9.10.09

Αρχαιοελληνικός ναός της Αφροδίτης στο κέντρο της Θεσσαλονίκης



Η περιοχή που τώρα πια ονομάζεται Διοικητήριο ήταν γνωστή στους ρωμαϊκούς χρόνους της πόλης ως περιοχή των ιερών, αφού εκεί ήταν συγκεντρωμένοι οι περισσότεροι ναοί αφιερωμένοι σε θεούς αλλά και σε αυτοκράτορες

Της Στελίνας Μαργαριτίδου
“Η αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική αξία του είναι μεγάλη και μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη ειδικά εάν σκεφτεί κάποιος ότι τα μέχρι τώρα ευρήματα αποτελούν μόνο το ένα τρίτο των ευρημάτων που μπορεί να προκύψουν από την ανασκαφή”, δηλώνει στη "Θ" ο αρχαιολόγος Γιώργος Καραδέδος.
Ο υπόλοιπος ναός συνεχίζει δυτικά κάτω από το οδόστρωμα της οδού Διοικητηρίου και της πλατείας Αντιγονιδών, όπου σήμερα παρκάρουν παράνομα αυτοκίνητα, περιοχή η οποία δεν διαταράχθηκε ποτέ από ανοικοδόμηση, γεγονός που δημιουργεί τη βεβαιότητα ότι το νέο ανασκαφικό υλικό που θα προκύψει θα είναι πλουσιότερο από αυτό που ήδη έχει αποκαλυφθεί.
Τα ερείπια ενός αρχαιοελληνικού ναού αφιερωμένου στη θεά Αφροδίτη βρίσκονται κάτω από την πλατεία Αντιγονιδών, συγκεκριμένα σε ένα οικόπεδο που είχε ανασκαφεί το 2000. Πρόκειται για εύρημα μοναδικό στο είδος του, καθώς ο ναός της Αφροδίτης είναι το μοναδικό μέχρι σήμερα εύρημα στη Θεσσαλονίκη που ανήκει σε αυτήν την περίοδο.
Πώς όμως βρέθηκε ο “περιφερόμενος ναός” εκεί και με ποιον τρόπο θα συνεχιστούν οι ανασκαφές; Όπως εξηγεί στη “Θ” ο αρχαιολόγος Γιώργος Καραδέδος, μεγάλο μέρος του ναού, που σε ύψος φτάνει τα επτά μέτρα και σε πλάτος ξεπερνά τα 13, ανασκάφτηκε το 2000 και με τις προσπάθειες αρχαιολόγων της 16ης Εφορείας Αρχαιοτήτων και των υπευθύνων του Αρχαιολογικού Μουσείου εκτίθεται στο μουσείο της πόλης. Υπάρχουν όμως πολύ περισσότερα ευρήματα, τα οποία περιμένουν να βγουν στο φως. “Το εγχείρημα είναι εύκολο σχετικά, αφού ο υπόλοιπος ναός συνεχίζει κάτω από τμήμα της οδού Διοικητηρίου και της πλατείας Αντιγονιδών, όπου σήμερα παρκάρουν παράνομα αυτοκίνητα”, λέει ο κ. Καραδέδος. Ο ίδιος περιγράφει στη “Θ” το πολυτάραχο ταξίδι του ναού της Αφροδίτης και τα σχέδια πουυπάρχουν για την ανάδειξη του χώρου της Αντιγονιδών, στον οποίο οραματίζεται να επιστρέψει ο αρχαιοελληνικός ναός!

Η παρέμβαση του ΚΑΣ για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου Το 2000, με την ευκαιρία της κατεδάφισης της διώροφης οικοδομής στο συγκεκριμένο οικόπεδο, που βρίσκεται στην πλατεία Αντιγονιδών, πραγματοποιήθηκε ανασκαφή από την αρχαιολόγο Α. Τασιά, η οποία ξανάφερε στο φως την κρυμμένη πλούσια ιστορία της πόλης. Αποκαλύφθηκε τότε το ανατολικό τμήμα της κρηπίδας του ναού, αγάλματα των ρωμαϊκών χρόνων και πλήθος θραυσμάτων αρχιτεκτονικών μελών, πολλά από τα οποία συνανήκουν με τα ήδη γνωστά, τα οποία φυλάσσονταν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
“Ο υπόλοιπος ναός συνεχίζει δυτικά κάτω από το οδόστρωμα της οδού Διοικητηρίου και της πλατείας Αντιγονιδών, όπου σήμερα παρκάρουν παράνομα αυτοκίνητα, περιοχή η οποία δεν διαταράχθηκε ποτέ από ανοικοδόμηση, γεγονός που δημιουργεί τη βεβαιότητα ότι το νέο ανασκαφικό υλικό που θα προκύψει θα είναι πλουσιότερο από αυτό που ήδη έχει αποκαλυφθεί”.
Μέρος του οικοπέδου στο οποίο εντοπίζονται τα ερείπια του ναού έχει ανασκαφεί, όμως, όπως εξηγεί ο κ Καραδέδος, “θα πρέπει ακόμη να ανασκαφεί σημαντικό τμήμα της οδού Διοικητηρίου και του υπόλοιπου οικοπέδου. Έτσι αρχικά αποφασίστηκε να μεταφερθούν τα πρώτα ευρήματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα. Η λύση αυτή βέβαια κρίθηκε προσωρινή, αφού η καλύτερη λύση για την ανάδειξη του ναού είναι να τοποθετηθεί στο φυσικό του χώρο”. Η αρχική απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, λίγο μετά την ανασκαφή του μνημείου, ήταν να απαλλοτριωθεί το οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται και να προχωρήσει η ανάδειξή του. Αργότερα η απόφαση αυτή αναθεωρήθηκε και αποφασίστηκε να διατηρηθούν κάποια ευρήματα στο υπόγειο τής υπό ανέγερση πολυκατοικίας. Ο σχετικός φάκελος με τη μελέτη για την ανέγερση της πολυκατοικίας υποβλήθηκε πάλι στο ΚΑΣ με τη θετική εισήγηση της αρμόδιας εφορείας. Ωστόσο και η νέα γνωμοδότηση τάχθηκε υπέρ της απαλλοτρίωσης και της προσπάθειας εφαρμογής της ανωτέρω.. Διαβάστε όλο το κείμενο εδώ...