13.10.09

Ημερομηνία Δημοσίευσης: 12 Οκτωβρίου 2009
Συντάκτης: Βασίλης Μούτσιος
Θεματική κατηγορία: ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μεγάλα όνειρα και φιλοδοξίες για το μέλλον του νησιού μας, προκάλεσε, προ ημερών η θεμελίωση του κτηρίου που θα στεγάσει τα δυο τμήματα του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, και η οποία φέρνει, όπως όλα δείχνουν, άλλον “αέρα” σε εκπαιδευτικό, πολιτιστικό και οικονομικό επίπεδο.
Η απόφαση, όμως, για τη δημιουργία σχολής ΑΕΙ, και συγκεκριμένα τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών, πιθανόν, με υγειονομική ή ψυχοκοινωνική κατεύθυνση, σίγουρα ανοίγει νέους ορίζοντες και συμβάλλει στη δημιουργία εκείνων των προοπτικών που θα προσφέρουν τα μέγιστα στον τόπο μας.
Η συνεργασία της 6ης Υγειονομικής Περιφέρειας με το Πανεπιστήμιο Πατρών, και συγκεκριμένα των προσπαθειών και των επαφών που είχε ο κ. Καψαμπέλης με τον Πρύτανη και Αντιπρύτανη του Εκπαιδευτικού Ιδρύματος, στα πλαίσια του σχεδιασμού για την παροχή υπηρεσιών πανεπιστημιακού, πλέον, επιπέδου στη Ζάκυνθο, είχε ως αποτέλεσμα την κατάρτιση και υπογραφή σχετικού μνημονίου -με ημερομηνία 28 Σεπτεμβρίου 2009- με στόχο, αφενός την ίδρυση τμήματος με την ανωτέρω επιστημονική κατάρτιση, και αφετέρου ενός ειδικού ερευνητικού Κέντρου, αξιοποιώντας, έτσι, τις εγκαταστάσεις του παλιού νοσοκομείου. Μάλιστα, δέσμευση, σύμφωνα με κύκλους του Πανεπιστημίου Πατρών είναι η πραγματοποίηση του όλου εγχειρήματος μέσα σε ένα χρόνο.
Θυμίζουμε, ότι πρόσφατα, είχε προηγηθεί επίσκεψη στο νησί μας, του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών, Σταύρου Κουμπιά, και του Αντιπρύτανη, Δημήτρη Δουγένη, οι οποίοι φιλοξενήθηκαν και ξεναγήθηκαν σε όλες τις υποδομές του νησιού μας, από τον αναπληρωτή Διοικητή της 6ης Υγειονομικής Περιφέρειας, Παύλο Καψαμπέλη, και οι οποίες ήταν καθοριστικής σημασίας για την τελική θετική απόφαση εκ μέρους του Πανεπιστημίου. Οι προαναφερόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά το παλιό και το νέο Νοσοκομείο, το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, τον ΟΔΑΖ, το λιμάνι, τις εγκαταστάσεις του ΚΤΕΛ, τις ανεγειρόμενες εγκαταστάσεις του ΤΕΙ καθώς και το νέο Αεροδρόμιο, στοιχεία που αξιολόγησαν θετικά και επαρκη για αυτό το εγχείρημα.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε τον κ. Καψαμπέλη, ούτε επιβεβαίωσε, ούτε όμως, και διέψευσε το γεγονός δηλώνοντας, παράλληλα, πως τις επόμενες μέρες θα παραχωρήσει σχετική συνέντευξη τύπου όπου θα αναφερθεί στο εν λόγω θέμα. Από το γεγονός αυτό και μόνο θεωρείται βέβαιο ότι το μνημόνιο έχει συνταχθεί και υπογραφεί πριν τις εκλογές ενώ δεν υπάρχει αμφισβήτηση ότι μια τέτοια πρωτοβουλία σαφώς και είναι προς όφελος της τοπικής μας κοινωνίας.

Είμαστε έτοιμοι;
Ένα σημαντικό ερώτημα που οφείλουμε όλοι να απαντήσουμε είναι τι είδους ανάπτυξη επιζητούμε μέσα από ένα τέτοιο εγχείρημα; Και αυτό, διότι, πρέπει να μας απασχολεί πως θα πρέπει να είναι το νησί μας μετά από 20 ή 30 χρόνια; Θα μπορούσε να έχει γίνει ένα διαμετακομιστικό κέντρο αναβαθμίζοντας το ρόλο και τη σπουδαιότητα του λιμανιού; Θα μπορούσε να έχει γίνει ένα διαπανεπιστημιακό κέντρο με τη λειτουργία ακόμη περισσότερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων; Θα μπορούσε να έχει γίνει πόλος προσέλκυσης νέων και καινοτόμων επιχειρήσεων; Θα μπορούσε να έχει τεθεί στη πρωτοπορία των εξελίξεων σε ότι αφορά τις νέες τεχνολογίες; Μπορεί στο μέλλον να συμβούν όλα τα παραπάνω. Μπορεί όμως και να μην συμβεί και τίποτα. Το ζητούμενο είναι εμείς ως τοπική κοινωνία και τοπικοί φορείς να προσδιορίσουμε τι ακριβώς επιζητούμε. Σήμερα στη Ζάκυνθο πραγματοποιούνται μια σειρά από έργα που θα βελτιώσουν τις υποδομές. Όταν όλα αυτά τελειώσουν ποιο θα είναι το όραμα της περιοχής για τη τοπική ανάπτυξη. Από εκεί και έπειτα πως προχωράμε; Ποιες θα είναι οι διεκδικήσεις μας; Τόσα χρόνια λέγαμε για τα έργα υποδομής. Σίγουρα πάντα θα υπάρχουν έργα μικρότερου βεληνεκούς που θα έχουμε ανάγκη. Τα βασικά όμως θα έχουν (;) γίνει. Είναι αρκετά αυτά για να φέρουν την ανάπτυξη; Κατά τη προσωπική μου άποψη είναι ικανή αλλά δεν είναι αναγκαία συνθήκη. Σε αυτό το σημείο ακριβώς πρέπει να επικεντρώσουμε τη συνεργασία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τους τοπικούς φορείς με στόχο την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη. Να ανακαλύψουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής και να βασίσουμε την μελλοντική ανάπτυξη πάνω σε αυτά. Μπορεί να είναι ο τουρισμός, η αγροτική οικονομία, το εμπόριο. Να βρούμε τα δυνατά σημεία μας και στοχευμένα να εργαστούμε για την αξιοποίησή τους. Σε ότι αφορά το ρόλο των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στην ευρύτερη περιοχή είναι βέβαιο ότι μόνο θετικός μπορεί να χαρακτηριστεί.
Εκείνο που δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε ως τοπική κοινωνία είναι η γνώση που παράγεται στους κόλπους των ιδρυμάτων με τελικό σκοπό τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Αυτό συμβαίνει διότι δεν έχει αναπτυχθεί η απαιτούμενη συνεργασία. Ευθύνη γι’ αυτό έχουμε όλοι. Ξεφεύγοντας από θεωρητικές έννοιες και προσπαθώντας να συγκεκριμενοποιήσουμε τη συμβολή των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη τοπική ανάπτυξη θα διαπιστώναμε ότι οι πολίτες δεν κινούνται στη κατεύθυνση που εμείς σήμερα συζητούμε. Η Ζάκυνθος μπορεί και πρέπει να βοηθηθεί απο αυτό το εκπαιδευτικό Ίδρυμα. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Ο αριθμός των φοιτητών που έρχονται από άλλες πόλεις δημιουργούν εισοδήματα. Ο ρόλος όμως των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν πρέπει να είναι αυτός. Ή καλύτερα δεν πρέπει να είναι μόνο αυτός. Έχουμε δίπλα μας ένα τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό εν πολλοίς αναξιοποίητο. Ανεξάρτητα από τις σκέψεις, τις προτάσεις και τους προβληματισμούς που ο καθένας από εμάς μπορεί να έχει για τη συμβολή των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη δυο είναι τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν.
Το πρώτο είναι ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρχε συνεργασία μεταξύ των ιδρυμάτων και της τοπικής κοινωνίας. Και εάν υπήρχε δεν ήταν αυτή που θα έπρεπε. Τα δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι η συμβολή αυτή δεν πρέπει να περιορίζεται στα εισοδήματα που δημιουργούν οι φοιτητές στη περιοχή μας. Οφείλουμε να αναζητήσουμε τρόπους για στενότερη και πιο αποτελεσματική συνεργασία. Η αποτελεσματικότητα της επαφής μιας Πανεπιστημιακής Σχολής με τη τοπική κοινωνία που την φιλοξενεί συνδέεται άμεσα και με την εσωτερική κουλτούρα που αυτά θα αναπτύξουν και θα συντηρήσουν ως προς τις σχέσεις τους με τη τοπική κοινωνία στην οποία εδρεύουν. Η σχέση αυτή θα προδιαγράψει σε μεγάλο βαθμό και την εξωστρέφεια τους ως προς τις διασυνδέσεις που θα αναπτύξουν. Οι σημερινές, τοπικές συνθήκες είναι πολύ πιο ευοίωνες για την ανάπτυξη τέτοιων Σχολών και στο νησί μας. Η σημερινή γενική αποδοχή που απολαμβάνει ο θεσμός αλλά και η αναγνώριση του γεγονότος ότι η φιλοξενία ενός Πανεπιστημίου σε μια πόλη επιφέρει όχι μόνο πολιτιστικά και επιστημονικά οφέλη αλλά και οικονομικά. Είναι γεγονός ότι η απόφαση για τη χωροθέτηση ενός Πανεπιστημίου έχει μεγάλη σημασία για μια πόλη, με πολλά θετικά. Αναμένεται από όλους να επενεργήσει ως θετικός καταλύτης για κάθε είδους αλλαγές. Επιπρόσθετα αναμένεται να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, όχι μόνο μέσα από την Πανεπιστημιακή κοινότητα (ακαδημαϊκό, διοικητικό προσωπικό και φοιτητές) αλλά και μέσα από τις επιχειρήσεις υποστήριξης των αναγκών ενός μεγάλου εργοδότη και θεσμού. Ασφαλώς και όλοι οι πολίτες πρέπει να εναποθέτουν πολλές ελπίδες και όνειρα σε μια τέτοια δημιουργία.