Η λογοτεχνική μας γωνιά

Φωτο Παναγιώτης Κούκης

Φούγκα για δύο ασύμμετρες φωνές..."ένα γράμμα παραδοσιακό"

ΘΕΜΑ(Φλάουτα,Άρπες,Κλαρινέτα,Βιολιά,Βιολοντσέλα)

της Ρένας Ραψομανίκη

Μια καλόβολα σκωπτική απάντηση, σκέφτηκε με ανακούφιση η Αίγλη κι ύστερα φούσκωσε από ικανοποίηση. Αν και ο  τόνος του μηνύματος ήταν ανάλαφρος με ολοφάνερη προσπάθεια να εστιάσει σκωπτικά στη μεταφυσική, δεν της ήταν δύσκολο να αναγνωρίσει τον επιβεβαιωτικό του χαρακτήρα. Δεν είμαι λοιπόν φαντασιόπληκτη, έκανα απλώς τους σωστούς συλλογισμούς. (Για μια ακόμα φορά η ασυμμετρία στις ιδιοσυγκρασίες τους αναδύθηκε σε όλη της τη μεγαλοπρέπεια. Τα συναισθήματα του Μιχαλιού για την Αίγλη μεταστράφηκαν όταν υποψιάστηκε εκείνη την πτυχή του χαρακτήρα της που άφηνε χώρο στη φαντασία να δημιουργήσει τη δική της αυτόνομη εκδοχή για τα γεγονότα χωρίς να χρειάζεται τα δεκανίκια ενός αυστηρού ορθολογισμού. Την ίδια ώρα η Αίγλη ένιωθε ντροπή γι αυτήν ακριβώς την πτυχή, προσπαθούσε να την κουκουλώσει, να την κρύψει κάτω από το χαλί, θεωρώντας την όνειδος για το συγκροτημένο ορθολογικό προφίλ που ήθελε να παρουσιάζει). 

Όσο περίμενε την απάντησή του την είχαν ζώσει τα μαύρα φίδια της αμφιβολίας. Είχε σχεδόν μετανιώσει που του εξομολογήθηκε τις υποψίες της. Κι αν την  κατακεραύνωνε ή την περιγελούσε; Δεν ήξερε τι θα την πλήγωνε περισσότερο. Μια οργισμένη διάψευση που θα λοιδορούσε την αχαλίνωτη φαντασία της πώς ξέρει να κατασκευάζει ανυπόστατα σενάρια; Ή μια σαρκαστική αντίδραση που θα την χλεύαζε πως το πέρασμά της από τις θετικές επιστήμες δεν χάραξε το παραμικρό αποτύπωμα πάνω της; Ή μήπως μια περιπαικτική συμβουλή πως καλά θα έκανε ν’ αλλάξει επάγγελμα μια και ποτέ δεν είναι αργά ν’ ασχοληθεί με το πραγματικό της ταλέντο τη σεναριογραφία ή τη μυθιστοριογραφία; Η βεβαιότητα, με την οποία είχε πορευτεί τόσα χρόνια χωρίς αντίλογο, χλόμιασε και ξεθώριασε τώρα που έφτασε στον σωστό αποδέκτη, τον μόνο που ήξερε στα σίγουρα την αλήθεια. Μα η αντίδρασή του έδειχνε πως είχε περάσει με επιτυχία το κρας-τεστ χωρίς επώδυνους κραδασμούς. Σαν να πήρε το πράσινο φως αποφάσισε να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα. Τώρα ακριβώς ήταν η ευκαιρία της να βγάλει στο φως σκέψεις που κρατούσε φυλακισμένες για χρόνια μέσα της. Τώρα ήταν η κατάλληλη ώρα να φωτίσει τα σκοτεινά μονοπάτια του λογισμού της. Μόνο που έπρεπε να χειριστεί πολύ προσεκτικά τις ευαίσθητες ισορροπίες που είχαν διαμορφωθεί. Μια άγαρμπη ή άτσαλη κίνηση θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα το ήρεμο κλίμα. Έριξε άδεια μπας και πιάσει γεμάτα.

-Υπάρχουν πράγματα στη ζωή σου που δεν θα ήταν φρόνιμο να διοχετευθούν μέσα σε ένα μέσο που ελάχιστα φημίζεται για την εχεμύθειά του; (Και μιλάω φυσικά για το διαδίκτυο.)

-Φυσικά και υπάρχουν! Γιατί, στη δική σου ζωή όλα είναι μέσα στην απόλυτη διαφάνεια;
-Θα έλεγα πως...ναι 
-Δεν μπορώ να πιστέψω πως έζησες πενήντα χρόνια χωρίς να αφήσεις πίσω σου γκρίζες σκιές!

-Μου λες πως πρέπει ν’ απολογηθώ γι αυτό;

-Σου λέω πως δεν έζησες!

-Έχεις μια εκπληκτική ικανότητα να ταρακουνάς τις βεβαιότητές μου βάζοντάς με στη γωνιά. Στα δεκαοκτώ μας είχες προμαντέψει για λογαριασμό μου μια ζωή “για τώρα τουλάχιστον”. Τώρα διαγράφεις μονοκοντυλιά τη ζωή μου έτσι όπως την έζησα. Με  δηλητηριάζεις και δεν ξέρω αν το έχεις αυτό το δικαίωμα.

-Είμαστε πάτσι, τότε. Ή μήπως νομίζεις περνάει ανώδυνα μέσα μου η απαξίωση που κάνεις στις επιλογές της ζωής μου; Το ότι δεν μου την πετάς κατάμουτρα –όπως κάνω εγώ- είναι θέμα στιλ κι όχι ουσίας. Ας είναι όμως. Κάτι ήθελες να μάθεις για πράγματα της ζωής μου… ή μου φάνηκε; Εδώ είμαι.  

Όχι, δεν θα το διακινδύνευε. Παρόλο που έδειχνε άνετος εκείνη εξακολουθούσε να φοβάται πως το διαδίκτυο δεν είναι το κατάλληλο μέσο για τέτοιου είδους συζητήσεις. Έπρεπε να βρει έναν πιο ασφαλή τρόπο. Πήρε αποφασιστικά τη χρυσή πένα, που χρησιμοποιούσε σε σπάνιες περιπτώσεις, τη χάιδεψε μηχανικά και καταπιάστηκε να γράψει ένα παραδοσιακό γράμμα από κείνα που η σύγχρονη τεχνολογία έχει εξοβελίσει από τη ζωή μας. Πήρε ένα αρίγωτο λευκό χαρτί, έβαλε από κάτω μια ριγωμένη κόλα αναφοράς σαν οδηγό, έγραψε μονοκοπανιά ό,τι της υπαγόρευε μια φωνή μέσα της, το έκλεισε σ' ένα λευκό φάκελο, έγραψε τη διεύθυνση του  εκδοτικού οίκου, το ταχυδρόμησε συστημένο – να είναι σίγουρη πως θα το ανοίξει εκείνος με τα χέρια του - κι άφησε το χρόνο να δουλέψει για λογαριασμό της ή εναντίον της. 

Γιάννενα 20/06/2000

Παλιέ μου φίλε,

σου γράφω για να εξομολογηθώ σκέψεις που κράτησα αλυσοδεμένες μέσα μου, μην τύχει και δραπετεύσει καμιά  παρά τη θέλησή μου και πάει σε λάθος κατεύθυνση και γίνει το κακό, μέχρι να βρουν τον σωστό αποδέκτη (που δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από σένα.) Είναι πολύ τιμητικό που πρόθυμοποιήθηκες να μου επιτρέψεις ελεύθερη πρόσβαση σε απόρρητα γεγονότα της ζωής σου και θα προσπαθήσω να μην κάνω κατάχρηση αυτής της γενναιοδωρίας. Τέρμα με τα σιβυλλικά όμως. Ας πιάσουμε το νήμα από κει που το αφήσαμε.

Με τη μεταπολίτευση άρχισε αθρόα η επιστροφή φοιτητών που, φορτωμένοι αντιστασιακές περγαμηνές και στεφανωμένοι με το φωτοστέφανο του ήρωα, έρχονταν να ολοκληρώσουν τις σπουδές που είχαν διακόψει βίαια λόγω  αντιδικτατορικής δράσης. Κάποιοι είχαν στρατευτεί πρόωρα, κάποιοι κρύβονταν ως παράνομοι, κάποιοι είχαν περάσει μεγάλο διάστημα στα κρατητήρια… Το  διδακτικό προσωπικό – στο οποίο ανήκα πια κι εγώ- τους αντιμετώπιζε με ολοφάνερη συμπάθεια. Περίμενα να σε δω να εμφανίζεσαι από μέρα σε μέρα με κρυφή χαρά που την νόθευε μια ανομολόγητη αγωνία: πώς έπρεπε να διαχειριστώ την κωμικοτραγική εξέλιξη να έχω κάποια εξουσία πάνω σου; Τι ανατροπή κι αυτή! Να είμαι εγώ υπεύθυνη για την αξιολόγηση και τη βαθμολόγησή σου! 

Εσύ φυσικά δεν εμφανίστηκες ποτέ και ήταν, πίστεψέ με, μια ανακούφιση που είχα  απαλλαγεί  από μια τόσο ανορθόδοξη εξέλιξη. Από  την άλλη όμως τίναζε στον αέρα την ομορφοστημένη θεωρία μου. Άσε που δεν είδα ποτέ το όνομά σου να φιγουράρει στις λίστες των αντιστασιακών ούτε πήρα είδηση κάποια συνέντευξή σου από κείνες που αφθονούσαν στον τύπο. Αν δεν ήσουν στην αντίσταση, τότε που στην ευχή ήσουν κρυμμένος; Μάταια προσπαθούσα να βρω μια ευλογοφανή εξήγηση.

 

Αυτή η δεύτερη “εξαφάνιση” ήταν περισσότερο μυστηριώδης από την πρώτη καθώς το πέπλο μυστηρίου που την κάλυπτε δεν άφηνε ρωγμές. 

Συνεχίζεται...

 Γιούλια Ολόμπλαβα