7.6.10

Το μεγάλο κόλπο με τα ορθοπεδικά

Αύξηση πάνω από 70% μέσα σε τέσσερα χρόνια εμφανίζουν οι δαπάνες του ΕΣΥ για τα υλικά

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάρθα Καϊτανίδη

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Δευτέρα 7 Ιουνίου 2010

Μαύρη τρύπα δισεκατομμυρίων ευρώπροκαλούν οι υπερτιμολογήσεις στις προμήθειες του ΕΣΥ, με τα ορθοπεδικά υλικά να αποτελούν το φιλέτο. 
Ενδεικτικό είναι ότι μέσα σε μόλις μία τετραετία αυξήθηκαν κατά 71,5% οι δαπάνες για την προμήθεια των συγκεκριμένων υλικών, χωρίς ωστόσο να καταγράφεται αντίστοιχη αύξηση του όγκου των ασθενών. Και το παράδοξο είναι πως οι τσουχτερές τιμές έχουν τη σφραγίδα του νόμου... Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο «Σπατάλες στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας», μόνο 12 νοσοκομεία της Αττικής- από τα συνολικά 132 σε όλη τη χώρα- δαπάνησαν το 2008 για ορθοπεδικά υλικά 86,5 εκατομμύρια ευρώ. Τρία χρόνια πριν, οι αντίστοιχες δαπάνες δεν ξεπερνούσαν τα 50,5 εκατομμύρια ευρώ. ...

Ειδικότερα, οι ερευνητές μελέτησαν τα εξοδολόγια των νοσοκομείων από το 2005 έως το 2008 και διαπίστωσαν πως κατά το συγκεκριμένο διάστημα οι δαπάνες για ορθοπεδικά υλικά αυξήθηκαν κατά 71,5%- ποσοστό που δείχνει πως τα ορθοπεδικά υλικά βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της λίστας εκείνων των υλικών που χρυσοπληρώνει το ΕΣΥ.

Είναι ενδεικτικό πως κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, η αντίστοιχη αύξηση για το φαρμακευτικό υλικό δεν ξεπέρασε το 46,81% και για το υγειονομικό υλικό το 31,11%.

Και παρόλο που θα περίμενε κανείς πως στις αγορές ορθοπεδικού υλικού «πρωταθλητής» θα ήταν το νοσοκομείο ΚΑΤ, οι μεγαλύτερες αυξήσεις δαπανών μέσα σε μία τετραετία εντοπίστηκαν στον «Ευαγγελισμό» (136,9%) και στο ογκολογικό νοσοκομείο «Αγιος Σάββας» (127,5%).

Ομως όπως παρατηρούν οι συντάκτες της ίδιας μελέτης- με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής και πρόεδρο του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) κ. Γιάννη Τούντα και συνυπογράφοντες την επίκουρη καθηγήτρια Οικονομικών της Υγείας κ. Μαίρη Γείτονα, τον λέκτορα και νέο πρόεδρο του ταμείου των ασφαλισμένων του Δημοσίου κ. Κυριάκο Σουλιώτη και τη διδάκτορα Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας κ. Ολγα Σίσκου- δεν παρατηρείται αντίστοιχη αύξηση στα περιστατικά που δέχτηκαν τα συγκεκριμένα νοσοκομεία.

Αφετέρου, όπως τονίζουν οι ερευνητές, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα δεν αναμένεται ραγδαία αλλαγή του είδους των περιστατικών που αντιμετωπίστηκαν στα νοσοκομεία, μεταβολή που θα μπορούσε να δικαιολογήσει ενδεχομένως τα υπέρογκα έξοδα για ορθοπεδικά υλικά- τα οποία μάλιστα αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο.

ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΞΟ...
Η αύξηση στις προμήθειες χειρουργικών υλικών δεν αντιστοιχεί σε ανάλογη αύξηση των περιστατικών

Εως € 2.000 η μίζα για κάθε χειρουργείο

ΕΝΑΣ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ μπορεί να βγάλει έξτρα από κάθε χειρουργείο 1.000- 2.000 ευρώ, ως μίζα από τον προμηθευτή για τα υλικά που χρησιμοποίησε. Οσο αυξάνεται το κόστος των υλικών τόσο αυξάνεται και η μίζα- παραδείγματος χάριν, τα μοσχεύματα για τη σπονδυλική στήλη αγγίζουν τις 30.000 ευρώ ακόμη και τις 70.000 ευρώ. Από αυτά ο ορθοπεδικός λαμβάνει έως και το 10% από τον προμηθευτή ως κίνητρο για να συνεχίσει να εμπιστεύεται τα υλικά της συγκεκριμένης εταιρείας.

Υστερα από αυτά κάθε άλλο παρά έκπληξη προκαλεί το γεγονός πως η ολική αρθροπλαστική ισχίου στο Νοσοκομείο Χαλκίδας στοιχίζει 1.450 ευρώ ενώ στο Νοσοκομείο Καρδίτσας 2.562 ευρώ. Πόσο κοστίζει το αντίστοιχο υλικό σε άλλες χώρες της Ε.Ε. είναι ένα ερώτημα που παραμένει- ακόμη- αναπάντητο. Ωστόσο στα άμεσα σχέδια της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας είναι να συμπεριληφθούν στο Παρατηρητήριο Τιμών και οι τιμές που ισχύουν στο εξωτερικό.

Η κυβέρνηση φαίνεται πως έχει ανοίξει πόλεμο με στόχο να ελεγχθούν οι δαπάνες του ΕΣΥ- αυστηρές είναι οι οδηγίες προς τους διοικητές σε ό,τι αφορά τον τρόπο που διεξάγονται από τις αρχές του μήνα οι προμήθειες υλικών, με στόχο να μπει φρένο στο πάρτι υπερτιμολογήσεων. Οι τιμές των υλικών δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τις αντίστοιχες ανώτατες- όπως αυτές έχουν οριστεί από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας. Επίσης, από τους προμηθευτές θα ζητείται και επιπλέον έκπτωση 10%, όπως προβλέπεται από σχετική εγκύκλιο.


Το κράτος εγγυάται... τις φουσκωμένες τιμές

ΤΑ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΑ υλικά ανήκουν στην κατηγορία των «μη συγκρίσιμων» υλικών και άρα εξαιρούνται από τη διαδικασία διαγωνισμών. Ετσι, τα συναρμόδια υπουργεία Υγείας, Οικονομικών, Οικονομίας και Εργασίας έχουν καθορίσει τις ανώτατες τιμές αυτών, βάσει των οποίων τα νοσοκομεία μπορούν να τα παραγγέλλουν απευθείας.

Τα παραδείγματα που δείχνουν πως το ΕΣΥ πληρώνει ακριβά τα ορθοπεδικά υλικά είναι πολλά- αρκεί κανείς να ανατρέξει στο Παρατηρητήριο Τιμών που έχει αναρτήσει πρόσφατα η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (βάσει των χαμηλότερων τιμών που ισχύουν στη χώρα μας) και να συγκρίνει τις τιμές με αυτές του τιμοκαταλόγου των «μη συγκρίσιμων» υλικών που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ του 2005. Ετσι, η τιμή για ειδικό υλικό που χρησιμοποιείται για την ολική αρθροπλαστική ώμου δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 3.392 ευρώ σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών, παρ΄ όλ΄ αυτά τα δημόσια νοσοκομεία μπορούν να προμηθεύονται το ίδιο υλικό κατά 850 ευρώ ακριβότερα- και μάλιστα με τη βούλα του νόμου.

Οσο και αν ακούγεται παράδοξο η ακριβότερη τιμή είναι πιο δελεαστική (!) εάν κανείς συνυπολογίσει πως με αυτό τον τρόπο μεγαλώνει και το περιθώριο της μίζας...

Το... μυστικό των υπερτιμολογήσεων δεν είναι εν τέλει τόσο καλά κρυμμένο, αφού αρκεί κανείς να ανατρέξει στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως για να εντοπίσει τα σχετικά ΦΕΚ και τροπολογίες. Είναι ωστόσο καλά συγκαλυμμένο, αφού οι ανώτατες- και φουσκωμένες- τιμές ορίστηκαν με διακηρυγμένο στόχο τη συγκράτηση των νοσοκομειακών δαπανών αλλά και τη διευκόλυνση των γιατρών που αντιμετωπίζουν επείγοντα περιστατικά.

Η ιστορία αρχίζει το 2001, όταν υπό τις πιέσεις των γιατρών, με την επίκληση του επείγοντος αλλά και με αφορμή τα αυξημένα νοσοκομειακά έξοδα, ο νομοθέτης όρισε πως «για πρόσθετα ιατρικά υλικά, μη συγκρίσιμα μεταξύ τους, τα νοσοκομεία δύνανται να τα προμηθεύονται χωρίς διαγωνισμό».

Ακολούθησε η έκδοση εγκυκλίου που περιελάμβανε έναν σχετικό κατάλογο υλικών, τα οποία μπορούσαν να παραγγέλλουν οι γιατροί χωρίς διαγωνισμό. Ασφαλιστική δικλίδα υποτίθεται πως ήταν ο ορισμός των ανώτατων τιμών των υλικών- δηλαδή ο τιμοκατάλογος βάσει του οποίου οι προμηθευτές δεν μπορούν να πωλούν ακριβότερα τα υλικά από εκείνες τις τιμές που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στα χρόνια που μεσολάβησαν ακολουθούν και νέα ΦΕΚ που όριζαν ανώτατες τιμές για νέα υλικά που στο μεταξύ είχαν βγει στην αγορά ή για άλλα που ήδη συμπεριλαμβάνονταν στον ήδη υπάρχοντα κατάλογο, ενώ υπογράφονται υπουργικές αποφάσεις βάσει των οποίων στα «μη συγκρίσιμα» υλικά προστίθενται και άλλα, μεταξύ των οποίων φίλτρα τεχνητού νεφρού και αιμοκάθαρσης, καρδιολογικά και αιμοδυναμικά υλικά, βηματοδότες- απινιδωτές, ηλεκτρόδια αλλά και υλικά γναθοπροσωπικής χειρουργικής.

Το μεγάλο φαγοπότι στα δημόσια νοσοκομεία αρχίζει: τα πορίσματα των ελέγχων του Σώματος Επιθεωρητών Υγείας και Πρόνοιας δείχνουν υπερτιμολογήσεις και υπέρογκες καταναλώσεις, δεν λαμβάνεται ωστόσο κανένα σχετικό μέτρο που να βάζει φρένο... Η καταδίκη
Το 2007 το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καταδικάζει τη χώρα μας. Το ελληνικό κράτος δεν προσέρχεται στο Λουξεμβούργο για να υπερασπιστεί σχετικούς νόμους και υπουργικές αποφάσεις που έχουν υπογραφεί την τελευταία δεκαετία. Το ΔΕΚ διαπιστώνει ότι «η Ελληνική Δημοκρατία δεν αμφισβητεί ότι η ρύθμιση αυτή (το άρθρο 7.2 του Ν. 2955/2001) αποτελεί παρέκκλιση από την υποχρέωση οργάνωσης διαδικασίας διαγωνισμών».

Παρ΄ όλ΄ αυτά, μία δεκαετία μετά, τα ορθοπεδικά υλικά να αποτελούν ανοιχτή πληγή για τα ταμεία των δημόσιων νοσοκομείων. 
tanea-online