσης, το σημερινό στάτους κβο στην Κύπρο χαρακτηρίζεται «απαράδεκτο», ενώ σημειώνεται ότι κοινή επιδίωξη των δύο μερών είναι μια λύση θα είναι προς όφελος Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων, αλλά και της σταθερότητας και της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή.

«Όλα τα άλυτα βασικά ζητήματα θα τεθούν στο τραπέζι», σημειώνουν οι δύο ηγέτες, και το τελικό αποτέλεσμα των συνομιλιών, στο οποίο θα έχουν απαραιτήτως ομονοήσει και οι δύο πλευρές, θα τεθεί σε χωριστά και ταυτόχρονα δημοψηφίσματα στην ελεύθερη Κύπρο και στα Κατεχόμενα. Άξονα της λύσης θα αποτελέσει το μοντέλο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, μια «ενιαία Κύπρος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης», με μία διεθνή νομική προσωπικότητα σαν κράτος και μία και μόνη κυπριακή ιθαγένεια για τους πολίτες της στις σχέσεις του με το εξωτερικό.

Οι νομοθεσίες των δύο συνιστωσών πολιτειών οι οποίες θα αποτελούν το ομοσπονδιακό κράτος δεν μπορούν να συγκρούονται με την ομοσπονδιακή νομοθεσία, ενώ το ομοσπονδιακό σύνταγμα θα είναι ο ανώτατος και απαραβίαστος νόμος στη χώρα. Η ένωση οποιασδήποτε συνιστώσας πολιτείας με τρίτη χώρα ή απόσχιση της από την ομοσπονδία θα απαγορεύεται, σημειώνεται στην κοινή δήλωση.

«Τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι να συμφωνηθούν όλα», συμφώνησαν οι κ.κ. Αναστασιάδης και Έρογλου, οι οποίοι δεσμεύτηκαν για οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, για την ενίσχυση του θετικού κλίματος.

Σε αναφορά εκτός κειμένου, η κ. Μπάτενχαϊμ είπε ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να πραγματοποιηθεί αυτή τη βδομάδα η πρώτη συνάντηση των διαπραγματευτών Ανδρέα Μαυρογιάννη και Κουντρέτ Οζερσάι. Οι κ. Αναστασιάδης και Έρογλου θα συναντώνται όταν κρίνεται αναγκαίο από την πορεία των συνομιλιών.

Αναλυτικά, στο κοινό ανακοινωθέν, αναφέρεται:

«Οι δυο ηγέτες είχαν την πρώτη τους συνάντηση σήμερα, υπό την αιγίδα της αποστολής των καλών υπηρεσιών του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε φιλικό και εγκάρδιο κλίμα και οι δυο ηγέτες συμφώνησαν στα ακόλουθα:

1. Η παρούσα κατάσταση είναι απαράδεκτη και η παράτασή της θα έχει αρνητικές συνέπειες για τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους. Οι ηγέτες επιβεβαίωσαν ότι η επίλυση θα έχει θετική επίδραση σε ολόκληρη την περιοχή, ενώ πρωτίστως θα επωφελούνται οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκύπριοι, με σεβασμό στις δημοκρατικές Αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες, καθώς και τις ξεχωριστές ταυτότητες και την ακεραιότητα αμφοτέρων, διασφαλίζοντας το κοινό τους μέλλον σε μια ενωμένη Κύπρο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2. Οι ηγέτες εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να επαναρχίσουν δομημένες διαπραγματεύσεις με τρόπο που προσβλέπει σε αποτελέσματα. Όλα τα άλυτα βασικά θέματα θα είναι στο τραπέζι και θα συζητηθούν αλληλένδετα. Οι ηγέτες θα έχουν ως στόχο να φτάσουν σε επίλυση το συντομότερο δυνατό και ακολούθως να πραγματοποιήσουν ξεχωριστά και ταυτόχρονα δημοψηφίσματα.

3. Η επίλυση θα βασίζεται σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου. Η ενωμένη Κύπρος, σαν μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα έχει μια ενιαία νομική προσωπικότητα και μία κυριαρχία, η οποία θα καθορίζεται ως η κυριαρχία που απολαμβάνουν όλα τα κράτη- μέλη των Ηνωμένων Εθνών υπό τον χάρτη του ΟΗΕ και η οποία προέρχεται εξίσου από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Θα υπάρχει μια ενιαία κυπριακή ιθαγένεια, που θα ρυθμίζεται από την ομοσπονδιακή νομοθεσία. Όλοι οι πολίτες της ενωμένης Κύπρου θα είναι και πολίτες είτε του ελληνοκυπριακού συνιστώντος κράτους είτε του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους. Αυτή η ιδιότητα θα είναι εσωτερική και θα συμπληρώνει και όχι να αντικαθιστά με οποιοδήποτε τρόπο την ενωμένη κυπριακή ιθαγένεια.

Οι εξουσίες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης καθώς και θέματα που είναι σαφώς συναφή με τις καθορισμένες αρμοδιότητές της θα προσδιορίζονται από το Σύνταγμα. Το ομοσπονδιακό Σύνταγμα θα προνοεί επίσης ότι το κατάλοιπο εξουσίας θα ασκείται από τα συνιστώντα κράτη. Τα συνιστώντα κράτη θα ασκούν πλήρως και οριστικά όλες τις εξουσίες τους, μακριά από επεμβάσεις από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Οι ομοσπονδιακοί νόμοι δεν θα καταπατούν τις νομοθεσίες των συνιστώντων κρατών που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των συνιστώντων κρατών και οι νομοθεσίες των συνιστώντων κρατών δεν θα καταπατούν ομοσπονδιακούς νόμους που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Οποιαδήποτε διαμάχη σε σχέση με τα παραπάνω θα δικάζεται από το ομοσπονδιακό ανώτατο δικαστήριο. Καμιά από τις δυο πλευρές δεν θα μπορεί να διεκδικεί εξουσία ή δικαιοδοσία στην άλλη.

4. Η ενωμένη κυπριακή ομοσπονδία θα προκύψει μετά την έγκριση της επίλυσης σε ξεχωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα. Το ομοσπονδιακό Σύνταγμα θα ορίζει ότι η ενωμένη κυπριακή ομοσπονδία θα αποτελείται από δύο συνιστώντα κράτη με ίσο καθεστώς. Η δικοινοτική, διζωνική φύση της ομοσπονδίας και οι αρχές πάνω στις οποίες βασίζεται η ΕΕ θα διασφαλίζονται και θα γίνονται σεβαστές σε όλο το νησί. Το ομοσπονδιακό Σύνταγμα θα αποτελεί τον ανώτατο νόμο του νησιού και θα δεσμεύει όλες τις εξουσίες της ομοσπονδίας και των συνιστώντων κρατών. Η ένωση ολόκληρης ή μέρους της ομοσπονδίας με οποιαδήποτε άλλη χώρα ή οποιασδήποτε μορφής διχοτόμηση ή απόσχιση ή οποιαδήποτε άλλη μονομερής αλλαγή στην κατάσταση πραγμάτων απαγορεύεται.

5. Οι διαπραγματεύσεις βασίζονται στην αρχή πως τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι να συμφωνηθούν τα πάντα.

6. Οι διορισμένοι εκπρόσωποι έχουν πλήρη εξουσία να συζητούν οποιοδήποτε θέμα σε οποιαδήποτε στιγμή και πρέπει να απολαμβάνουν παράλληλη πρόσβαση σε όλους τους ενδιαφερόμενους στη διαδικασία, όταν χρειάζεται. Διατηρούν την απόλυτη εξουσία λήψης αποφάσεων. Μόνο μια συμφωνία στην οποία θα καταλήξουν ελεύθερα οι ηγέτες μπορεί να τεθεί σε ξεχωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα. Οποιασδήποτε μορφής διαιτησία αποκλείεται.

7. Οι πλευρές θα επιδιώξουν να δημιουργήσουν ένα θετικό κλίμα για να εξασφαλίσουν την επιτυχία των συνομιλιών. Δεσμεύονται να αποφύγουν την απόδοση ευθυνών ή οποιαδήποτε αρνητικά δημόσια σχόλια σχετικά με τις διαπραγματεύσεις. Επίσης δεσμεύονται στις προσπάθειες να εφαρμοστούν μέτρα δόμησης εμπιστοσύνης που θα παρέχουν μια δυναμική ώθηση στην προοπτική για μια ενωμένη Κύπρο».