Η Λογοτεχνική μας γωνιά

Από τον Ευβοϊκό στο Αιγαίο...το Δρακόσπιτο

της Ρένας Ραψομανίκη

ο ομαδικός ύπνος στο καταφύγιο δεν είναι δα και συγκρίσιμος με εκείνον σε πεντάστερο ξενοδοχείο, μα όταν ξυπνάω, από το πρωινό φως που μπαίνει ανεμπόδιστο από τη τζαμαρία και από τη φασαρία που κάνουν όσοι έχουν ήδη σηκωθεί, νιώθω να  τον έχω χορτάσει. Μα κι αν υπάρχει  κάτι κοιμισμένο  ακόμα επάνω μου, ξυπνάει στην επαφή με το κρύο νερό που  ρίχνω άφθονο στο πρόσωπο στην εξωτερική βρύση.  Τσάι του βουνού, βουτήματα, φρούτα, ξηροί καρποί για πρωινό - τα απαραίτητα καύσιμα που  μας δίνουν θερμίδες, ενέργεια, αντοχές. Η αντίστροφη πορεία αρχίζει. Μαζεύουμε  τα μπαγκάζια, καθαρίζουμε τα ίχνη της διανυκτέρευσης - η επόμενη ομάδα να  βρει το καταφύγιο κατοικήσιμο - και  κατηφορίζουμε προς το λεωφορείο που περιμένει υπομονετικά. Στην κατασκήνωση η διαδικασία αποκατάστασης του χώρου έχει προχωρήσει. Το πολύχρωμο λιβάδι έχει πρασινίσει ξανά.

Τις πρόσεξα, λουσμένες στο πρωινό φως, αριστερά από το λεωφορείο κι ήταν σαν αποκάλυψη. Το προηγούμενο βράδυ - θες το λιγοστό φως, θες η κούραση, θες η βιασύνη - είχαν περάσει απαρατήρητες. Μια συστάδα από υπέργηρες αγριοκαστανιές, παράρτημα προφανώς του καστανόλογγου, που απλώνεται ως εκεί που φτάνει το μάτι στα δεξιά.   Μερικά κλαδιά είχαν προλάβει να πετάξουν  φρέσκα πράσινα φύλλα, τα περισσότερα  γυμνά ακόμα. Είδα κάτι υποβλητικό στη στάση τους, κι αμέσως απόρησα με τον εαυτό μου. Τι ιδέα κι αυτή!  Η στάση ενός δέντρου! Τα δέντρα είναι καταδικασμένα σε όρθια ακινησία!  Ο νους  πλημμύρισε λογοτεχνία: Μυριβήλης και η «δασκάλα με τα χρυσά μάτια». Ο νεαρός πρωταγωνιστής είναι καθηλωμένος στο   κρεβάτι του νοσοκομείου, φασκιωμένος με επιδέσμους στην θέση των ποδιών που σακατεύτηκαν στον πόλεμο. Ευαισθητοποιημένος από την οριστική  ακινησία που του μέλλεται,  οδηγείται σε πικρούς συνειρμούς για την μοίρα που θα μοιραστεί από δω και πέρα με τα δέντρα. Μια μοίρα ακατανόητη για κείνον, αυτονόητη για κείνα, εξ ίσου αντιφατική, ωστόσο. Δέντρα θεόρατα, αιωνόβια, ρωμαλέα,  προσωποποίηση της υγείας και της δύναμης και να είναι καταδικασμένα να στέκονται ακίνητα στο ίδιο μέρος, μήνες, χρόνια, αιώνες κάποτε! Είναι για λύπηση, πιο ταπεινά κι από ένα τιποτένιο μαμουνάκι!

Τούτα τα δέντρα μπροστά μου, είχαν μια κίνηση προς το νοτιά, λες και έκαναν μια απελπισμένη προσπάθεια από κάτι να ξεφύγουν, λες και  κάποιος φοβερός διώκτης έτρεχε πίσω τους  κι εκείνα, πάνω στον πανικό, λησμονούσαν τη μοίρα τους κι επιχειρούσαν την υπέρβαση. Τα γυμνά κλαδιά έμοιαζαν πλοκάμια που απλώνονται να εκτιναχθούν μπροστά αγνοώντας τις στριφογυριστές ρίζες που πακτώνουν το δέντρο μέσα στην γη. 
Εικόνα ονειρική! 
Λες και δεν ήξερα την εξήγηση! 
Βοριάδες, που πνέουν στην περιοχή  συχνοί και σφοδροί, τα βομβαρδίζουν από τότε που ήταν νεαρά δενδρύλλια. Είναι λογικό να έχουν πάρει αυτή την κλίση. 
Μα σήμερα, με μια άπνοια - δώρο  των δυνάμεων της φύσης  για μας τους επισκέπτες - ο ορθολογισμός παραμερίζει,  να δώσει χώρο  στο όνειρο. 

-Θα μου τις φωτογραφίσεις; 

Πήρε πολλές φωτογραφίες, να με ευχαριστήσει. Δεν αποτυπώθηκε η εικόνα που εγώ είχα δει. Ο  φωτογράφος αποτυπώνει το θέμα με τον μοναδικό τρόπο που το βλέπει εκείνος.

Σακίδια στους ώμους, μπαστούνια, καπέλα, μακρυμάνικα πουκάμισα, αντηλιακή κρέμα - ο ήλιος σήμερα δεν αστειεύεται και πρέπει να έχουμε το νου μας. Αφετηρία το καταφύγιο. Η ανάβαση θα κρατήσει μια ώρα. Μα τι ανάβαση! Η κόντρα μεγάλη, η ανηφοριά απότομη – είμαστε κοντά στη κορυφή. Το έδαφος πετρώδες. Βουνά διαμελισμένα σε ογκόλιθους,  ογκόλιθοι διαμελισμένοι σε βράχια, βράχια διαμελισμένα σε πλάκες, πλάκες διαμελισμένες σε  πέτρες. 

Προσπερνάμε πλήθος από υποβλητικούς, σχιστολιθικής σύστασης, γκρίζους βράχους σε ποικιλία σχημάτων και σχηματισμών που δίνουν χώρο στη φαντασία  να οργιάσει. Να ένας που μοιάζει  ιπτάμενος δίσκος προσγειωμένος  μαλακά στο έδαφος! Στα ριζά του αρχίζει η πετρόχτιστη περίφραξη. Περνάμε το άνοιγμα που χρησιμεύει για πόρτα και συναντάμε το εκκλησάκι του προφήτη Ηλία - οι θρησκείες αλληλεπικαλύπτονται. Σύντομο προσκύνημα στον περιορισμένο, σκοτεινό, υγρό, δροσερό χώρο. 

Είμαστε σε απόσταση αναπνοής από τον στόχο, τα 1400 μ., την κορυφή της Όχης, το Δρακόσπιτο.  

Επιβλητικό και υποβλητικό!

Μας καθηλώνει κι ας το ’χουμε δει ξανά και ξανά!
Κάθε φορά κάτι καινούργιο υπάρχει να παρατηρήσουμε.

Χαζεύουμε τις τεράστιες πέτρες που οικοδομούν ένα τυπικό δείγμα μεγαλιθικής αρχιτεκτονικής προελληνικής περιόδου. Στο άνοιγμα της πόρτας γίνεται εμφανές το πάχος  της τοιχοποιίας  που ξεπερνάει το ένα μέτρο. Οι παραλληλεπίπεδες πλάκες έχουν τοποθετηθεί επάλληλα ώστε να δημιουργήσουν τη στέγη που όμως δεν άντεξε το πέρασμα των αιώνων και έχει καταρρεύσει  στο κέντρο. Από το άνοιγμα που δημιουργήθηκε  ορμάει το φως που σε διαφορετική περίπτωση θα είχε κλειστεί ερμητικά απ’ έξω. Μετά τον θαυμασμό ακολουθούν τα αναπάντητα ερωτηματικά και οι εύλογες εικασίες. Ποιος συνδυασμός τέχνης και τεχνικής καταφέρνει να αντιμετωπίζει τα  στατικά προβλήματα που συνεπάγεται η χρήση τέτοιων τεράστιων λίθων; Πόση ακρίβεια στην κατασκευή μπορούσε να επιτευχθεί με τα περιορισμένα τεχνικά μέσα της εποχής; Τι σκοπό  εξυπηρετούσε ένα τέτοιο οίκημα; Η επικρατέστερη εκδοχή  το θέλει αρχαίο ιερό του Ηρακλή, προστάτη των λατόμων. Εκεί ψηλά που ήταν χτισμένο μπορούσαν, σηκώνοντας τα μάτια, να το ατενίζουν  και να παίρνουν κουράγιο για να συνεχίζουν τη σκληρή δουλειά. Θα μπορούσε όμως εξ ίσου καλά να είναι φρυκτωρία ή κατάλυμα της ρωμαϊκής φρουράς των λατομείων. Η λαϊκή παράδοση βέβαια δεν δίστασε να το συνδέσει με δράκους – ήταν οι μόνοι που  θα μπορούσαν να κουβαλήσουν   πέτρες-γίγαντες – κι έπλασε δροσερές ιστορίες για έρωτες, ζήλιες και ανταγωνισμούς. Το περιεργαζόμαστε από έξω και από μέσα, το φωτογραφίζουμε, ανταλλάσσουμε απόψεις… Στον περίβολο θα ποζάρουμε για την ομαδική φωτογραφία που θα δημοσιευτεί  στις τοπικές εφημερίδες.

Είμαστε έτοιμοι να πάρουμε το μονοπάτι της καθόδου, από την άλλη πλευρά του βουνού. Έτσι ενώ ξεκινήσαμε από το Νότιο Ευβοϊκό θα καταλήξουμε στο Αιγαίο. Μέσα στο Σαββατοκύριακο θα έχουμε διασχίσει την Εύβοια κάθετα στον κατά μήκος άξονά της. Κατεβαίνουμε τρέχοντας σαν κατσίκια. Η κατάβαση δεν κουράζει καρδιά και πνευμόνια, καταπονεί όμως γάμπες και τετρακέφαλους, φθείροντας τα αμορτισέρ των γονάτων καθώς πρέπει να ελέγχουμε συνεχώς το φρενάρισμα. Ειδικά  σήμερα που οι σάρες γλιστρούν. Σε αρκετά ανήλιαγα σημεία  οι πρόσφατες νεροποντές έχουν αφήσει τα ίχνη τους και οι πέτρες δεν έχουν ακόμα στεγνώσει.

 Μπροστά μας το Αιγαίο στραφταλίζει εκτυφλωτικό, ο χθεσινός Ευβοϊκός θυμίζει, μπροστά του, φτωχό συγγενή.

Συνεχίζεται...

Ανάρτηση Από  Γιούλια Ολόμπλαβα