Οι τράπεζες της Κύπρου βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Λόγω της κρίσης που ξεκίνησε στην Ελλάδα, η Κύπρος, μία από τις 17 ευρωπαϊκές χώρες που χρησιμοποιεί το ευρώ ως νόμισμά, είναι θύμα του φαινομένου του ντόμινο του ευρώ και σύρεται προς τα κάτω από την κρίση του ευρώ.
Από την περασμένη άνοιξη, η Κύπρος, μια μικρή χώρα μόλις ενός εκατομμύριου κατοίκων, άρχισε διαπραγματεύσεις με τα άλλα μέλη της ζώνης του ευρώ για ένα σχέδιο οικονομικής διάσωσης.
Όταν η Ελλάδα κούρεψε το χρέος της κατά 85%, οι κυπριακές τράπεζες υπέστησαν σοβαρές απώλειες. Για να επιβιώσουν, οι κυπριακές τράπεζες χρειάζονται περίπου 17 δισ. ευρώ -ένα τεράστιο ποσό για μια χώρα με ΑΕΠ το 2011, μόλις 19 δισεκατομμύρια ευρώ και συρρίκνωση της οικονομίας.
Όταν η Ελλάδα κούρεψε το χρέος της κατά 85%, οι κυπριακές τράπεζες υπέστησαν σοβαρές απώλειες. Για να επιβιώσουν, οι κυπριακές τράπεζες χρειάζονται περίπου 17 δισ. ευρώ -ένα τεράστιο ποσό για μια χώρα με ΑΕΠ το 2011, μόλις 19 δισεκατομμύρια ευρώ και συρρίκνωση της οικονομίας.
Η τύχη της Κύπρου, όμως, είναι η φυσική της θέση. Είναι το ανατολικότερο νησί της Μεσόγειου και τεράστιας στρατηγικής σημασίας. Η Κύπρος είναι σαν ένα τεράστιο αεροπλανοφόρο που βρίσκεται μπροστά από την Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Επιπλέον, τεράστια υπεράκτια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου ανακαλύφθηκαν στα κυπριακά χωρικά ύδατα.
Η Κύπρος είναι επίσης ο τόπος όπου η Αραβική Άνοιξη συναντά τη κρίση του ευρώ. Το συριακό λιμάνι Ταρτούς φιλοξενεί τη μόνη ρωσική ναυτική βάση στην Μεσόγειο. Η επικείμενη πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία ανάγκαζει τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να αναζητήσει μια εναλλακτική λύση για το Ταρτούς -αφήνοντάς τον με μια και μόνο επιλογή: την Κύπρο.
Πολιτικά και οικονομικά, η Ρωσία και η Κύπρος είναι ήδη στενά συνδεδεμένες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας είναι ο ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κύπρος. Συνάντησε τη σύζυγό του κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Ρωσική Ακαδημία των Επιστημών στη Μόσχα τη δεκαετία του 1960. Όταν η Ρωσία έγινε «καπιταλιστική», οι δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών έγιναν ακόμα πιο κοντά. Χιλιάδες πλούσιοι Ρώσοι τοποθέτησαν το «μαύρο χρήμα» τους στις κυπριακές τράπεζες. Παρόλο που η Κύπρος εντάχθηκε στη ζώνη του ευρώ το 2008, οι τράπεζες της δεν έχουν σχεδόν κανένα πελάτη από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με εξαίρεση την Ελλάδα, με την οποία οι Κύπριοι μοιράζονται την γλώσσα και στενούς πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς. Οι κυπριακές τράπεζες ανταποκρίνονται σχεδόν αποκλειστικά στους Ρώσους ολιγάρχες, ως εκ τούτου ο κύριος ξένος επενδυτής της μικρής Κύπρου είναι η Ρωσία.
Το Νοέμβριο του 2011, η Κύπρος διασωθηκε με δάνειο 2,5 δις.ευρώ από τη Ρωσία. Τον Ιούνιο 2011, η Κύπρος στράφηκε προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ζητώντας επείγουσα βοήθεια από τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά, σε αντάλλαγμα, η ΕΕ, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ –η λεγόμενη Τρόικα- ζήτησαν από τη Κύπρο να μεταρρυθμίσει την οικονομία της. Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με αυτές τις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», όπως η ιδιωτικοποίηση των δημοσίων επιχειρήσεων και η μείωση των μισθών, κράτησαν σχεδόν οκτώ μήνες.
Δεν έχει επιτευχθεί καμία συμφωνία μεταξύ των κομμουνιστών στην εξουσία που αρνούνται να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται από την τρόικα, και τη Γερμανία, κύριος πιστωτής της Ευρωζώνης. Το επόμενο φθινόπωρο, θα διεξαχθούν γενικές εκλογές στη Γερμανία. Με ένα εκλογικό σώμα που έχει κουραστεί από το να διασώσει τις τράπεζες και τις κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας για να σωθεί το ευρώ, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είναι απρόθυμη να βοηθήσει τη Κύπρο.
Τον Νοέμβριο, μια έκθεση του Bundesnachrichtendienst (BND), του γερμανικού ισοδύναμου της CIA, έκανε τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα για την Μέρκελ. Η έκθεση αναφέρει ότι το σχέδιο διάσωσης της Κύπρου θα χρησιμοποιούσε τα χρήματα των Γερμανών φορολογουμένων για να περισώσουν τα κεφάλαια των πλούσιων Ρώσων, οι οποίοι έχουν καταθέσει έως 26 δισ. ευρώ σε «μαύρο χρήμα» σε κυπριακές τράπεζες, οι οποίες είναι τώρα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Το BND κατηγορεί τη Κύπρο ότι δημιουργεί ένα γόνιμο έδαφος για το ξέπλυμα του ρωσικού χρήματος, μια κατηγορία που επιδεινώνεται από την ευκολία με την οποία οι Ρώσοι ολιγάρχες μπορούν να αποκτήσουν την κυπριακή υπηκοότητα και ως εκ τούτου να έχουν αυτόματη πρόσβαση σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το BND έδειξε ότι 80 ολιγάρχες κατάφεραν να κερδίσουν πρόσβαση στην Ευρώπη μέσω της Κύπρου.
Το ίδιο ισχύει και για το Ισραήλ. Το εβραϊκό κράτος και η Κύπρος ενισχύουν τους δεσμούς τους. Το Ισραήλ επιδιώκει να συνεργαστεί με Κύπρο για την εξερεύνηση και εξόρυξη του εθνικού φυσικού αερίου. Η Κυπρο-ισραηλινή προσέγγιση έχει εξοργίσει ήδη την Τουρκία, η οποία προσπαθεί να εκφοβίσει τη Λευκωσία και την Ιερουσαλήμ.
Το Ισραήλ συνεργάζεται επίσης με τη Κύπρο στο σχέδιο EurAsia Interconnector. Πρόκειται για ένα υποθαλάσσιο καλώδιο που θα συνδέσει το Ισραήλ με τη Κύπρο. Η σύνδεση των 286 χιλιομέτρων θα είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο υποβρύχια σύνδεση υπό τη μορφή καλωδίου τροφοδώτησης.
Εάν η Ευρώπη δεν θα καταφέρει να σώσει τη Κύπρο, υπάρχουν τουλάχιστον δύο χώρες, η Ρωσία και το Ισραήλ, για τις οποίες είναι λογικό, με πολιτικό, οικονομικό και στρατηγικό τρόπο, να βοηθηθούν τη Κύπρο.
Πράγματι, αν η νομισματική ένωση μεταξύ διαφορετικών εθνών δεν έχει το παραμικρό νόημα, μια νομισματική ένωση μεταξύ του κυπριακού νομίσματος και του ισραηλινού σέκελ θα είχε περισσότερο νόημα από το υφιστάμενο νομισματικό γάμο με την Ευρώπη.
Amos Lerah – JSSNews
http://infognomonpolitics.blogspot.gr
